Prezydent ogłosił datę wyborów, ale nie tylko 

Zgodnie z art. 194 Kodeksu wyborczego Prezydent Rzeczypospolitej w drodze postanowienia wyznacza dzień wyborów w okresie nie późniejszym niż 90 dni przed upływem 4-letniej kadencji Sejmu. Ponadto wybory mają odbyć się w dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu.

Art. 194 Kodeksu wyborczego mówi również, że po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) prezydent określa dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych. Innymi słowy, prezydent określa również kalendarz wyborczy. 

W dniu 8 sierpnia 2023 roku Prezydent Andrzej Duda opublikował postanowienie w sprawie zarządzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z nim głosowanie będzie odbywało się w dniu 15 października 2023 roku w godzinach 7.00-21.00. 

Komitety wyborcze i listy kandydatów w kalendarzu wyborczym

Zgodnie z opublikowanym kalendarzem wyborczym partie polityczne mogą zawiadamiać PKW o utworzeniu komitetu wyborczego do 28 sierpnia.  To samo tyczy się pełnomocników zawiadamiających PKW o utworzeniu komitetu koalicyjnego lub utworzenia komitetu wyborczego wyborców. 

Czas na ostateczne zgłoszenie list kandydatów na posłów lub senatorów ustalono na 6 września do godziny 16.00. Z kolei od 30 września do północy 13 października w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych nieodpłatnie rozpowszechniane będą audycje wyborcze przygotowane przez komitety. 

Od 14 października, w związku z ciszą wyborczą, będzie obowiązywał zakaz prowadzenia agitacji (art. 107 Kodeksu Wyborczego), w tym: zwoływania gromadzeń, organizowania pochodów i manifestacji, wygłaszania przemówień oraz rozpowszechniania materiałów wyborczych.

Co powinny wiedzieć osoby przebywające poza miejscem zamieszkania?

Wyborcy będą mogli złożyć wniosek między 1 września a 12 października 2023 roku o zmianę miejsca głosowania oraz wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów. Osoby pełniące służbę w innym miejscu niż to zamieszkania również w tych terminach będą mogli złożyć wniosek o zmianę miejsca głosowania. 

Wyborcy przebywający za granicą mogą składać wnioski o ujęcie ich w spisie wyborców w obwodach do głosowania za granicą do 10 października.

Analogicznie sprawa wygląda dla osób przebywających na statkach morskich. Mogą oni złożyć do tego dnia wniosek o uwzględnienie w spisie wyborców w obwodach utworzonych na statku. Aby obwód wyborczy mógł zostać utworzony na statku, jego kapitan musi złożyć stosowny wniosek do 15 września.

Z czego i do kiedy mogą skorzystać seniorzy i niepełnosprawni?

Dla osób z niepełnosprawnościami, a także wyborców, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończyli 60. rok życia, jest możliwość głosowania korespondencyjnego. Chętni muszą zgłosić swój zamiar do 2 października.

Ponadto w tym terminie osoby te mogą zgłosić zamiar skorzystania z prawa do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i bezpłatnego powrotu pod warunkiem, że w danej gminie nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski. Pisaliśmy o tym szerzej w osobnej analizie.

Osoby, które zgłosiły chęć skorzystania z darmowego transportu, do 12 października zostaną poinformowane o godzinie transportu w dniu głosowania.

Wnioski o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania przez wyborców z niepełnosprawnościami oraz tych, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, mogą być składane do 6 października.