W pierwszej turze wyborów na prezydenta Krakowa poseł Aleksander Miszalski zdobył 37,21 proc. głosów. Na drugim miejscu uplasował się były poseł i radny miejski Łukasz Gibała, na którego głos oddało 26,79 proc. głosujących. Obaj spotkają się 21 kwietnia w drugiej turze wyborów. 

Krótką kampanię przed niedzielnym głosowaniem wypełniły różne tematy, między innymi związki obu polityków z deweloperami. Podsumujmy, co zarzucali sobie kandydaci na prezydenta Krakowa, i oddzielmy fakty od opinii i przypuszczeń.

Łukasz Gibała pytany o działalność swojego brata

Jeszcze przed I turą Łukasz Gibała wziął udział w debacie zorganizowanej przez TOK FM. Podczas spotkania kandydat na prezydenta Krakowa został zapytany przez osobę z publiczności (1:26:14) o działalność jego brata, Bartosza Gibały.

Osoba zadająca pytanie przedstawiła się jako Maciej Łazor ze stowarzyszenia Nowa Generacja. Łazor pełni funkcję asystenta posła Aleksandra Miszalskiego i jest zatrudniony w jego biurze poselskim.

W swojej wypowiedzi (1:26:14) przekonywał, że działalność deweloperów jest jednym z najbardziej palących problemów Krakowa. Wspomniał o opisywanych przez media kontrowersjach, które pojawiły się w związku z inwestycją przy ul. Banacha w Krakowie realizowaną przez spółkę Activ Banacha II.

 – Okazało się, że te bloki zaczęły osiadać w zeszłym roku. Spółka próbowała przerzucić odpowiedzialność za ten stan rzeczy na miasto – relacjonował Maciej Łazor. – Activ Investment jest jedną z bodajże 34 spółek deweloperskich związanych z pana bratem. Czy mamy uwierzyć, że pan 21 kwietnia zostaje prezydentem, a 22 kwietnia pana brat kończy działalność tych wszystkich spółek?

Kandydat i radny PO zarzucają Łukaszowi Gibale fałsz

Łukasz Gibała na zadane pytanie odpowiedział następująco (1:27:22): – Mój brat nie ma żadnych związków z żadnymi spółkami deweloperskimi poza tym, że rzeczywiście pożycza pieniądze różnym spółkom, między innymi pożyczył też pieniądze jakiemuś deweloperowi, który się nazywa Activ. 

Na kilka dni przed drugą turą wyborów na prezydenta Krakowa Tomasz Leśniak, miejski aktywista i nowo wybrany krakowski radny z listy Koalicji Obywatelskiej, opublikował na swoim profilu na Facebooku przycięty fragment wypowiedzi Łukasza Gibały. Do wpisu dołączył zrzut z ekranu z serwisu Rejestr.io, który ilustruje powiązania Bartosza Gibały (brata Łukasza Gibały) z różnymi spółkami. 

Wpis Tomasza Leśniaka na Facebooku z 16 kwietnia 2024 roku.

Post cieszy się sporą popularnością na Facebooku, w ciągu dwóch dni udostępniono go już niemal 600 razy. W trakcie czwartkowej debaty kandydatów w Radio Kraków sam Aleksander Miszalski także podniósł temat rzekomych związków Bartosza Gibały z działalnością deweloperską. 

– Mam pytanie o twoje kłamstwa, Łukasz. Po pierwsze, w sprawie brata. Mówiłeś, że nie prowadzi inwestycji deweloperskich. Tymczasem dokumenty jasno wskazują, że prowadził inwestycję deweloperską przy ul. Wodnej w Krakowie. Jako wspólnik spółki i członek organów, który ją reprezentuje – powiedział Aleksander Miszalski. Dodał, że także ojciec Łukasza Gibały prowadzi działalność deweloperską.

– To są kłamstwa, proszę państwa. Mój kontrkandydat mówi specjalnie dwa dni przed ciszą, bo wie, że już nie zdążę go pozwać. Ordynarne kłamstwa – odparł Łukasz Gibała.

Czym jest działalność deweloperska?

Według Krajowych Standardów Rachunkowości nr 8 działalność deweloperska (punkt 3.2) to działalność gospodarcza obejmująca wykonywanie jednego lub wielu przedsięwzięć deweloperskich polegających na budowie lub przebudowie (ulepszeniu) budynków i ich odsprzedaży w całości lub części (np. lokali).

Chodzi tutaj zarówno o budynki mieszkalne, jak i komercyjne. Przedsięwzięcia mogą mieć charakter jednorazowy lub wznawiany.

Bartosz Gibała i spółka Activ 5

Zgodnie z aktualną treścią wpisu do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przedmiotem przeważającej większości działalności tej spółki są roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. 

Prezesem Zarządu spółki Activ 5 sp. z o.o. jest Thomas Podstawski. To jedna ze spółek celowych należących do grupy Activ, która na swojej stronie chwali się sprzedażą 6500 mieszkań. Kolejne 6900 mieszkań jest w przygotowaniu lub w budowie. 

Wyjaśnienia Bartosza Gibały

O Activ 5 mówili politycy PO, którzy 12 kwietnia podczas konferencji prasowej skupili się na rzekomych powiązaniach Łukasza Gibały i jego brata z deweloperami. Poinformowali wtedy, że spółka Activ 5 uzyskała pozwolenie na budowę bloku przy ul. Wodnej w Krakowie. Dodali, że wspólnikiem tej spółki jest Verdano Commercial.

Bartosz Gibała tłumaczył wówczas portalowi LoveKraków.pl, że nie zasiada w zarządzie spółki Activ 5 (co jest faktem).

– Spółka ta prowadzi działalność na własny koszt i ryzyko, podejmuje decyzje operacyjne bez mojego udziału. Moje uczestnictwo w tej spółce wiąże się z zabezpieczeniem spłaty pożyczki, monitoringiem prawidłowości działań finansowych – na przykład zabezpieczenie kapitału przed jego ewentualnym wyprowadzeniem – i jest to udział jedynie formalny, w oparciu o zawartą umowę pożyczki z 2021 roku – mówił Bartosz Gibała.

W ostatni dzień kampanii wyborczej Thomas Podstawski, prezes zarządu spółki Activ 5, wydał oświadczenie, w którym informuje, że „udział Pana Bartosza Gibały [i związanej z nim spółki – przyp. Demagog] polegał wyłącznie na finansowaniu […] inwestycji”.

Brat Łukasza Gibały i spółki Verdano

Jak wynika z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, Bartosz Gibała zasiada w organach nadzorczych spółek z grupy Verdano. Jedną z nich jest Verdano Commercial sp. z o.o.

W rubryce dotyczącej pozostałych przedmiotów działalności tej spółki znajdziemy m.in. roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Taki rodzaj działalności dopisano do rejestru w kwietniu 2023 roku. Podstawową jej działalnością jest jednak wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, pozostałe formy udzielania kredytów i pośrednictwo pieniężne.

Taki sam przedmiot działalności znajdziemy we wpisie dotyczącym spółki Verdano Investment sp. z o.o. Tak jak w przypadku Verdano Commercial podstawowym typem działalności Verdano Investment jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami. Jednocześnie wśród dodatkowych typów działalności od marca 2023 roku widnieją tam roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków.

Verdano i inwestycje według artykułów w mediach

O Verdano Commercial w kontekście budowy hotelu pisała „Gazeta Wyborcza”. Artykuł dotyczył wniosku o wycinkę 30 drzew, które kolidowały z budową przy ul. Olszeckiej w Krakowie, za którą ma odpowiadać właśnie spółka Bartosza Gibały. Wówczas o działalności brata wypowiedział się też Łukasz Gibała.

– Brat to brat, a ja to ja. Jesteśmy dorosłymi ludźmi, podejmującymi własne i niezależne decyzje – proszę więc nie stawiać mnie w roli jego rzecznika – powiedział „Gazecie Wyborczej” Łukasz Gibała.

Media informowały także o innych inwestycjach spółki Bartosza Gibały. W lutym 2023 roku portal projektinwestor.pl pisał o nowym przedsięwzięciu Verdano Investment: budowie apartamentowca na krakowskim Dąbiu. Miały się w nim znaleźć lokale inwestycyjne na wynajem.

Na początku kwietnia tego samego roku portal poinformował o innej inwestycji tej samej spółki: budowie zespołu dwóch trzysegmentowych budynków wielorodzinnych z garażami i usługami w krakowskich Bronowicach.

Oświadczenie Bartosza Gibały

Brat kandydata na prezydenta Krakowa wydał oświadczenie, w którym podkreślił, że nie jest deweloperem. „Ani ja, ani spółki, których jestem prezesem nie prowadzą i nie prowadziły działalności deweloperskiej. Nie wybudowałem i nie buduję żadnego mieszkania. Nie jestem deweloperem i nie »betonuję od lat Krakowa«” – pisze Bartosz Gibała.

W oświadczeniu wyjaśnia, czym zajmują się jego spółki: 

Bartosz Gibała przyznaje jednak, że jego spółki udzielają pożyczek podmiotom m.in. z branży budowlanej i spółkom prowadzącym wynajem nieruchomości komercyjnych.

Oświadczenie prezesa Activ Investment sp. z o.o.

W ostatni dzień kampanii wyborczej, 19 kwietnia, na stronie deweloperskiej grupy Activ zostało opublikowane datowane na 18 kwietnia oświadczenie, w którym prezes Thomas Podstawski opisuje swoją współpracę z Bartoszem Gibałą. Czytamy w nim: 

Deweloper tłumaczy, że „uczestnictwo Pana Bartosza Gibały, w inwestycji realizowanej przy ul. Wodnej w Krakowie, niczym nie różni się od finansowania otrzymywanego od innych partnerów współdziałających z Activ Investment sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie”. Dodatkowo zwraca uwagę, że zobowiązania przysługujące Bartoszowi Gibale zostały spłacone przed osiągnięciem zysku spółki, czyli przed wpływami ze sprzedaży mieszkań.

„Wobec powyższego, nasze doświadczenia przy współpracy z Panem Bartoszem Gibałą potwierdzają, że próby przedstawiania roli Pana Bartosza Gibały jako dewelopera nie są zgodne z prawdą” – pisze Thomas Podstawski.

Co wynika z dokumentów finansowych spółki Activ Wodna 34?

Również w poprzednich dwóch latach spółka notowała kilkutysięczną stratę (1, 2). Nie ma jeszcze sprawozdania za rok 2023, gdy zgodnie z oświadczeniem spółka miała osiągnąć zysk po sprzedaży mieszkań, a Bartosza Gibały nie było już w zarządzie.

Z odpisu pełnego informacji z KRS wynika, że Bartosz Gibała należał do zarządu spółki Activ Wodna 34 od początku jej funkcjonowania (12 sierpnia 2020 roku) do 27 maja 2022 roku. Najpierw był jej członkiem (do 25 listopada 2020), a potem sprawował funkcję wiceprezesa. W oświadczeniu napisano, że spółka osiągnęła zysk z inwestycji w kwietniu 2023 roku.

Także Łukasz Gibała zarzuca konkurentowi powiązania z deweloperem

Również Aleksander Miszalski został oskarżony o związek z branżą deweloperską. Łukasz Gibała w swoich materiałach wyborczych informuje: „Działania Miszalskiego finansuje Strabag – jeden z największych deweloperów w Europie. Jak im się odwdzięczy?”.

Łukasz Gibała w Radiu Kraków tłumaczył: – Takie firmy nie wspierają polityków na piękne oczy, tylko zwykle czegoś chcą w zamian. Strabag startuje w większości przetargów, jak chodzi chociażby o remonty ulic w Krakowie, budowę ulic. No i teraz poseł Miszalski, gdyby został prezydentem, to on będzie te przetargi rozstrzygał. 

Oświadczenie w tej sprawie wydała firma Strabag, która zaprzeczyła, aby finansowała działania Aleksandra Miszalskiego kandydującego na prezydenta Krakowa. Czytamy w nim:

Strategia „czarnego PR-u”

Nie jest to pierwszy przykład kampanii wyborczej, w której konkurenci stosują wobec siebie działania mające na celu zdeprecjonowanie kontrkandydata. Inne przykłady widzieliśmy chociażby w czasie kampanii przed wyborami parlamentarnymi, o czym pisaliśmy w osobnej analizie.

Jako organizacja sprawująca obywatelską kontrolę nad debatą publiczną chcemy wystosować dwa apele. Jeden do polityków, aby przed wyborami jak najwięcej dyskutowali o problemach społeczności lokalnej, a jak najmniej na temat siebie nawzajem. A drugi do wyborców, aby sprawdzali podawane przez polityków fakty i oddzielali je od opinii. To właśnie zrobiliśmy w tym artykule.

Na koniec polecamy wiarygodne źródła, dzięki którym można zweryfikować informacje na temat majątku polityków oraz ich powiązań biznesowych:

• oświadczenia majątkowe posłów można znaleźć na ich profilach na stronie Sejmu (na stronie Sejmu znajdziemy także oświadczenia majątkowe polskich europarlamentarzystów);
• oświadczenia majątkowe radnych można znaleźć w Biuletynach Informacji Publicznej gmin;
• źródłem informacji o przedsiębiorcach i organizacjach społecznych jest Portal Rejestrów Sądowych;
• informacje o wynikach finansowych spółek znajdziemy w prowadzonej przez Ministerstwo Sprawiedliwości przeglądarce dokumentów finansowych;
• informacje o wydanych pozwoleniach na budowę są umieszczane na gminnych stronach Biuletynu Informacji Publicznej.

Wszystkie wymienione wyżej strony to bezpłatne źródła pierwotne. W przypadku opisywanej przez nas sprawy posłużono się komercyjnym serwisem Rejestr.io, gdzie można znaleźć informacje o osobach zasiadających w organach spółek i organizacji społecznych oraz o ich powiązaniach.