Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
3 min czytania
Omawiamy ważne fakty dla debaty publicznej, a także przedstawiamy istotne raporty i badania.
3 min czytania
Ponad połowa Polaków nie ufa mediom. Najgorzej wypada TVP
Tylko 42 proc. Polaków uważa media za godne zaufania – tak wynika z Digital News Report 2022. Tylko ok. 20 proc. Polaków postrzega media jako wolne od nacisków politycznych i komercyjnych. Za najbardziej wiarygodne źródło informacji zostało uznane radio RMF FM. Najmniejszym zaufaniem Polacy darzą Telewizję Polską.
Ponad połowa Polaków nie ufa mediom. Najgorzej wypada TVP
Tylko 42 proc. Polaków uważa media za godne zaufania – tak wynika z Digital News Report 2022. Tylko ok. 20 proc. Polaków postrzega media jako wolne od nacisków politycznych i komercyjnych. Za najbardziej wiarygodne źródło informacji zostało uznane radio RMF FM. Najmniejszym zaufaniem Polacy darzą Telewizję Polską.
Raport przedstawia, w jaki sposób załamuje się związek między dziennikarstwem oraz opinią publiczną, włączając w to spadek zaufania do mediów, malejące zainteresowanie wiadomościami oraz wzrost unikania czytania wiadomości. Pochyla się również nad zagadnieniami fałszywych treści, zwraca uwagę na polaryzację odbiorców oraz sprawdza, w jaki sposób młodzi ludzie korzystają z wiadomości.
Misinformacja na świecie
W tegorocznym badaniu znaleziono zależność między strachem przed natrafieniem na fałszywe informacje a korzystaniem z mediów społecznościowych. Wśród osób korzystających z social mediów jako z głównego źródła informacji 61 proc. martwi kwestia rozróżniania prawdy od fałszu. Z kolei wśród ludzi niekorzystających z portali społecznościowych martwi się o to 48 proc. ankietowanych.
Badanie przeprowadzono na przełomie stycznia i lutego br., dlatego nie obejmuje ono odbioru dezinformacji na temat wojny w Ukrainie. W tamtym czasie dominowały następujące trendy związane z fałszywymi informacjami:
- Najbardziej nośnymi misinformacjami nadal pozostawały te dotyczące pandemii COVID-19. Dotyczy to większości regionów świata. W każdym z badanych rejonów co najmniej 45 proc. respondentów twierdziło, że zetknęło się z wątpliwymi informacjami na temat koronawirusa (najwięcej w Ameryce Południowej – 54 proc., najmniej w Afryce i Europie – po 47 proc.).
- Podobnie wypadają fałszywe informacje o charakterze politycznym. Te informacje – podobnie jak w przypadku misinformacji na temat pandemii – są najbardziej widoczne w Ameryce Południowej (51 proc.). Wśród Europejczyków odsetek ten wyniósł 34 proc.
- W sprawach klimatycznych fałszywe informacje były najczęściej dostrzegane przez mieszkańców Ameryki Północnej (32 proc.). W Europie z tego typu treściami zetknęło się 19 proc. ankietowanych.
- Fałszywe treści dotyczące imigracji były najbardziej dostrzegalne w Europie oraz w Ameryce Północnej – odpowiednio 20 proc. i 27 proc.
- Najczęściej fałszywe informacje o celebrytach są spotykane w mniej zamożnych regionach świata. Przoduje zdecydowanie Afryka (48 proc.), miejsce drugie przypadło Ameryce Południowej z 33 proc. Europa zajęła ostatnie miejsce (20 proc.).
- W ostatniej kategorii dotyczącej produktów lub scamu w zależności od regionu odsetek osób, które spotkały się z misinformacjami, wynosił od 16 proc. do 29 proc. (najmniej w Europie, a najwięcej w Afryce).
Spadek zaufania do mediów
W tym roku widoczny jest spadek zaufania do informacji w 21 spośród 46 analizowanych rynków. W 18 krajach zaufanie pozostało na podobnym poziomie. Średni poziom zaufania w analizowanych krajach wyniósł 42 proc., nieznacznie zmniejszając się w stosunku do roku poprzedniego.
Państwem o największym zaufaniu pozostaje Finlandia – 69 proc. mieszkańców tego kraju ufa tamtejszym środkom przekazu.
Polska jest państwem o najwyższym zaufaniu do mediów spośród badanych państw regionu Europy Wschodniej. Zaufanie to wynosi 42 proc. Z roku na rok Polacy uznają media za coraz mniej godne zaufania. Tylko w stosunku do roku poprzedniego zaufanie spadło o 6 punktów proc. Ostatni raz przekroczyło 50 proc. w 2017 roku.
Kolejne miejsca w rankingu w naszym regionie wyglądały następująco:
- Bułgaria – 35 proc.,
- Czechy – 34 proc.,
- Rumunia – 33 proc.,
- Węgry – 27 proc.,
- Słowacja – 26 proc.
Istotne jest umieszczenie tych danych w odpowiednim kontekście. W większości przypadków tam, gdzie poziom zaufania jest wyższy niż wcześniej, pandemia sprawiła, że wiele osób zyskało poczucie niezawodności mediów.
Wolność mediów
W przypadku wiary w wolność mediów od wpływów politycznych ponownie na pierwszym miejscu znajduje się Finlandia (50 proc.). Na następnych czterech miejscach ulokowały się: Holandia (46 proc.), Dania (43 proc.), Norwegia (43 proc.) i Niemcy (41 proc.). Państwa o wysokiej wierze w wolność swoich mediów często zajmują wysokie miejsca w rankingu Press Freedom Index.
W Polsce zaledwie 19 proc. respondentów wierzy, że media są wolne od nacisków politycznych (spadek o 1 punkt proc. od roku 2017). Co piąty Polak uważa również, że media w Polsce nie są wolne od nacisku biznesu (spadek o 3 punkty proc. w porównaniu z 2017 rokiem).
Z kolei we wskaźniku wolności prasy Polska spadła z miejsca 18 w 2015 roku do 66 miejsca w roku 2022. W ciągu tych lat nie doszło ani razu do wzrostu pozycji w rankingu.
Polaryzacja mediów najwyższa w Polsce
W tym roku zapytano respondentów również o to, czy uważają główne media za spolaryzowane. Wśród Polaków aż 54 proc. ankietowanych dostrzega podziały pomiędzy mediami. To najwyższy odsetek wśród wszystkich uwzględnionych w badaniu państw.
Na następnych miejscach znalazły się: Hiszpania (49 proc.), Tajlandia (48 proc.) i Argentyna (47 proc.). Polaryzację mediów najrzadziej dostrzegają mieszkańcy Korei Południowej (15 proc.), Portugalii (16 proc.) i Singapuru (16 proc.).
TVP najmniej zaufaną stacją w Polsce
W badaniu zestawiono zaufanie do najpopularniejszych mediów. W Polsce najbardziej zaufaną stacją okazał się RMF FM (51 proc. badanych darzy stację zaufaniem), w stosunku do którego tylko 14 proc. zgłosiło brak zaufania. W dalszej kolejności Polacy najbardziej ufają Radiu Zet i telewizji TVN (po 47 proc.).
Na drugim końcu zestawienia znalazło się m.in. TVP. Odsetek osób ufających tej stacji (24 proc.) jest o połowę niższy niż odsetek osób uważających ją za niewiarygodną (49 proc.). Wyżej znalazły się m.in. Gazeta Polska (27 proc. ufających) oraz Super Express (29 proc.).
Tegoroczny Digital News Report 2022 – przygotowany przez Instytut Studiów nad Dziennikarstwem Reutera (Reuters Institute for the Study of Journalism) – prezentuje spostrzeżenia bazujące na badaniu YouGov, w którym wzięło udział 93 tys. respondentów z 46 krajów.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
