Kandydat PiS zapowiada darmowe przejazdy

Łukasz Kasztelowicz to kandydat Komitetu Wyborczego Prawa i Sprawiedliwości na urząd prezydenta Wrocławia. Polityk opiera swoją kampanię na tematyce transportu publicznego. Jednym z postulatów polityka jest bezpłatna komunikacja miejska we Wrocławiu. 

W marcu 2024 roku Kasztelowicz podczas wywiadu dla „Gazety Wrocławskiej” podkreślił, że przychody z biletów stanowią tylko małą część budżetu miasta. Z dokładną weryfikacją tej kwestii zapoznasz się w naszej analizie.

Natomiast w kwietniu na antenie Radia Wrocław Kasztelowicz porównał wydatki na komunikację publiczną we Wrocławiu z innymi miastami w Polsce [czas nagrania 9:06]. Jego zdaniem, Wrocław wydaje na ten cel mniej w przeliczeniu na jednego mieszkańca niż inne ośrodki.

Miasta, wydatki i ludzie 

Do zweryfikowania słów Łukasza Kasztelowicza potrzebujemy danych na temat ludności polskich miast oraz wydatków na komunikację miejską we wszystkich 18 miastach wojewódzkich. 

Najbardziej aktualne statystyki o liczbie mieszkańców są dostępne w raporcie Głównego Urzędu Statystycznego. Przedstawiają stan na połowę 2023 roku. Natomiast dane na koniec 2022 roku dostępne są w Banku Danych Lokalnych GUS.

Informacje o wydatkach można znaleźć w sprawozdaniach z wykonania budżetu za 2023 rok i 2022 rok. Interesuje nas pozycja 60004 w klasyfikacji budżetowej „Lokalny transport zbiorowy”. Dwa miasta – Wrocław i Gorzów Wielkopolski –  nie opublikowały jeszcze pełnego sprawozdania rocznego za 2023 rok.

W przypadku Gorzowa skorzystaliśmy z prognozy budżetowej według stanu na koniec września 2023 roku, a dla Wrocławia przeliczyliśmy prognozowany budżet na podstawie pierwotnego projektu oraz nowelizacji i zmian wprowadzonych do uchwały na przestrzeni roku.

Kto w 2023 roku wydał najwięcej na transport publiczny?

W ubiegłym roku, zarówno pod względem samych wydatków bieżących, jak i bieżących wraz z majątkowymi, prym wiodła Warszawa. W tym mieście wydatki na transport publiczny w przeliczeniu na jednego mieszkańca przekraczają dwa tysiące złotych. Wrocław pod względem wydatków bieżących i majątkowych przeznacza na transport publiczny 853,96 zł per capita. Z kolei pod względem wydatków bieżących 844,76 zł. 

Faktycznie, Warszawa wydaje ponad dwa razy więcej, a wliczając wydatki majątkowe nawet trzykrotnie więcej. Więcej od Wrocławia wydał też przywołany przez polityka Poznań (o 814,59 zł). Natomiast Łódź wydała o 92,44 zł mniej, niż (według planu) wyda Wrocław.

W 2023 roku Wrocław uplasował się w połowie stawki

Gdy weźmiemy pod uwagę wszystkie wydatki, a więc zarówno bieżące, jak i majątkowe, to Wrocław również zajął w 2023 roku 7. miejsce i wydał więcej (w przeliczeniu na jednego mieszkańca) na transport publiczny od 11 miast wojewódzkich. Jest to widoczne na poniższym wykresie. 

W 2022 roku Wrocław był wysoko w rankingu

Rok wcześniej, pod względem wydatków na transport publiczny per capita, Wrocław przewyższył wiele miast. Pod względem wydatków bieżących Wrocław zajął 4. miejsce z wydatkami na poziomie 882,56 zł na jednego mieszkańca. Więcej wydała Warszawa, Gdańsk i Poznań. Łódź była dopiero na 6 miejscu. 

Natomiast gdy weźmiemy pod uwagę wszystkie wydatki, zarówno bieżące, jak i majątkowe, to w 2022 roku Wrocław zajął 5. miejsce. W przeliczeniu na jednego mieszkańca wydał na ten cel 1 041,30 zł. Tym samym wydał więcej od 13 miast wojewódzkich. Więcej od Wrocławia wydał Poznań, ale nie Łódź.