Jarosław Kaczyński chwali dokonania rządu

„Bezpieczna Przyszłość Polaków” – pod takim hasłem Prawo i Sprawiedliwość zorganizowało konwencję programową przed zbliżającymi się wyborami do parlamentu. Jarosław Kaczyński chwalił dotychczasowe dokonania rządu, twierdząc, że udało obrać się drogę, która prowadzi do „ostatecznego odrzucenia złej przeszłości”.

Prezes PiS był szczególnie dumny z ograniczenia zjawiska nędzy wśród najmłodszej części społeczeństwa. W trakcie przemówienia do sympatyków były premier przytoczył dane, z których wynikałoby, że za rządów PiS zagrożenie nędzą u dzieci zmniejszyło się dziesięciokrotnie.

Przyjrzeliśmy się różnym statystykom publikowanym przez Eurostat oraz GUS. Dostępne dane nie potwierdzają słów prezesa PiS.

Wskaźnik poważnej deprywacji materialnej i społecznej

Wskaźnik pogłębionej deprywacji materialnej i społecznej pokazuje odsetek osób zmagających się z brakiem co najmniej 7 z 13 rzeczy i aktywności niezbędnych do życia w godny sposób.

Na poziomie gospodarstwa domowego zalicza się do nich:

• zdolność do stawienia czoła nieoczekiwanym wydatkom,  
• możliwość opłacenia tygodniowego urlopu poza domem,
• zdolność do skonfrontowania się z zaległościami płatniczymi,
• możliwość wykupienia posiłku z mięsem, kurczakiem, rybą lub ekwiwalentem wegetariańskim co drugi dzień, 
• umiejętność odpowiedniego utrzymania domu,
• dostęp do samochodu do użytku osobistego, 
• wymianę wysłużonych mebli.

Z kolei na poziomie indywidualnym (liczonym wyłącznie dla osób powyżej 16. roku życia) mowa o posiadaniu połączenia internetowego, wymianie zniszczonych ubrań na nowe czy posiadaniu dwóch par odpowiednio dopasowanych butów. Do tego dochodzi możliwość wydawania co tydzień na siebie niewielkiej kwoty pieniędzy, spotykanie się z przyjaciółmi / rodziną na drinka / posiłek przynajmniej raz w miesiącu oraz regularne zajęcia rekreacyjne.

Czterokrotny spadek

Biorąc pod uwagę liczby nominalne, liczba osób poniżej 18. roku życia, która mierzyła się z pogłębioną deprywacją materialną i społeczną spadła  z 593 tys. w 2015 roku do 146 tys. w roku 2022.

Wskaźnik poważnej deprywacji materialnej

Nieco węższym pojęciem jest wskaźnik poważnej deprywacji materialnej. Odnosi się on do osób, których nie stać na co najmniej cztery z listy dziewięciu pozycji uznawanych za niezbędne: opłacenie czynszu i rachunków za media, odpowiednie ogrzanie domu, niespodziewane wydatki, jedzenie mięsa, ryby lub ich odpowiednika w białku co drugi dzień, tygodniowy urlop poza domem, korzystanie z samochodu, pralki, telewizora i telefonu.

Wskaźnik zagrożenia ubóstwem lub wykluczeniem społecznym

Natomiast najszerszym pojęciem stosowanym przez Eurostat jest wskaźnik zagrożenia ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Zgodnie z aktualną definicją za osobę zagrożoną ubóstwem lub wykluczeniem społecznym uważa się taką, która spełnia jedną z trzech przesłanek:

• żyje w gospodarstwie domowym zagrożonym ubóstwem względnym (dochody poniżej 60 proc. mediany dochodów gospodarstw domowych w państwie), 
• mierzy się z deprywacją materialna i społeczną,
• wykazuje niską intensywność pracy.

W dostępnych statystykach również można dostrzec spadek. W 2015 roku odsetek dzieci zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym osiągnął 26,8 proc. (1,84 mln osób.). W 2022 roku jest to 16,7 proc. (1,13 mln osób).

GUS: Wskaźnik zasięgu ubóstwa skrajnego

Jeszcze inne spojrzenie prezentuje GUS, który zbiera dane o odsetku osób zagrożonych ubóstwem skrajnym. Ubóstwo skrajne pozwala na wskazanie, ile osób żyje poniżej minimum egzystencji. Jest to kwota niezbędna do przeżycia i prawidłowego rozwoju (w 2022 roku w najgorszym przypadku 644,69 zł na osobę miesięcznie).