fake news w pigułce

Czytelnicy zgłosili nam, że na stronie internetowej Radia Maryja pojawił się wywiad z psychiatrą Katarzyną Ratkowską (znaną z propagowania dezinformujących przekazów), która przekonywała, że badania kliniczne nad szczepionkami przeciw COVID-19 stosowanymi u dzieci są niebezpiecznym zjawiskiem. Zgodnie z jej przekazem szczepionki i sposób ich podawania zagraża zdrowiu dzieci, choć nie ma to żadnego pokrycia w wiarygodnych naukowych źródłach.

Źródło: www.facebook.com

To nie pierwszy raz, kiedy analizujemy treści przedstawiane przez Radio Maryja. Już od jakiegoś czasu na łamach strony internetowej redakcji radia ukazują się teksty czy też inne przekazy, w których wypowiadają się osoby prezentujące tezy niezgodne ze stanem naukowej wiedzy i propagujące teorie spiskowe, m.in. Zbigniew Hałat, regularnie publikujący tam swoje opinie na temat szczepień przeciw COVID-19 i pandemii.

Całkiem niedawno Radio Maryja wraz z TV Trwam udostępniało też treści z sympozjum „Oblicza pandemii”, na którym pojawiły się osoby negujące zagrożenie epidemiczne i przedstawiające szczepienia jako zagrożenie.

Katarzyna Ratkowska przedstawia badania kliniczne u dzieci jako coś niebezpiecznego. Czy takie podejście jest zasadne?

Katarzyna Ratkowska nadaje badaniom klinicznym na dzieciach aurę tajemniczości i niebezpieczeństwa. Jak możemy przeczytać w tekście: „w Polsce od przełomu kwietnia i maja zeszłego roku są dokonywane eksperymenty na niemowlętach od szóstego miesiąca życia do jedenastego roku życia” – podawała w wywiadzie dla Radia Maryja. Następnie dodała, że: „te preparaty stanowią bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia dla tak małych dzieci”.

Czy badania kliniczne na dzieciach rzeczywiście są czymś niebezpiecznym i „niegodziwym”? Testy z udziałem małoletnich są zgodne z prawem międzynarodowym i polskim, a przed ich rozpoczęciem musi być spełniony szereg norm. Więcej na ten temat przeczytasz w analizie, w której przyglądaliśmy się stwierdzeniom prawniczki Katarzyny Tarnawy-Gwóźdź, która stała na podobnym stanowisku co Katarzyna Ratkowska.

Bez wcześniejszych badań klinicznych na dzieciach nie można zacząć szczepień w ogólnej populacji pediatrycznej, co wyjaśnia Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL) w odniesieniu do szczepień przeciw COVID-19. 

Szczepienia przeciw COVID-19 były wprowadzane kolejnymi etapami w zależności od postępów badań klinicznych w poszczególnych grupach wiekowych. Obecnie w Polsce szczepienie mogą przyjąć osoby od 5. roku życia, ale trwają badania nad szczepionkami dla młodszych dzieci.

Nie jest to żadną tajemnicą, mimo że Radio Maryja przekazuje, że zdaniem Katarzyny Ratkowskiej nie są to informacje znane opinii publicznej.

Polska nie jest krajem wyjątkowym i przodującym na tle reszty świata – różne badania kliniczne dot. szczepień przeciw COVID-19 toczą się w wielu europejskich państwach oraz na wszystkich zamieszkałych kontynentach.

Każdy może skorzystać z wyszukiwarki Google i znaleźć wiadomości na temat badań klinicznych szczepień przeciw COVID-19 na dzieciach i dorosłych.

Źródło: www.covid19.trackvaccines.org

Już od zeszłego roku informacje na ten temat są dostępne w mediach oraz na stronie szczepienia.pzh.gov.pl, gdzie znajduje się wiadomość o tym, że badanie kliniczne 1/2/3 fazy prowadzono w grupie 4 500 dzieci w wieku 6 miesięcy – 11 lat, w ponad 90 ośrodkach w Stanach Zjednoczonych, Finlandii, Polsce oraz Hiszpanii.

Obecnie przewiduje się, że wyniki dla osób z grupy wiekowej od 6 miesięcy do 4 lat będą dostępne od kwietnia 2022 roku. Informacja o badaniach klinicznych w Polsce jest dostępna na stronie EU Clinical Trials Register, a także u producenta szczepionek.

Zdaniem Katarzyny Ratkowskiej szczepienie dzieci przeciw COVID-19 jest niebezpieczne. Ile jest w tym prawdy?

Zdaniem Katarzyny Ratkowskiej samo szczepienie jest tylko „preparatem genetycznym”, który ma przypominać szczepionkę. Zgodnie z jej opinią szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci są niebezpieczne, ponieważ – jak wskazuje – rzekomo „mamy doniesienia o bardzo licznych powikłaniach zakrzepowo-zatorowych w postaci udarów mózgu, zawałów serca u osób dorosłych, a także u dzieci, u których już te preparaty są dopuszczone oficjalnie, czyli od piątego roku życia. Według amerykańskiej bazy VAERS najczęstszą przyczyną zgonów dzieci po tych preparatach szczepionkowych jest na pierwszym miejscu – zatorowość płucna, na drugim – zawały serca, a na trzecim – migotanie komór w ciężkim przebiegu zapalenia mięśnia sercowego”. 

Katarzyna Ratkowska stara się zdeprecjonować szczepienia na poziomie samej terminologii, jednakże szczepionki przeciw COVID-19 spełniają definicję szczepień, o czym możesz przeczytać w naszych analizach.

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy wyjaśnia, że w praktyce „pod hasłem »szczepienia « kryje się wiele różnych preparatów, które różnią się składem, procesem produkcyjnym, a nawet koncepcją kryjącą się za ich powstaniem”, a sam proces szczepienia to po prostu „trening układu odpornościowego”.

To, że szczepionki przeciw COVID-19 bazują na mRNA lub wektorach nie oznacza jeszcze tego, że są to „preparaty genetyczne” – to wiązałoby się z ingerencją w DNA człowieka, co w ich przypadku nie ma miejsca. Katarzyna Ratkowska nie ma więc podstaw, by przedstawiać takie twierdzenia.

Nie ma żadnych wiarygodnych doniesień na temat tego, by dzieci szczepione przeciw COVID-19 były narażone na masowe i śmiertelne powikłania w postaci udarów mózgu, zatorowości płucnej, zawałów serca czy też zapalenia mięśnia sercowego. W badaniach klinicznych u dzieci nie zauważono żadnych poważnych efektów ubocznych.

Bardziej niebezpieczne dla dzieci jest zachorowanie na COVID-19. Pomimo tego, że na ogół rzadziej one chorują w ciężki sposób, to nie oznacza to, że ryzyko nie istnieje. Na przykładzie Stanów Zjednoczonych można wskazać, że:

Wbrew temu, co przekazuje Katarzyna Ratkowska, systemy takie jak VAERS nie służą temu, by określać związek przyczynowo-skutkowy między zdarzeniem a szczepieniem, o czym ostrzegają sami twórcy bazy (więcej na ten temat znajdziesz w tej analizie). 

Katarzyna Ratkowska twierdzi też, że szczepienia mogą być zastąpione leczeniem. Jednakże w tym założeniu kryje się zasadniczy błąd, który polega na tym, że szczepionki i leki mają różne cele.

Te pierwsze mają za zadanie chronić ludzi przed ciężkim zachorowaniem oraz zgonem z powodu COVID-19, a także potencjalnymi powikłaniami.

Z kolei leki służą w walce z chorobą, do której już dojdzie.

Z tego powodu nie są to środki wykluczające się, lecz mogą się wzajemnie uzupełniać – muszą to być jednak środki, których skuteczność potwierdzono w badaniach klinicznych. Na ten moment istnieje kilka szczepionek oraz leków dopuszczonych do stosowania w Unii Europejskiej.

Katarzyna Ratkowska przekonuje, że dzieci otrzymują niebezpieczne dawki szczepień. To nieprawdziwe informacje!

W wywiadzie z Radiem Maryja psychiatra Katarzyna Ratkowska przekonuje również, że w badaniach klinicznych podaje się dawki niebezpieczne dla najmłodszych dzieci (takie jak dla dorosłych). Jak wskazywała: „to są dawki śmiertelne dla tak małych dzieci” – jednak nie przedstawia żadnego dowodu, który potwierdzałby ten fakt.

Dawki szczepień przeciw COVID-19 podawane dzieciom nie są identyczne z tymi, które podaje się osobom dorosłym. W badaniach klinicznych określa się dawki w taki sposób, by nie stanowiły zagrożenia dla dzieci biorących udział w testach, a także by następnie mogły być bezpiecznie podane w czasie szczepień populacyjnych na szeroką skalę.

Obecnie dopuszczono szczepienia u dzieci w wieku 5 lat i starszych, jednak nie wprowadzono jeszcze szczepień u osób młodszych, stąd też nie opublikowano ogólnego zalecenia dla tej grupy wiekowej.

Podsumowanie

W czasie wywiadu z Radiem Maryja Katarzyna Ratkowska manipulowała przekazem na temat badań klinicznych nad szczepieniami, by przedstawić je jako zagrożenie, choć nie ma ku temu wiarygodnych podstaw.

Z rzetelnymi informacjami na temat szczepionek na COVID-19 można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka przeciw pandemii.