Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Biedronka rozdaje rowery? To nie jest oficjalny profil dyskontu!
Profil podszywa się pod sieć sklepów.
Fot. Waldemar / Unsplash
Biedronka rozdaje rowery? To nie jest oficjalny profil dyskontu!
Profil podszywa się pod sieć sklepów.
Fake news w pigułce
- Na facebookowym profilu Biedronka Fans ogłoszono rozdanie 900 rowerów. Wystarczy „podziękować” w komentarzu oraz zarejestrować się pod podanym linkiem.
- Biedronka Fans nie jest oficjalnym profilem dyskontu. Informacji o rozdaniu nie znajdziemy ani na stronie internetowej Biedronki, ani na jej fanpage’u na Facebooku.
7 kwietnia na facebookowym profilu Biedronka Fans pojawiła się informacja, że za pośrednictwem mediów społecznościowych dyskont chce rozdać swoim klientom 900 powystawowych rowerów: „(…) Wszystkie motocykle są nadal dobre. Dlatego każdemu, kto powie »dziękuję«, rozdamy losowe prezenty”.
Post udostępniło ponad 1,2 tys. użytkowników, a skomentowało go ponad 6,6 tys. Wielu z nich – słowem „dziękuję”. Odpowiadano nie tylko po polsku, ale też po rosyjsku czy ukraińsku.
Fanpage Biedronka Fans nie jest oficjalnym profilem dyskontu
Jest kilka sposobów na zweryfikowanie informacji o rozdaniu. Pierwszym z nich jest sprawdzenie źródła wiadomości. Omawiany post pojawił się na profilu, który nie jest oficjalną stroną Biedronki na Facebooku.
Jeśli przyjrzymy się profilowi Biedronka Fans, okaże się, że post o rozdaniu jest jedynym przez niego opublikowanym. Profil nie ma też wielu obserwujących – w przypadku mediów społecznościowych bardzo popularnej w Polsce marki można się spodziewać, że będzie ich więcej niż ok. 250. Profil założono niedawno: 5 kwietnia 2023 roku, czyli dwa dni przed opublikowaniem posta o rozdaniu.
Warto dodać, że to nie pierwszy raz, kiedy sprawdzamy post umieszczony na profilu o nazwie Biedronka Fans.
Czy oficjalne media społecznościowe Biedronki informują o rozdaniu? Nie!
Kolejnym sposobem na sprawdzenie wiarygodności informacji o rozdaniu jest zweryfikowanie jej w oparciu komunikaty z oficjalnych źródeł związanych z Biedronką.
Podobnej wiadomości nie ma ani na oficjalnym profilu Biedronki na Facebooku, ani na jej stronie internetowej. Dyskont prowadzi swój fanpage od 2017 roku. Oznaczono go niebieską plakietką – oznacza to, że został zweryfikowany przez portal. Ma on ponad 660 tys. obserwujących. Na Facebooku nie ma innego oficjalnego profilu dyskontu, który reprezentowałby sieć czy społeczność fanów.
Skąd pochodzą zdjęcia? Znajdziemy je na profilach sklepów rowerowych
Innym sposobem na weryfikację podanej informacji jest sprawdzenie, czy zdjęcia dołączone do posta nie zostały ukradzione z innych miejsc w sieci. Tak jest w tym przypadku: dwa z nich znajdziemy na profilu sklepu rowerowego Blazing Bikes (1, 2), jedno na profilu yelp należącym do sklepu Trek Bicycle Vienna. W tym przypadku wystarczy kliknąć zdjęcie prawym przyciskiem myszy i użyć wyszukiwania obrazem oferowanego przez Google Lens.
Autorzy posta zachęcają do rejestracji – należy zachować czujność
Jak już napisaliśmy, pod postem pojawiło się wiele komentarzy, w których użytkownicy „dziękowali”, licząc na otrzymanie prezentu od dyskontu. Odpowiedzi napisano nie tylko po polsku, ale też po rosyjsku czy ukraińsku.
Pod każdym komentarzem pojawiła się wiadomość od administratora profilu Biedronka Fans: „Jeszcze jeden krok. Naciśnij przycisk Zarejestruj się znajdujący się u góry naszej strony, aby potwierdzić rejestrację. powodzenia”.
Wspomniany link znajduje się obok nazwy profilu, na niebieskim tle, ponad przyciskami „Polub to” i „Wyślij wiadomość”.
Zawartość takiej strony można bezpiecznie podejrzeć, używając narzędzi typu browserling (umożliwia odwiedzenie podejrzanego adresu w wirtualnej przeglądarce) czy ghostarchive (gdzie można zarchiwizować daną witrynę). Po kliknięciu okaże się, że link odsyła nas do strony logowania do serwisu gmail.com. Może to być próba wyłudzenia danych od użytkowników (adresu mailowego oraz hasła) albo zainstalowania złośliwego oprogramowania na ich urządzeniu.
Popularne marki zachęcają do wzięcia udziału w konkursie – wiele przypadków oszustw
Opisywaliśmy już podobne sytuacje, kiedy na stronach podszywających się pod popularne marki ogłaszano rozdania czy konkursy. Wśród nich były m.in. Biedronka (ogłoszenie zamieszczone również na profilu o takie samej nazwie: Biedronka Fans), Lidl, Milka czy Kaufland.
W podobnych przypadkach nie zawsze pojawia się prośba o wypełnienie formularza rejestracyjnego czy pobranie podejrzanej aplikacji. Czasami podobne posty powstają w celu budowania zasięgów i dotarcia do większej grupy odbiorców. Próba wyłudzenia danych może zostać podjęta później.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter