Analiza w pigułce

„Darmowe” walizki, rzekome promocje w znanych sklepach oraz karty miejskie na darmowe przejazdy… Oszuści na różne sposoby próbują wyłudzić nasze dane i pieniądze.

Tym razem podobne informacje opublikowano na grupach facebookowych: Karta transportowa Szczecin oraz Gdańska Karta Miejska.  Aby wziąć udział w „promocji” należy zarejestrować się pod podanym linkiem (wersja zarchiwizowana: 1, 2).

Źródło: Facebook.com, 22.08.2024

Treści postów dotyczących Szczecina i Gdańska jest bardzo podobna. Zachęcają one do szybkiej reakcji (1, 2): „Spiesz się, liczba kart jest ograniczona!”.

Źródło: Facebook.com, 25.08.2024

Profile, na których pojawiła się informacja, nie są wiarygodne. Dlaczego?

Informację o rozdawaniu kart na darmowe przejazdy opublikowano na stronach: Karta transportowa Szczecin oraz Gdańska Karta Miejska. W zakładce „Prezentacja” (1, 2) podano prawdziwe adresy zarówno gdańskiego Zarządu Transportu Miejskiego (ZTM), jak i szczecińskiego Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego (ZDiTM). Nie oznacza to jednak, że są to oficjalne profile tych urzędów.

Gdańsk ostrzega: to oszustwo

Zanim klikniemy link do formularza, dobrze jest potwierdzić, czy informacje są prawdziwe. Aby to zrobić, trzeba znaleźć wiarygodne źródło. W tym przypadku może to być np. oficjalny profil gdańskiej komunikacji miejskiej albo strony internetowe: ZTM w Gdańsku i ZDiTM w Szczecinie. Na żadnej z nich nie znajdziemy ogłoszenia o podobnej akcji.

Na stronie gdańskiego ZTM – w zakładce „Wiadomości” – 23 sierpnia 2024 opublikowano ostrzeżenie przed podobnymi postami w mediach społecznościowych:  

Podejrzane linki: potencjalne zagrożenia

W obu wpisach (1, 2) podano link z adresem na domenach, które nie są związane z oficjalnymi stronami urzędów w Gdańsku czy w Szczecinie (blainebordermail.com i stormbeltgate.com). Zaleca się w nie nie klikać: stormbeltgate.com znajdziemy nawet na liście podejrzanych stron, prowadzonej przez CERT Polska.

Działania oszustów internetowych polegają na wzbudzeniu zaufania u odbiorcy i wywołaniu emocji. Celem jest nakłonienie do podania swoich danych. W fałszywych postach lub reklamach często pojawia się zachęta do podjęcia natychmiastowych działań, np. szybkiego kliknięcia w link. W tym przypadku służy temu komunikat (1, 2): „Pośpiesz się, liczba kart jest ograniczona!”.

Linki mogą służyć nie tylko do wyłudzenia od nas danych, lecz także do zainstalowania złośliwego oprogramowania na naszym komputerze, np. pozwalającego na zdalne obserwowanie naszej aktywności w internecie. W taki sposób uzyskują oni hasła np. do kont bankowych. 

W jaki sposób oszuści wyłudzają dane „na kartę miejską”? Odsyłają do formularza kontaktowego

Zawartość podejrzanych linków można podejrzeć w bezpieczny sposób. Należy użyć do tego np. darmowych narzędzi służących do archiwizacji stron (1, 2, 3) lub wirtualnych przeglądarek (np. browserling).

Linki udostępnione w postach dotyczących kart na transport w Gdańsku i w Szczecinie przeprowadzą nas przez podobny proces. Najpierw wyświetli się komunikat z gratulacjami oraz z trzema pytaniami (np. „Czy słyszałeś o Gdańskiej Karcie?”, „Czy słyszałeś o Szczecińskiej Karcie Miejskiej?”).

Następnie wyświetli się ekran z dziewięcioma animowanymi prezentami. Aby rzekomo „wygrać” kartę, musimy kliknąć odpowiednie pudełko. Nam za każdym razem udawało się to przy drugiej próbie.

Po „wygraniu” karty przechodzimy do formularza z danymi, w którym trzeba podać m.in. swoje imię, nazwisko, adres i telefon.

Po kliknięciu „dalej” przechodzimy do kolejnego formularza, w którym mamy podać numer i dane dotyczące naszej karty płatniczej. W tym momencie poinformowano nas również o płatności: 2,35 euro. W ten sposób oszuści wyłudzają nie tylko dane do naszego konta bankowego, lecz także pieniądze.

Podsumowanie 

Jak już wspomnieliśmy, w sieci możemy trafić na wiele fałszywych informacji przygotowanych przez oszustów po to, aby wyłudzić od nas dane czy pieniądze. Posługują się np. nieprawdziwymi newsami na temat osób publicznych lub tworzą „promocje” na produkty znanych marek. Podszywają się też pod sieci sklepów.

W jednym z naszych artykułów przeczytasz o śledztwie dotyczącym jednego z podobnych przypadków. Oszuści rozpowszechniali na Facebooku informację o markowych walizkach, które rzekomo można było otrzymać, pokrywając wyłącznie koszty przesyłki.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam