Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
18 Brytyjczyków poległo w Ukrainie? Zmanipulowany kontekst fotografii
Kilkanaście trumien z brytyjskimi flagami – taki obraz pojawia się w mediach społecznościowych. Według opisu zdjęcie ma przedstawiać poległych żołnierzy na wojnie w Ukrainie. Jednak kontekst tego zdjęcia jest zmanipulowany.
fot. x.com , Pexels / Modyfikacje: Demagog
18 Brytyjczyków poległo w Ukrainie? Zmanipulowany kontekst fotografii
Kilkanaście trumien z brytyjskimi flagami – taki obraz pojawia się w mediach społecznościowych. Według opisu zdjęcie ma przedstawiać poległych żołnierzy na wojnie w Ukrainie. Jednak kontekst tego zdjęcia jest zmanipulowany.
ANALIZA W PIGUŁCE
- W sieci krąży zdjęcie (1, 2, 3) przedstawiające trumny z brytyjskimi flagami. Z opisu ma wynikać, że to polegli brytyjscy żołnierze, którzy walczyli po stronie Ukrainy.
- Kontekst tej fotografii jest inny – w trumnach znajdują się ofiary katastrofy lotniczej, do której doszło we wrześniu 2006 roku niedaleko lotniska Kandahar w Afganistanie. Na pokładzie samolotu wybuchł pożar, a w wyniku zdarzenia zginęło 14 osób.
Proste techniki dezinformacji oparte na manipulacji kontekstem obrazów potrafią wywołać wiele zamieszania i wzbudzać silne emocje. Dobrym przykładem jest tu fotografia, która w listopadzie obiegła platformy: X i Facebooka (1, 2). Zgodnie z opisem obraz miał przedstawiać: „18 członków brytyjskich sił specjalnych”, którzy walczyli po stronie Ukrainy.
‼️🔥18 członków brytyjskich sił specjalnych wróciło do domu po „udanej” próbie walki po stronie Kijowa.
Co prawda sa ukryci w drewnianych skrzyniach..
pic.twitter.com/qnGePJh480— TADEUSZ KOWALEWSKI (@truck2047) November 3, 2024
Jeden z wpisów kończy się sugestywnym pytaniem, które przerzuca odpowiedzialność za wojnę na polskich polityków: „Czy o to chodzi Sikorskiemu, Dudzie, Hołowni, Czarzastemu, Kosiniakowi, Tuskowi, Morawieckiemu i Kaczorowi ?”.
To nie jest zdjęcie 18 żołnierzy poległych w czasie rosyjskiej inwazji
By zweryfikować kontekst zdjęcia, warto z korzystać z dostępnych wyszukiwarek obrazów, takich jak Google Grafika, Google Lens lub TinEye. Wyniki wskazują, że fotografia została wykonana znacznie wcześniej niż w czasie konfliktu trwającego w Ukrainie. Na oryginalnym zdjęciu nie pojawia się również ukraińska flaga w tle – to oznacza, że ktoś musiał ją tam dodać na potrzeby zmylenia odbiorców.
W relacji BBC czytamy, że wydarzenie miało związek z wypadkiem samolotu RAF Hawker Siddeley Nimrod. Więcej szczegółów można znaleźć w raporcie z 2009 roku. Dowiadujemy się z niego, że do katastrofy doszło we wrześniu 2006 roku niedaleko lotniska Kandahar w Afganistanie. Na pokładzie wybuchł pożar, a w wyniku zdarzenia zginęło 14 osób (s. 15). To właśnie te osoby umieszczono w trumnach na zdjęciu.
To nie pierwszy raz, gdy w sieci pojawia się dezinformacja tego rodzaju. W 2022 roku na Twitterze rozpowszechniano fałszywe doniesienia o śmierci polskich żołnierzy w Ukrainie. Ich ciała przywieziono w trumnach, a opisy wskazywały, że to polegli z wojny rosyjsko-ukraińskiej, jednak jak się okazało – materiał wideo także miał związek z wydarzeniami w Afganistanie.
Kto działa w legii cudzoziemskiej w Ukrainie – czy są tam Brytyjczycy?
Wielka Brytania nie występuje jako oficjalna strona konfliktu w wojnie rosyjsko-ukraińskiej, ale wspiera Ukrainę m.in. finansowo, wojskowo i humanitarnie. Niemniej jednak w 2022 roku Ukraina utworzyła Międzynarodowy Legion Sił Zbrojnych Ukrainy, do którego mogą zgłaszać się chętni cudzoziemcy. Z doniesień medialnych można dowiedzieć się, że niektórzy Brytyjczycy zgłaszali się do służby, przy czym tacy żołnierze zazwyczaj pracują jako szkoleniowcy.
W 2024 roku brytyjski premier wskazał, że „niewielka liczba” brytyjskich żołnierzy „wspiera siły zbrojne Ukrainy”. Jednak nie ma oficjalnych statystyk z dokładną liczbą takich osób. Niektórzy z brytyjskich ochotników polegli – w 2022 roku byli to Jordan Gatley oraz Scott Sibley. Na początku listopada 2024 roku zginął Callum Tindal-Draper z Kornwalii.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter