Fake news w pigułce

Zdarza się, że aktualne wydarzenia interpretowane są tak, aby stały się dowodami na krążące od lat teorie spiskowe. Jednym z przykładów jest post, który pojawił się w sieci 23 czerwca 2023 roku na profilu facebookowym Real World Information.  Odniesiono się w nim do ostatnich doniesień na temat tragedii załogi łodzi podwodnej Titan, która miała dotrzeć do wraku Titanica.

We wpisie katastrofę nazwano „inscenizacją” i zasugerowano, że miała ona na celu „odstraszenie innych mających pomysły eksploracji wraku” Titanica. Wyjaśniono, że Titanic nie zatonął w wyniku zderzania z górą lodową, lecz rzekomo storpedowano go, co miało służyć „pozbyciu sie paru ważnych osobistości sprzeciwiających sie pomysłowi wprowadzenia FED” (System Rezerwy Federalnej, czyli bank centralny Stanów Zjednoczonych).

Źródło: www.facebook.com

Post udostępniono ponad 150 razy, pojawiło się pod nim ponad 75 komentarzy. Użytkownicy pisali m.in.: „Odstraszyć ludzi od poszukiwania prawdy o Titanicu albo po prostu odwracanie uwagi od czegoś ważniejszego, oczywiście epizod w Simsonach też taki był”, „chodzi o zastąpienie w wyszukiwarkach nazwy Titan (od statku bliźniaczego z Tytanikiem) przez coś innego, by wymazać z historii pewien wielki szwindel. Nie było żadnej góry lodowej”.

Co wiemy o katastrofie łodzi podwodnej Titan? 

Jak sugeruje treść omawianego posta, katastrofa łodzi podwodnej miała się nie wydarzyć. „Zainscenizowano” ją „by odstraszyć innych mających pomysły eksploracji wraku”. Podobno postąpiono tak, aby ludzie nie odkryli tajemnicy, która rzekomo kryje się za zatonięciem Titanica w 1912 roku: przyczyną miało być nie – jak ustalono – zderzenie statku z górą lodową, a celowe storpedowanie.

Aktualnie prowadzone jest śledztwo w sprawie przyczyn implozji. Jako jeden z możliwych scenariuszy podaje się błędy w projekcie łodzi. Już w 2018 roku zgłaszano wątpliwości w tej kwestii.

Odbyło się wiele wypraw do wraku Titanica, również z inicjatywy Camerona

Post opisuje sytuację w taki sposób, że użytkownicy mogą odnieść wrażenie, że wyprawa Titana była pierwszą, która zmierzała do wraku Titanica: „[…] teraz nikt nie może tam dotrzeć, ponieważ jeszcze by to wyszło, że dziura jest, ale nie od uderzenia w górę, tylko po torpedzie którą użyli do zatopienia statku”.

Niedawno utworzono pierwszy pełnowymiarowy, cyfrowy skan statku przy użyciu map głębinowych. 

Teoria spiskowa o storpedowaniu Titanica: czy są jakieś podstawy ku temu?

Omawiany post odwołuje się do teorii spiskowej o tym, że przyczyną zatonięcia Titanica nie było zderzenie z górą lodową. Rzekomo zatopienie statku było celowe – poprzez storpedowanie – by usunąć niewygodne osoby, które sprzeciwiały się powstaniu Systemu Rezerwy Federalnej (FED), czyli banku centralnego Stanów Zjednoczonych.

Wokół Titanica narosło wiele nieprawdopodobnych teorii spiskowych, m.in. taka, że nigdy nie zatonął albo że przyczyną była klątwa. Teoria o storpedowaniu statku jest jedną z nich: jednak nie ma na nią żadnych wiarygodnych dowodów.

Teorię tę opisywała m.in. redakcja Reutersa, pojawiła się również w jednym odcinku cyklu Demagoga „Z kamerą wśród spisków”. Według niej odpowiedzialnym za zatopienie statku miał być amerykański finansista John Pierpont Morgan. Na Titanicu miały płynąć trzy osoby, które otwarcie krytykowały jego pomysł na utworzenie FED. Morgan miał sfinansować budowę statku po to, aby go później zatopić z tymi osobami na pokładzie.

Faktem jest, że J.P. Morgan był właścicielem Titanica. Sam nie uczestniczył w pierwszym rejsie tego giganta, ponieważ odwołał swoją podróż. Eksperci przekazali redakcji Reutersa, że jest kilka hipotez dotyczących powodu, dla których Morgan zmienił swoje plany, i żadna z nich nie wskazuje na celowe zatopienie statku. Nie ma również dowodów na to, że osoby wymieniane jako przeciwnicy utworzenia FED faktycznie wygłaszali takie opinie (prawdopodobne jest, że jeden z nich nawet popierał tę kwestię).

Góry lodowe potrafią dotrzeć jeszcze dalej na południe

W poście możemy też przeczytać, że rzekomo „​​góry lodowe na tej wysokości geograficznej NIE występują”, dlatego zderzenie z jedną z nich nie mogło być bezpośrednią przyczyną zatonięcia statku. 

Badania w tej kwestii przyniosły wnioski, że katastrofa Titanica była wynikiem wielu czynników: od tych na poziomie projektowania statku, przez pogodę, ludzkie błędy, po przyczynę bezpośrednią, czyli uderzenie w górę lodową. Załoga wiedziała, że góry lodowe pojawiły się w tym miejscu oceanu, ponieważ dostawali ostrzeżenia. Oszacowano, że góra lodowa, w którą Titanic uderzył, miała przed sobą jeszcze kilka tygodni do momentu roztopienia.