Podstawą naszego bezpieczeństwa (także tego w sieci) jest świadomość zagrożeń, które mogą na nas czyhać. Warto zdawać sobie sprawę, że internet pełny jest cyberprzestępców, a ich działania ukierunkowane są nie tylko na wielkie korporacje, ale również na osoby prywatne. Dobrze znać definicje zjawisk takich jak phishing, ale bez odpowiedniego podejścia do problemu bezpieczeństwa będzie to wiedza bezużyteczna.

Pomysłowość oszustów nie zna granic

Każdy z nas musi zdawać sobie sprawę z tego, że liczba oszustw w sieci jest ogromna. Mówimy o tak powszechnym zjawisku, że praktycznie nie ma dziedziny życia i kontekstu, które mogłyby nie być wykorzystane przez oszustów. Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego polskiego sektora finansowego (CSIRT KNF) ostrzega przed działaniami, jakie codziennie prowadzą cyberprzestępcy.

Inwencja twórcza oszustów niestety nie zna granic. Jest to tym bardziej przykre, że ich działania niejednokrotnie próbują uderzyć w nasz czuły punkt. Przykładem są tu akcje odnoszące się do uczuć, w tym miłości. Problem jest na tyle poważny, że Instytut Badawczy NASK zdecydował się na publikację raportu dotyczącego oszustw matrymonialnych. Szereg zabiegów socjotechnicznych mających na celu „rozkochanie” ofiary w celu późniejszego zdobycia pieniędzy to tylko jeden z wielu przykładów działania oszustów.

Popularnym schematem oszustwa jest też prośba o zrobienie przelewu BLIK. Każdorazowo w takim wypadku warto upewnić się, czy na pewno dana osoba, nawet dobrze nam znajoma, rzeczywiście potrzebuje pomocy. Dlaczego? Jej konto w mediach społecznościowych mogło zostać zhakowane, a oszust może wysyłać losowo prośby do jej bliskich, aby ci dokonali wpłaty na jego numer telefonu. Może się to dla nas skończyć utratą pieniędzy. 

Rady, jak być cyberbezpiecznym 

Znając możliwe scenariusze, które przeciwko nam mogą wykorzystać przestępcy, warto zapoznać się z kilkoma radami, które pomogą zwiększyć nasze bezpieczeństwo w sieci.

Podstawową sprawą jest hasło. Czego unikać? Haseł zbyt krótkich i prostych. Dobrze, aby zawierało ono znaki specjalne, małe i duże litery, a także cyfry. Nie zapominajmy, że dużym błędem jest stosowanie tego samego hasła do różnych kont. Warto pamiętać o uwierzytelnianiu dwuskładnikowym, czyli identyfikacji użytkownika przy pomocy dwóch elementów autoryzacji. Kolejnym cennym zabezpieczeniem będzie klucz bezpieczeństwa.

Czy hasło należy często zmieniać? Warto z pewnością wtedy, kiedy mamy podejrzenie lub wiemy, że mogło zostać skompromitowane lub znalazło się w wycieku danych (w ramach danej usługi lub serwisu). 

Kolejną istotną wskazówką jest dokonywanie systematycznej aktualizacji oprogramowania (zawierającej często łatki luk bezpieczeństwa) oraz posiadanie ważnego programu antywirusowego.

Czas na autorefleksję

W cyberbezpieczeństwie – choć dostępnych jest wiele narzędzi do ochrony użytkowników – to człowiek stanowi najsłabsze ogniwo. Nawet posiadając odpowiednie zabezpieczenia, jeśli klikniemy w podesłany nam link, którego celem będzie wyłudzenie od nas danych – nie unikniemy oszustwa. Dlatego tak ważne jest zdobywanie wiedzy na ten temat. 

Warto też pamiętać, że każdy z nas codziennie zostawia w sieci „cyfrowy ślad”, który stanowi sumę naszej aktywności w internecie. Każda publikacja zdjęć czy filmów, nie tylko naszych, ale także np. dzieci (ang. sharenting), to otwarcie furtki dla czyhających na tego typu treści oszustów. O tym, w jaki sposób bezmyślnie publikowane przez nas materiały mogą być wykorzystane przez osoby mające niegodziwe zamiary, można przeczytać na łamach CyberDefence24.

Korzystając codziennie z usług cyfrowych, powinniśmy pamiętać, że im mniej informacji zostawiamy o sobie w internecie, tym lepiej dla nas i naszych bliskich. Najważniejsza jest zatem świadomość – w sieci zasada ograniczonego zaufania obowiązuje nas tak samo, jak w życiu offline.