7 sierpnia ukazał się artykuł „Rzeczpospolitej” informujący o złożonym do Sądu Okręgowego w Warszawie wniosku o powołanie kuratora dla Konfederacji. Wnioskodawcą jest Janusz Korwin-Mikke, który twierdzi, że Konfederacja nie dotrzymała terminu zwołania kongresu i powołania na nim nowej rady liderów. W związku z tym uznaje on obecne władze partii za nielegalne. 

– 25 lipca skończyła się kadencja władz w Konfederacji, więc zwróciłem się do sądu, by ustanowił kuratora, który zwoła kongres – przekazał Korwin-Mikke w rozmowie z „Rzeczpospolitą”. Polityk sam został zawieszony w prawach członka Konfederacji oraz usunięty z rady liderów. Dokładna treść dokumentu nie jest jednak dostępna. 

Tydzień później partia KORWiN zorganizowała konferencję, na której Janusz Korwin-Mikke powtórzył swoje wątpliwości co do legalności obecnych władz Konfederacji. – Zwróciłem się do sądu, żeby sąd mianował kuratora, który zwoła kongres. Władze już nie mogą zwołać kongresu, bo są nielegalne. W związku z tym sąd musi to uregulować – tłumaczył polityk.

Więcej wniosków w sprawie Konfederacji

To nie jest jedyny wniosek w sprawie kuratora dla Konfederacji, o którym pisze „Rzeczpospolita”. Wcześniej odpowiedni dokument do sądu złożyły osoby związane ze środowiskiem partii: Samuela Torkowska, Piotr Sterkowski i Tomasz Kwiatkowski.

7 sierpnia opublikowali oni na platformie YouTube film, w którym m.in. odczytują swój wniosek i podkreślają, że „zależy im przede wszystkim na fundamentalnej uczciwości ze strony władz Konfederacji”. – One de facto na ten moment nie istnieją – mówi Torkowska.

Wcześniej wnioskodawczyni czyta fragment dokumentu:

„Tymczasowe władze partyjne, łamiąc art. 8 ustawy o partiach politycznych, obchodząc bezwzględny obowiązek informacyjny określony w art. 19 ustawy oraz zasady statutowe, spowodowały, że od 25 lipca 2024 roku partia polityczna nie posiada władz statutowych. Sąd zatem nie może skorzystać z instrumentu przewidzianego w art. 20 ustawy o partiach politycznych, gdyż nie istnieje podmiot, który mógłby tych informacji udzielić czy uzupełnić braki. Wybiegi władz tymczasowych postawiły przed sądem alternatywę: partię wykreślić lub powołać organ, który przywróci stan zgodny z obowiązującym prawem”. 

Z kolei w lipcu Grzegorz Braun opublikował na platformie X treść wniosku skierowanego do rady liderów Konfederacji, w którym wnosi o jak najszybsze zwołanie kongresu. W przeciwieństwie do reszty wnioskodawców Grzegorz Braun jest pełnoprawnym członkiem Konfederacji, w tym członkiem wspomnianej rady. Pod wnioskiem podpisał się również Włodzimierz Skalik – członek Konfederacji z ramienia Korony Polskiej, do której należy również Grzegorz Braun. 

Co mówi statut Konfederacji? Sprawdzamy

Według statutu (par. 20) Konfederacji Kongres jest najwyższą władzą partii. Zgodnie z par. 21 rada liderów powinna zwołać kongres, co najmniej raz na pięć lat. Zarządzenie o zwołaniu kongresu powinno zostać opublikowane dwa tygodnie wcześniej. W ustępie drugim par. 21 czytamy również, że: „Kongres, na którym wyłonione zostaną władze partii na kolejną kadencję, nie odbywa się później niż w dniu upływu kadencji dotychczasowych władz partii”. 

Do kompetencji Kongresu należy m.in. (par. 22): 

1) wyznaczanie głównych kierunków działania partii.

 2) wybór na 5-letnią kadencję: 

• 12 członków Rady Liderów,
• 5 członków Komisji Rewizyjnej, 
• 5 członków Sądu Partyjnego, 
• Sekretarza,
• Skarbnika. 

Obecne władze partii odpierają zarzuty

Konfederacja odniosła się do artykułu „Rzeczpospolitej”. Wiceprzewodniczący klubu poselskiego Konfederacji Michał Wawer, uczestniczący w pracach rady liderów jako skarbnik, zamieścił w serwisie społecznościowym X wpis, w którym przedstawia stanowisko partii. Treść oświadczenia opublikowano również na stronie internetowej Konfederacji. 

Poseł wyjaśnia, że powód, dla którego kongres nie został jeszcze zwołany, jest oczywisty: partia znajduje się w środku cyklu wyborczego. Według niego pomimo przekroczenia terminu władze Konfederacji są legalne do czasu zwołania kongresu. Miałby to potwierdzać par. 35 statutu, który głosi: 

„Założyciele Partii powołują w drodze jednomyślnej uchwały władze Partii wymienione w §22 ust. 1 pkt 2 Statutu. Kadencja powołanych w ten sposób władz trwa do momentu wyboru władz na Kongresie”.

Co oznacza powołanie kuratora dla partii i jakie konsekwencje grożą Konfederacji? 

Zgodnie art. 16 ustawy o partiach politycznych, partia nabiera osobowości prawnej wraz z momentem wpisania jej do ewidencji. 

Z kolei zgodnie z art. 42 ust. 1 Kodeksu cywilnego: 

„Jeżeli osoba prawna nie może być reprezentowana lub prowadzić swoich spraw ze względu na brak organu albo brak w składzie organu uprawnionego do jej reprezentowania sąd ustanawia dla niej kuratora. Kurator podlega nadzorowi sądu, który go ustanowił”.

Zgodnie z ust. 2 tego samego artykułu, kurator reprezentuje osobę prawną oraz prowadzi jej sprawy do czasu powołania albo uzupełnienia składu organu, o którym mowa w ust. 1. Kurator niezwłocznie podejmuje czynności zmierzające do powołania albo uzupełnienia składu organu reprezentującego osobę prawną (art. 42 ust. 3). 

W momencie, w którym zadanie nie zostanie zrealizowane, może on postawić osobę prawną w stan likwidacji. Konkretne kompetencje kuratora zostaną określone przez sąd. Postępowanie o ustanowienie kuratora może być wszczęte na wniosek osoby zainteresowanej.

Co dalej z wnioskami? 

Według dostępnych źródeł Sąd Okręgowy w Warszawie nie rozważył jeszcze żadnego z wniosków o przyznanie kuratora dla Konfederacji. Michał Wawer zapowiedział jednak w oświadczeniu  opublikowanym na platformie X, że w razie potrzeby władze partii będą współpracować z sądem i zwołają kongres w terminie wyznaczonym przez sąd. Zaznaczył, że: „Nikt w Konfederacji się tego nie boi – nawet ci, którzy powinni”.