Pomijanie daty powstania zdjęcia i przypisywanie mu innego kontekstu jest manipulacją. Przy korzystaniu z fotografii, do których nie posiadamy praw autorskich, należy również podać autora zdjęcia. Użytkownicy często udostępniają grafiki, które pozornie odzwierciedlają rzeczywistość. Podstawą funkcjonowania w mediach społecznościowych jest jednak wstępna weryfikacja informacji i stron, których nie znamy.

21 lutego na Facebooku pojawiło się zdjęcie tłumu ludzi z zapalonymi latarkami. Autorka podpisała je następująco: „Janina Dudzinska. Wczoraj wieczorem prawie milion ludzi wyszło w Bukareszcie na ulice z hasłem »My wam damy trzecią falę« jak nie ustąpicie siłą was usuniemy brawo Rumunia”. Post udostępniło ponad 5,1 tys. osób.

Źródło: www.facebook.com

Jak było w rzeczywistości?

Czy zdjęcie przedstawia protest w Rumunii? Tak. Nie chodzi jednak o protest z 2021 roku, tylko z 2017. Aby dowiedzieć się, skąd dokładnie pochodzi zdjęcie i kiedy zostało zrobione, użyliśmy wyszukiwarki Google, która oferuje odwrotne wyszukiwanie obrazem. Wyniki zawęziliśmy do końca 2020 roku, ponieważ pojawiło się dużo wyników, które zawierały zmanipulowany kontekst. Dzięki temu udało nam się ustalić, że zdjęcie zostało wykonane w lutym 2017 roku podczas protestów przeciw korupcji.

Tę konkretną fotografię znajdziemy m.in. na Twitterze, Facebooku czy nawet Demotywatorach.

600,000 Romanians protesting right now in Bucharest #Romania 🇷🇴👏🏼 pic.twitter.com/93pKrlPsAA

— România (@MandruRoman) February 5, 2017

Kontekst sytuacji

Protesty odbywały się początkiem lutego 2017 roku. Jak podaje „Time”:

W artykule znajdziemy inne zdjęcia ukazujące Plac Zwycięstwa w Bukareszcie, na którym odbyła się demonstracja:

Źródło: www.time.com Dan Balanescu — EPA

Podsumowanie

Wykorzystywanie zdjęcia w niewłaściwym kontekście jest dezinformacją. Celem twórców tego typu manipulacji zazwyczaj jest przekonanie innych użytkowników do swojej racji. Podobnie było również i w tym przypadku. Post miał posłużyć do „uświadomienia” innych osób, że obywatele powinni się zbuntować przeciw obowiązującym restrykcjom rządowym. O zdjęciu z demonstracji w Rumunii pisały również inne portale fact-checkingowe jak AFP i FakeNews.