Fake NEWS W PIGUŁCE

Wymyślanie cytatów i przypisywanie ich znanym osobom to częsta forma szerzenia fałszywych informacji. Niekiedy ma ona na celu ośmieszenie lub zdyskredytowanie jakiejś osoby. 6 lutego na Facebooku pojawił się post z informacją, że „Prezydent Tadżykistanu twierdzi, że został napastowany w korytarzu przez Andrzej Dudę”. 

Grafika zawiera rzekomy cytat prezydenta Emomali Rahmona, opisujący jego spotkanie z prezydentem Polski. Przywódca Tadżykistanu, którego zdjęcie również umieszczono na grafice, miał powiedzieć: „Łapał mnie za rękę, potem pytał czy jestem z Kirgistanu, Uzbekistanu czy innego stanu. Groził, że nie pozwoli mi opuścić budynku jeśli nie zgodzę się na wspólne zdjęcie”. 

Źródło: www.facebook.com

Post zebrał ponad 1 300 reakcji i został udostępniony prawie 500 razy. W prawie 200 komentarzach internautów można zauważyć wiarę w przedstawioną im informację: „Po nim wszystkiego możno się spodziewać, chory człowiek”, „Pseudo prezydent nie powinien ruszać się z pałacu prezydenckiego bo wszędzie robi wstyd”, „I kolejny raz ten sam problem. Wygląda jak fejk, jak widziałem tego debila błąkającego się przy windzie, to może być prawda”.

Wpis został udostępniony, m.in. na facebookowej grupie zwolenników Rafała Trzaskowskiego pod nazwą „Trzaskowski prawowitym prezydentem RP. Nie uznajemy wyniku z 2020r”. Część jej członków także wierzy w fałszywą informację o Andrzeju Dudzie, ale niektórzy wykazują krytyczne myślenie: „Ktos puszcza fajka. We wszystko uwierze w jego glupote, brak wyczuia politycznego, blazenade, uzaleznienie od Nowogrodzkiej I wszystko inne co mu sie zarzuca, ale w napastliwosc nie. Jest na to I zawygodny I bijazliwy”.

Źródło fałszywej informacji 

Na samej górze grafiki z posta widać także słowa „Narodowy Front Krzewienia…”. Wyszukiwanie tej frazy w Google prowadzi do twitterowego profilu o nazwie „Narodowy Front Krzewienia Cnót i Zapobiegania Złu”. W opisie profilu można przeczytać, że Front „podlega Komisji ds. Szerzenia Pobożności i Zapobiegania Występkowi. Działamy na granicy Prawa Bożego”. 

Informacja jest żartem, ale część internautów w nią uwierzyło 

5 lutego opublikowano tweet ze zdjęciem i rzekomym cytatem prezydenta Tadżykistanu, który dzień później został opublikowany jako grafika we wpisie na Facebooku. Twitterowy profil „Narodowy Front Krzewienia Cnót i Zapobiegania Złu” jest prawdopodobnie źródłem tej informacji, opublikowanej w celu satyry. W przeciwieństwie do komentujących na Facebooka większość internautów na Twitterze odebrała to jako żart.

– Łapał mnie za rękę, potem pytał czy jestem z Kirgistanu, Uzbekistanu czy innego stanu. Groził, że nie pozwoli mi opuścić budynku jeśli nie zgodzę się na wspólne zdjęcie.

Prezydent Tadżykistanu twierdzi, że został napastowany w korytarzu przez Andrzej Dudę. pic.twitter.com/sd4z3CJB7P

— Narodowy Front Krzewienia Cnót i Zapobiegania Złu (@FrontCnot) February 5, 2022

Jak weryfikować autentyczność cytatów? 

Weryfikując informacje, trzeba zwrócić uwagę, czy mają one podane źródła. W przypadku cytatu powinny być to data i miejsce, kiedy dana osoba wypowiedziała przypisywane jej słowa. W przedstawionym poście brak jest takich informacji.

Do weryfikacji autentyczności zamieszczonego w mediach społecznościowych cytatu warto użyć prostego narzędzia, jakim jest wyszukiwarka internetowa. W ten sposób można sprawdzić, czy informację tę podawały inne media. O rzekomej sytuacji, która miała mieć miejsce podczas spotkania prezydentów Polski i Tadżykistanu, nie pisały żadne polskie czy zagraniczne media.

Podsumowanie

W oficjalnych źródłach, jakimi są oficjalne strony internetowe prezydentów Polski i Tadżykistanu, brak jest informacji nawet o spotkaniu przywódców obydwu państw. Nie mogło więc dojść do opisanej w poście sytuacji, a prezydent Emomali Rahmon nie mógł wypowiedzieć przypisywanych mu słów.

Weryfikacja tej informacji wykazała, że 5 lutego pojawiła się ona w tweecie satyrycznego profilu o nazwie „Narodowy Front Krzewienia Cnót i Zapobiegania Złu” i prawdopodobnie jest to jej źródło.