Ten artykuł przeczytasz również w języku ukraińskim i rosyjskim.

Zasady dla obywateli Ukrainy przekraczających granicę

1. Należy zabrać ze sobą najważniejsze dokumenty:

• paszport wewnętrzny (dowód osobisty), 
• paszport zagraniczny (jeśli go posiadamy),
• akty urodzenia dzieci podróżujących z osobą dorosłą, dokumentację medyczną, zgodę drugiego rodzica na zabranie dziecka (dotyczy dzieci poniżej 16 roku życia).

2. Każda osoba uciekająca przed konfliktem zbrojnym w Ukrainie zostanie wpuszczona do Polski. Jednak w związku z wprowadzeniem stanu wojennego na Ukrainie mężczyźni w wieku od 18 do 60 lat nie będą mogli przekroczyć granicy. Wyjątki w tym przypadku stanowią jedynie: 

• zwolnienie z poboru do wojska i powiadomienie o wpisaniu do specjalnego rejestru wojskowego lub
• zwolnienie z powodu nieprzydatności wojskowej wystawione na wniosek wojskowej komisji lekarskiej lub
• utrzymywanie dzieci z niepełnosprawnością, trzech lub więcej niepełnoletnich dzieci lub 
• bycie rodzicem samotnie wychowującym niepełnoletnie dziecko, rodzicem adopcyjnym, opiekunem lub osobą, której bliscy krewni zginęli podczas operacji antyterrorystycznej. 

3. Uchodźcy są zwolnieni z obowiązku posiadania testów PCR, dowodu szczepienia czy odbycia kwarantanny oraz zostaną w Polsce przyjęci nawet bez okazania paszportu zagranicznego. Będą oni zatem skierowani do najbliższego przejścia granicznego i dostaną tymczasowe dokumenty.

4. Można również zabrać ze sobą zwierzęta domowe, ale muszą one zostać zgłoszone na granicy. Psy, koty, fretki powinny być oznakowane mikrochipem i zaszczepione, jeśli jednak warunki te nie są spełnione, zwierzę trafi do izolacji i zostaną na nim wykonane odpowiednie zabiegi już w Polsce na koszt budżetu państwa (właściciel musi wypełnić oświadczenie dostępne na granicy). 

Dla innych zwierząt (tzn. gryzoni, królików, płazów, gadów, ozdobnych zwierząt wodnych, bezkręgowców) nie przewidziano ograniczeń. Jednak decyzja w tej sprawie zostanie podjęta na przejściu granicznym.

5. Wszystkie przejścia graniczne z Polską są otwarte, w tym dla ruchu pieszego:

• Dorohusk-Jagodzin. Pałac Suchodolskich Gminny Ośrodek Kultury i Turystyki, ul. Parkowa 5, 22-175 Dorohusk – osiedle,
• Dołhobyczów-Uhrynów. Przygraniczne Centrum Kultury i Rekreacji, ul. Spółdzielcza 8, 22-540 Dołhobyczów,
• Zosin-Uściług. Zespół Szkół w Horodle, ul. Piłsudskiego 58, 22-523 Horodło,
• Hrebenne-Rawa Ruska. Szkoła Podstawowa w Lubyczy Królewskiej (zaplecze hali sportowej), ul. Jana III Sobieskiego 5, 22-680 Lubycza Królewska,
• Korczowa-Krakowiec. Świetlica, Korczowa 155, 37-552 Korczowa,
• Medyka-Szeginie. Hala sportowa, Medyka 285, 37-732 Medyka,
• Budomierz-Hruszew. Szkoła Podstawowa w m. Krowica Sama 183, 37-625 Krowica Sama,
• Krościenko-Smolnica. Była szkoła podstawowa w Łodynie, Łodyna 41, 38-700 Ustrzyki Dolne.

6. Dodatkowo przy granicy działają również punkty recepcyjne, których zadaniem jest przyjęcie i obsługa w pierwszej kolejności osób, które zdecydują się opuścić Ukrainę oraz które nie mają zapewnionego miejsca pobytu w Polsce.

Funkcjonariusze w punkcie recepcyjnym udzielą więcej informacji na temat pobytu w Polsce, zapewnią tymczasowe zakwaterowanie, ciepły posiłek i napoje, podstawową opiekę medyczną oraz miejsce na odpoczynek. Jeżeli nie potrzebujesz pilnej pomocy i masz gdzie spać, nie musisz rejestrować się w punkcie recepcyjnym ani nigdzie indziej. Możesz od razu jechać do swojego miejsca docelowego w całej Polsce.

7. Osoby, które przekroczyły granicę z powodu konfliktu zbrojnego, mogą w Polsce korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej oraz zaszczepić się przeciwko COVID-19. Nie ma obowiązku posiadania numeru PESEL, wystarczy podać tylko numer paszportu.

Nie musisz dodatkowo legalizować swojego pobytu – pieczątka w paszporcie lub zaświadczenie wystawione przez polską Straż Graniczną przy wjeździe do Polski od 24 lutego 2022 roku są wystarczającymi dokumentami, jakich potrzebujesz.

Usługi świadczone obywatelom Ukrainy będą pokrywane przez Narodowy Fundusz Zdrowia z budżetu państwa. Jednak dotyczy to tylko osób, które przekroczyły granicę najwcześniej 24 lutego 2022 roku. 

8. Ukrzaliznycia (ukraińskie państwowe przedsiębiorstwo kolejowe) wyznacza dodatkowe pociągi relacji Lwów–granica państwa (Medyka)–Lwów, dojeżdżające do granicy z Polską.

Ponadto polski rząd zdecydował się na darmowe czterotygodniowe przejazdy pociągami kategorii ekonomicznych TLK i PKP Intercity dla obywateli z Ukrainy w komunikacji krajowej. Przejazd odbywa się na podstawie paszportu potwierdzającego obywatelstwo ukraińskie. 

9. Wolontariusze zamieszkujący polskie tereny oferują darmowe odbieranie ludzi z granicy polsko-ukraińskiej.

Zasady dla osób przebywających już w Polsce

W przypadku osób, które już przebywają w Polsce, rząd rozważa przedłużenie ich legalnego pobytu na terytorium RP. Aby uzyskać dokument pobytowy lub jego przedłużenie, obywatele muszą złożyć wniosek o pobyt czasowy w odpowiednim urzędzie do spraw cudzoziemców w miejscu zamieszkania. 

Wsparcie dla uchodźców zapewnia polski rząd. Za pomocą platformy pomagamukrainie.gov.pl można zgłaszać gotowość do pomocy (finansowej i rzeczowej) oraz zapotrzebowanie na nią.

Jeśli chcesz znaleźć pracę, wejdź na stronę oferty.praca.gov.pl (dostępna w języku ukraińskim i rosyjskim).

Twoje dziecko w wieku 7–18 lat ma prawo do bezpłatnej nauki w polskiej szkole. Zadzwoń na numer 22 34 74 708 lub napisz e-mail na adres: ukraina–[email protected].

Jeśli jesteś studentem lub naukowcem, informacje otrzymasz pod numerem 22 52 92 662 lub adresem e-mail: [email protected].

Również wiele organizacji pozarządowych oferuje bezpłatne wsparcie dla osób uciekających przed wojną. Oto kilka stron i kontaktów z proponowaną pomocą:

• na stronie „Ukraińskiego Domu” w Warszawie można nie tylko prosić o udostępnianie transportu czy mieszkania, lecz także zaoferować wynajęcie mieszkania, zgłosić się jako wolontariusz oraz podarować odzież, żywność lub artykuły higieniczne,
• całodobowe centrum kryzysowe dla uchodźców uruchomione przez „Rodziny bez granic” w Krakowie – ul. Radziwiłłowska 3, 31-026 Kraków,
• można wesprzeć potrzebujących poprzez pomoc finansową i edukacyjną, udostępnienie mieszkań lub tłumaczenia z języka ukraińskiego bądź rosyjskiego,
• niektóre uniwersytety (np. Uniwersytet Jagielloński) proponują pomoc finansową, prawną i psychologiczną dla swoich studentów.

Zbiórki pieniężne:

• Salam Lab,
• Polska Akcja Humanitarna (PAH),
• UAinKrakow.pl, 
• Fundacja Pomagam.pl,
• Fundacja Ocalenie.

Stale aktualizowaną listę wiarygodnych akcji i zbiórek znajdziesz na naszej stronie.

Mieszkania i inną pomoc można znaleźć na Facebooku w grupie Pomoc dla Ukrainy 

Możliwe jest również udzielanie pomocy z transportem ludzi i zwierzaków z Ukrainy do Polski.

Bezpłatna pomoc prawna:

• Fundacja Otwarty Dialog,
• Krakowska Izba Adwokacka,
• Fundacja Hliniszcze z Kancelarii Widacki, Widacka, Podsiedlik (kontakt pod numerem +48 608 493 848).

Bezpłatna pomoc medyczna:

• LUX MED – infolinia i umawianie wizyt dla osób uchodźczych pod numerem 22 45 97 007 lub adresem e-mail [email protected],
• Centrum Medyczne Damiana uruchamia pakiet pomocy medycznej dla osób z Ukrainy w różnych miastach w Polsce. 

Infolinie:

• specjalna infolinia dla obywateli polskich oraz posiadaczy Karty Polaka przebywających w Ukrainie: +48 22 523 88 80,
• infolinia MSZ dla osób z Ukrainy przekraczających polską granicę: +48 47 721 75 75,
• schronienie dla obywateli Ukrainy w Małopolsce, całodobowa infolinia województwa: 12 210 20 02,
• z pomocy psychologicznej dla obywateli Ukrainy można skorzystać bezpośrednio w siedzibie Ośrodka przy ul. Radziwiłłowskiej 8b w Krakowie lub kontaktując się pod całodobowym nr telefonu 12 421 92 82.
• Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych Komendy Głównej Policji: 47 72 123 07 (dla osób dzwoniących zza granicy +48 47 72 123 07), e-mail: [email protected],
• Wydział do Walki z Handlem Ludźmi Biura Kryminalnego KGP – informacje dotyczące zarówno handlu ludźmi, jak i przestępstw seksualnych, pedofilii czy pornografii dziecięcej: 47 72 56 502 (dla osób dzwoniących zza granicy +48 47 72 56 502), e-mail: [email protected].

Pomoc dla dzieci (w tym z ukraińskich domów dziecka):

• zgłoszenia dotyczące logistyki przewozu dzieci przyjmuje Sztab Ewakuacji Dzieci: telefon + 48 532 402 575, e-mail [email protected],
• bazą miejsc dla dzieci dysponuje Sztab Miejsca dla Dzieci: telefon + 48 666 383 956, e-mail [email protected].

W Stalowej Woli powstał punkt recepcyjny dla dzieci ewakuowanych z domów dziecka. To miejsce, do którego docierają wszystkie grupy ewakuowane. Tam udzielana jest dzieciom podstawowa pomoc, uzupełniana jest dokumentacja, stamtąd dzieci ruszają do miejsc pobytu w całej Polsce.