Kontekst wypowiedzi 

Wypowiedź posła Jana Szopińskiego padła w kontekście prac nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Proponowane zapisy wprowadzają zmianę techniczną, która ma na celu bardzo szybkie przekazanie realizacji programu „Dobry start” z gmin do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ustawa wchodzi w życie natychmiast po ogłoszeniu). Planowane jest także wprowadzenie w przepisach wykonawczych obligatoryjnego składania wniosków oraz odbierania doręczeń decyzji, informacji, postanowień, zaświadczeń i innych pism w formie elektronicznej.

Zapis o wymaganej formie elektronicznej wzbudził komentarze posłów, w tym Jana Szopińskiego, dotyczące obawy o wykluczenie informatyczne części osób, które będą chciały korzystać z zapisów tej ustawy, co może spowodować problemy ze składaniem wniosków i dalszej korespondencji z ZUS.

Komputery i dostęp do internetu w gospodarstwach domowych w Polsce

Informacje o dostępności komputerów osobistych w gospodarstwach domowych w Polsce znaleźć można w publikowanych co roku przez Główny Urząd Statystyczny raportach „Społeczeństwo informacyjne w Polsce”. W ostatnim pełnym raporcie za rok 2019 GUS podaje informację, że w roku 2019 przynajmniej jeden komputer w domu posiadało 83,1 proc. gospodarstw domowych z co najmniej jedną osobą w wieku 16–74 lata.

Podana jest również dynamika wzrostu tego wskaźnika, która wynosi 0,4 punktu proc. w stosunku do roku 2018. Z prowadzonej przez GUS Bazy Danych Lokalnych możemy również pozyskać dane o wyposażeniu gospodarstw domowych w komputer osobisty.

Źródło: GUS

Warto zauważyć, że zarówno w roku 2018, jak i 2019 mamy do czynienia ze zmniejszeniem się ilości gospodarstw domowych posiadających komputer. Najwyższy poziom tego wskaźnika przypadł na rok 2017 i wynosił 75,9 proc.

Dość podobnie przedstawiają się dane dla kategorii „komputer osobisty z dostępem do Internetu”. Dane te zbierane były przez GUS do roku 2017, a od roku 2018 pojawia się w danych GUS nowa kategoria „urządzenie z dostępem do Internetu”.

Źródło: GUS

Za rok 2020, na dzień pisania tej analizy, dostępna jest jedynie informacja sygnalna. Nie podaje ona, o ile w roku 2020 zwiększyła się liczba komputerów w gospodarstwach domowych, ale są w niej zawarte inne wskaźniki mogące pomóc nam odnieść się do wypowiedzi Jana Szopińskiego.

Jednym z nich jest poziom dostępu do Internetu w gospodarstwach domowych, który za ostatnie 2 lata przedstawiał się jak na poniższym wykresie:

Źródło: GUS

Kolejny wykres pokazuje nam, jak kształtował się dostęp do Internetu w gospodarstwach domowych podzielonych według trzech grup:

• z dziećmi lub bez,
• według klasy miejsca zamieszkania,
• według stopnia urbanizacji.

Źródło: GUS

W raporcie przedstawiono również dane dotyczące odsetka osób korzystających z usług administracji publicznej za pomocą Internetu. Odsetek osób, które używały Internetu do wysyłania wypełnionych formularzy to:

• w roku 2019: 31,4 proc., a
• w roku 2020: 33,5 proc.

Podsumowanie

Dane publikowane przez GUS nie potwierdzają słów Jana Szopińskiego o dostępności komputerów osobistych w 97 proc. gospodarstw domowych. Wskaźnik ten jest znacząco niższy i w roku 2019 wynosił 83,1 proc.

Dodatkowo, mimo pewnych rozbieżności w publikowanych przez GUS danych (dane z raportu „Społeczeństwo informacyjne w Polsce” w stosunku do Bazy Danych Lokalnych), wskaźnik gospodarstw domowych posiadających komputer od roku 2018 maleje. Przy jednoczesnym wzroście wskaźnika gospodarstw domowych z dostępem do Internetu może to oznaczać, iż posiadanie komputera domowego może nie być najlepszym wskaźnikiem do określania dostępu do możliwości kontaktowania się z administracją publiczną w formie elektronicznej.

Bazując na danych z raportu GUS „Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 roku. Informacje sygnalne”, brak dostępu do Internetu może dotyczyć nawet 11 proc. gospodarstw domowych zamieszkujących tereny o niskim stopniu urbanizacji. Niezależnie od możliwości dostępu do Internetu bardzo mało osób –  zaledwie ⅓ społeczeństwa – decyduje się na używanie formy elektronicznej w kontaktach z administracją publiczną.

Jakkolwiek cel wypowiedzi posła Jana Szopińskiego i wyrażone przez niego obawy o braku możliwości składania wniosków przez część osób objętych przepisami ustawy wydają się uzasadnione, to podana przez niego liczba odbiega od oficjalnie publikowanych. Dlatego jego wypowiedź uznajemy za fałszywą.

Przekaż nam 1,5% podatku!

Wesprzyj nas, przekazując 1,5% podatku na kontrolę polityków. Wpisz w PIT: KRS 0000615583

Sprawdź jak przekazać!