Pestycydy to środki ochrony roślin, których użycie jest regulowane. Stosowanie niektórych z nich może być niebezpieczne dla człowieka i środowiska. Na problem skali stosowania substancji ochrony roślin w polskim rolnictwie na tle innych państw zwrócił uwagę Krzysztof Bosak. 

Poseł Konfederacji zaznaczył, że do Polski wjeżdża ukraińskie zboże, które ma nie spełniać europejskich norm. W listopadzie Najwyższa Izba Kontroli poinformowała, że niektóre próbki importowanego zboża z Ukrainy przekroczyły dopuszczalny poziom pestycydów.

Bosak podkreślił, że polscy rolnicy w porównaniu z ukraińskimi oraz z zachodnioeuropejskimi używają mniej tego rodzaju środków ochrony roślin.

Stosowanie pestycydów w Polsce

Na podstawie danych Eurostatu dotyczących powierzchni obszarów rolnych oraz sprzedaży pestycydów w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej jesteśmy w stanie policzyć liczbę kilogramów pestycydów zużytych przez polskich i zachodnioeuropejskich rolników.

W Polsce w ostatnich latach zużywano następujące ilości pestycydów:

• w 2022 roku: 22 299 946 kg na 14 197 890 ha upraw, co daje 1,57 kg/ha,
• w 2021 roku: 26 949 220 kg na 521 860 ha upraw, co daje niemal 1,86 kg/ha,
• w 2020 roku: 24 616 368 kg na 14 754 860 ha upraw, co daje niemal 1,67 kg/ha.

Europa Zachodnia. O jakich państwach mówimy?

Użyte przez posła Krzysztofa Bosaka określenie „rolnicy zachodnioeuropejscy” nie jest jednoznacznie zdefiniowane. Wiele wskazuje, że poseł Krzysztof Bosak miał na myśli rolników państw Europy Zachodniej należących do Unii Europejskiej. W dalszej części swojej wypowiedzi odnosił się bowiem do „założeń dyrektywy pestycydowej”.

Na potrzeby obliczeń uwzględniliśmy dwa warianty. Amerykańska CIA za Europę Zachodnią uznaje Belgię, Francję, Irlandię, Luksemburg, Holandię, Monako i Wielką Brytanię. Dwóch ostatnich nie bierzemy pod uwagę, ponieważ nie należą do UE. 

Policzyliśmy także zużycie pestycydów w państwach tzw. starej Unii, czyli w krajach, które dołączyły do UE przed 1 maja 2004 roku. W tym wypadku również nie braliśmy pod uwagę Wielkiej Brytanii. Do obliczeń uwzględniliśmy więc Belgię, Danię, Francję, Niemcy, Grecję, Irlandię, Włochy, Luksemburg, Holandię, Portugalię, Hiszpanię, Austrię, Finlandię i Szwecję. 

Ile pestycydów stosują zachodnioeuropejscy rolnicy?

I tak w Belgii, Francji, Irlandii, Luksemburgu i Holandii:

• w 2022 roku zużyto łącznie 84 505 902 kg pestycydów na 36 243 830 ha upraw, co daje 2,33 kg/ha,
• w 2021 roku zużyto łącznie 87 840 834 kg pestycydów na 36 347 730 ha upraw, co daje niemal 2,41 kg/ha,
• w 2020 roku zużyto łącznie 83 380 392 kg pestycydów na 36 514 950 ha upraw, co daje ponad 2,28 kg/ha.

Jak wygląda kwestia stosowania pestycydów w Ukrainie? 

Według najnowszych danych FAO, czyli agencji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa, w Ukrainie w 2021 roku użyto 26 974 000 kg pestycydów, a rok wcześniej (2020): 24 662 000 kg. 

Według tych samych danych w Polsce w 2021 roku użyto 26 534 000 kg pestycydów, a w 2020 roku: 24 168 000 kg. Warto zauważyć, że te dane nieznacznie różnią się (mniej niż 2 proc.) od informacji Eurostatu.

Aby porównać ze sobą dwa państwa, należy przyjrzeć się ilości pestycydów stosowanych w przeliczeniu na powierzchnię upraw. Według danych FAO, w Polsce w 2021 roku użyto 2,32 kg pestycydów na 1 ha upraw. Z kolei na Ukrainie trzy razy mniej: 0,8 kg/ha.