Informujemy o najważniejszych wydarzeniach ze świata fact-checkingu.
Wybory parlamentarne 2023. Te daty warto znać
We wtorek Andrzej Duda ogłosił datę wyborów parlamentarnych. Odbędą się one 15 października. Wraz z tym terminem pojawił się kalendarz wyborczy z najważniejszymi datami związanymi z wyborami. O czym warto pamiętać?
fot. Shutterstock / Modyfikacje: Demagog
Wybory parlamentarne 2023. Te daty warto znać
We wtorek Andrzej Duda ogłosił datę wyborów parlamentarnych. Odbędą się one 15 października. Wraz z tym terminem pojawił się kalendarz wyborczy z najważniejszymi datami związanymi z wyborami. O czym warto pamiętać?
Prezydent ogłosił datę wyborów, ale nie tylko
Zgodnie z art. 194 Kodeksu wyborczego Prezydent Rzeczypospolitej w drodze postanowienia wyznacza dzień wyborów w okresie nie późniejszym niż 90 dni przed upływem 4-letniej kadencji Sejmu. Ponadto wybory mają odbyć się w dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu.
Art. 194 Kodeksu wyborczego mówi również, że po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) prezydent określa dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych. Innymi słowy, prezydent określa również kalendarz wyborczy.
W dniu 8 sierpnia 2023 roku Prezydent Andrzej Duda opublikował postanowienie w sprawie zarządzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z nim głosowanie będzie odbywało się w dniu 15 października 2023 roku w godzinach 7.00-21.00.
Komitety wyborcze i listy kandydatów w kalendarzu wyborczym
Zgodnie z opublikowanym kalendarzem wyborczym partie polityczne mogą zawiadamiać PKW o utworzeniu komitetu wyborczego do 28 sierpnia. To samo tyczy się pełnomocników zawiadamiających PKW o utworzeniu komitetu koalicyjnego lub utworzenia komitetu wyborczego wyborców.
Czas na ostateczne zgłoszenie list kandydatów na posłów lub senatorów ustalono na 6 września do godziny 16.00. Z kolei od 30 września do północy 13 października w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych nieodpłatnie rozpowszechniane będą audycje wyborcze przygotowane przez komitety.
Od 14 października, w związku z ciszą wyborczą, będzie obowiązywał zakaz prowadzenia agitacji (art. 107 Kodeksu Wyborczego), w tym: zwoływania gromadzeń, organizowania pochodów i manifestacji, wygłaszania przemówień oraz rozpowszechniania materiałów wyborczych.
Co powinny wiedzieć osoby przebywające poza miejscem zamieszkania?
Wyborcy będą mogli złożyć wniosek między 1 września a 12 października 2023 roku o zmianę miejsca głosowania oraz wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów. Osoby pełniące służbę w innym miejscu niż to zamieszkania również w tych terminach będą mogli złożyć wniosek o zmianę miejsca głosowania.
Wyborcy przebywający za granicą mogą składać wnioski o ujęcie ich w spisie wyborców w obwodach do głosowania za granicą do 10 października.
Analogicznie sprawa wygląda dla osób przebywających na statkach morskich. Mogą oni złożyć do tego dnia wniosek o uwzględnienie w spisie wyborców w obwodach utworzonych na statku. Aby obwód wyborczy mógł zostać utworzony na statku, jego kapitan musi złożyć stosowny wniosek do 15 września.
Informacje o tym, jak i gdzie można dopisać się do rejestru wyborców, będzie można znaleźć na stronie gov.pl. Jeszcze w ostatnich wyborach odpowiedni wniosek należało złożyć w urzędzie gminy. Osoby przebywające za granicą mogły dopisać się do rejestru poprzez kontakt z konsulem lub portal e-wybory. W obecnych wyborach pojawi się nowość – Centralny Rejestr Wyborców – przez który wszystkie sprawy związane z miejscem głosowania będzie można załatwić internetowo.
Z czego i do kiedy mogą skorzystać seniorzy i niepełnosprawni?
Dla osób z niepełnosprawnościami, a także wyborców, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończyli 60. rok życia, jest możliwość głosowania korespondencyjnego. Chętni muszą zgłosić swój zamiar do 2 października.
Ponadto w tym terminie osoby te mogą zgłosić zamiar skorzystania z prawa do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i bezpłatnego powrotu pod warunkiem, że w danej gminie nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski. Pisaliśmy o tym szerzej w osobnej analizie.
Osoby, które zgłosiły chęć skorzystania z darmowego transportu, do 12 października zostaną poinformowane o godzinie transportu w dniu głosowania.
Wnioski o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania przez wyborców z niepełnosprawnościami oraz tych, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, mogą być składane do 6 października.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter