Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Kto ustawił Jarosława Kaczyńskiego jako tapetę? To nie rząd
Polski rząd nie ustawił takich tapet w laptopach dla czwartoklasistów.
fot. Facebook / Modyfikacje: Demagog
Kto ustawił Jarosława Kaczyńskiego jako tapetę? To nie rząd
Polski rząd nie ustawił takich tapet w laptopach dla czwartoklasistów.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku pojawił się post ze zdjęciem laptopa, na którego tapecie widniała grafika z wizerunkiem Jarosława Kaczyńskiego. W opisie poinformowano, że komputer pochodzi z rządowego programu „Laptop dla ucznia” oraz że „Polska zainstalowała na nich tło, które pokazuje się uczniom po uruchomieniu laptopa”. W innej wersji tego przekazu informowano, że komputery ze wspomnianą tapetą otrzymali uczniowie z Dąbrówki (1, 2, 3).
- Komputery rozdawane w ramach rządowego programu nie mają na tapecie zdjęcia Jarosława Kaczyńskiego. Biuro Komunikacji Ministerstwa Cyfryzacji w rozmowie z Demagogiem poinformowało, że sprzęt przekazywany jest do szkół w fabrycznym opakowaniu i posiada tapety seryjnie zainstalowane przez producentów.
- Ministerstwo Cyfryzacji podkreśla, że szkoły mają prawo włączyć laptopy w celu dokonania odbioru jakościowego sprzętu, powinny one jednak trafić do uczniów i rodziców bez dodatkowych modyfikacji.
W okresie kampanii wyborczej w sieci pojawia się wiele nieprawdziwych informacji dotyczących polityków. Na prośbę naszego czytelnika pochylamy się nad jednym z takich doniesień. 21 września 2023 roku na Facebooku opublikowano post dotyczący rządowego programu „Laptop dla ucznia”. Wskazany program zakłada, że każdy uczeń czwartej klasy otrzyma bezpłatny sprzęt do nauki.
We wpisie podano, że „Unia Europejska sfinansowała laptopy […], ale Polska zainstalowała na nich tło, które pokazuje się uczniom po uruchomieniu laptopa”. Tapeta miała przedstawiać wiceprezesa Rady Ministrów – Jarosława Kaczyńskiego. W mediach społecznościowych pojawiły się również doniesienia, że komputery ze wspomnianą tapetą mieli otrzymać uczniowie ze szkoły podstawowej w Dąbrówce (1, 2, 3).
W krótkim czasie od publikacji post udostępniono ponad 530 razy. W sekcji komentarzy można znaleźć ponad 130 wypowiedzi, w tym liczne głosy krytykujące rzekome działania rządu. „Już dzieci będą straszyć? Do czego to podobne. Ludzie, w dodatku kupione za pieniądze znienawidzonej Unii” – czytamy. W innym miejscu napisano: „Jeżeli to jest prawda to u nas zawitała Korea Północna. Szok”.
Rząd nie zmieniał tapet w sprzęcie rozdawanym w ramach programu
W opisie omawianego posta zawarto informację, że w laptopach pochodzących z rządowego programu „Polska zainstalowała” tapety, na których znalazł się portret Jarosława Kaczyńskiego. Doniesienia te nie są prawdziwe, o czym poinformowało nas Biuro Komunikacji Ministerstwa Cyfryzacji:
„Dostarczane do szkół laptopy są fabrycznie zapakowane i posiadają niezbędne oprogramowanie wgrane przez producenta, czyli system operacyjny, w tym także fabrycznie wgraną tapetę, którą producent danego modelu laptopa ma seryjnie zainstalowaną”.
Jako że szkoły otrzymują sprzęt w oryginalnym opakowaniu i przekazany prosto od producentów, nie ma możliwości, aby polski rząd zmieniał tapety w urządzeniach. Wszelkie ewentualne zmiany mogły zajść już po przekazaniu laptopów uczniom.
Tapeta mogła zostać zmieniona po przekazaniu sprzętu uczniowi
Na zdjęciu dołączonym do facebookowego wpisu widzimy, że na laptopie znajduje się oznaczenie graficzne (polskie godło oraz napis „Rzeczpospolita Polska”), którym opatrzony miał być sprzęt pochodzący z programu „Laptop dla ucznia”. Na stronie internetowej programu wymieniono modele dostępnych komputerów. Kierując się podanymi tam informacjami, dowiadujemy się, że w poście przedstawiono laptop Acer TravelMate P2 TMP214-54 lub Acer TravelMate P2 TMP215-54.
Laptop widoczny na zdjęciu może pochodzić z rządowego programu dla czwartoklasistów. Wskazuje na to zarówno fakt, że przedstawiony w poście model dostępny jest w ramach programu, jak i znajdujące się na nim oznaczenie w postaci godła Polski.
Jednak na podstawie informacji przekazanych nam przez Ministerstwo Cyfryzacji należy założyć, że tapeta przestawiająca Jarosława Kaczyńskiego została ustawiona już po przekazaniu komputera uczniowi. Wskazywać może na to fakt, że w internecie powiela się wyłącznie jedno zdjęcie laptopa, na którym widać wspomnianą tapetę. W sieci brak podobnych fotografii pochodzących od innych uczniów czy rodziców.
Tapeta z Jarosławem Kaczyńskim opiera się na grafice, która została opublikowana w 2022 roku na łamach francuskiego dziennika „Le Figaro” i której jej autorem jest współpracujący z pismem rysownik Fabien Clairefond. To kolejny czynnik, który powinien wzbudzić podejrzenia co do ingerencji rządu w ustawienie takich tapet w laptopach.
Czy szkoła mogła zmienić tapetę w laptopie uczniów?
Oprócz informacji o tym, że tapety w laptopach miał zmieniać polski rząd, w mediach społecznościowych pojawiła się również narracja, że komputery z omawianą grafiką zostały rozdane w szkole podstawowej w Dąbrówce (1, 2, 3). Nie podano jednak dokładnej lokalizacji placówki. Podejmując próbę odnalezienia wspomnianej szkoły, dowiadujemy się, że na terenie naszego kraju działa co najmniej kilkanaście szkół podstawowych zlokalizowanych w miejscowościach o nazwie Dąbrówka (m.in. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8).
W związku z zaistniałą sytuacją zwróciliśmy się do Ministerstwa Cyfryzacji z prośbą o udzielenie informacji, czy szkoły mogą dokonywać zmian w urządzeniach przekazywanych uczniom w ramach programu „Laptop dla ucznia”. W odpowiedzi wyjaśniono, że uczniowie i ich rodzice powinni otrzymywać sprzęt, w którym nie wprowadzono żadnych zmian:
„Organ prowadzący szkołę może włączyć laptop w celu dokonania odbioru jakościowego sprzętu. Co do zasady, jeśli rodzic podpisuje umowę przekazania na własność, powinien dostać nowy sprzęt bez modyfikacji”.
Jednocześnie ministerstwo podkreśliło, że wszelkie modyfikacje wprowadzane w sprzęcie przekazywanym w ramach programu są kwestią późniejszych ustaleń pomiędzy szkołą a rodzicami uczniów:
„Instalacja dodatkowego oprogramowania, zgodnego z potrzebami uczniów, w tym umożliwiającego prawidłową realizację podstawy programowej, ale także kompatybilnego z już wykorzystywanymi rozwiązaniami stosowanymi w danej szkole, jest już kwestią późniejszych uzgodnień pomiędzy rodzicami a szkołą.
W przypadku podpisania przez rodzica umowy użyczenia, właścicielem laptopa jest organ prowadzący, który dysponuje komputerem wg swoich regulaminów”.
Zmiana tapety w laptopach nie leży więc w gestii producenta ani polskiego państwa, lecz może być ona dostosowywana przez użytkowników lub w ramach ustaleń między rodzicami i szkołą.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter