Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Mieszkańcy DPS zmuszeni do głosowania na PiS? Fake news
W filmie pojawiają się fałszywe informacje dotyczące wyborów.
fot. Unsplash i Pexels / Modyfikacje: Demagog
Mieszkańcy DPS zmuszeni do głosowania na PiS? Fake news
W filmie pojawiają się fałszywe informacje dotyczące wyborów.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku opublikowano nagranie, w którym poinformowano, że opiekunowie ubezwłasnowolnionych mieszkańców DPS mają wskazywać podopiecznym, aby ci głosowali w wyborach na Beatę Szydło. Placówka, o której mowa, miała się znajdować się w okolicach Oświęcimia.
- Informacje podane w filmie są nieprawdziwe. Według polskiego prawa osoby ubezwłasnowolnione nie mają czynnego prawa wyborczego.
- Beata Szydło nie jest kandydatką do Sejmu lub Senatu w tegorocznych wyborach parlamentarnych.
12 października 2023 roku na Facebooku opublikowano krótki film, w którym poinformowano, że osoby ubezwłasnowolnione przebywające w domu pomocy społecznej (DPS) w okolicach Oświęcimia [czas nagrania 1:21] będą zmuszane do głosowania w wyborach na Prawo i Sprawiedliwość.
Na nagraniu będącym zapisem rozmowy telefonicznej słyszymy, że pracownicy placówki rzekomo mają wskazywać, aby podopieczni głosowali na Beatę Szydło [czas nagrania 0:36]. „Pokażą palcem [pracownicy DPS – przyp. Demagog], gdzie mają postawić krzyżyk” – słyszymy [czas nagrania 1:02].
Film pierwotnie został udostępniony 12 października 2023 roku na TikToku, na którym obejrzano go ponad 240 tys. razy. Omawiana rolka w krótkim czasie od publikacji na Facebooku zdobyła prawie 3 tys. reakcji i blisko 4,8 tys. udostępnień.
Wśród ponad 550 komentarzy odnajdujemy liczne głosy osób wyrażających sprzeciw wobec rzekomych działań pracowników DPS w Oświęcimiu. „Ci opiekunowie łamią prawo. Czy wiedzą co ich czeka? Nagłaśniajcie to!!!” – słyszymy. W innym miejscu napisano: „To kryminał dla opiekunów”.
Osoby ubezwłasnowolnione nie mają praw wyborczych
W omawianym filmie pojawia się informacja, że mieszkańcy DPS, osoby ubezwłasnowolnione, mają uczestniczyć w wyborach: „To są dzieciaczki, które są ubezwłasnowolnione […] i oni z DPSu idą w niedzielę na głosowanie” [czas nagrania 0:04].
Stwierdzenie to nie jest zgodne z prawem obowiązującym w Polsce. W art. 10 pkt 2 Kodeksu wyborczego widnieje zapis, że osoba ubezwłasnowolniona pełnomocnym orzeczeniem sądu nie ma czynnego prawa wyborczego. Jest więc niemożliwe, aby podopieczni DPS, o których wspomina się na nagraniu, mieli możliwość wzięcia udziału w wyborach.
W materiale poinformowano również, że to pracownicy DPS mają wskazywać, na kogo mają głosować mieszkańcy placówki. „Pokażą palcem [pracownicy DPS – przyp. Demagog] gdzie mają postawić krzyżyk” – słyszymy [czas nagrania 1:02].
Historia ta nie mogłaby się wydarzyć. Jak już wspominaliśmy, osoby ubezwłasnowolnione nie mają prawa wybierania. Nie ma więc możliwości, aby ktokolwiek wykorzystywał je do oddawania głosów na z góry ustaloną partię czy określonego kandydata.
Beata Szydło nie kandyduje w tegorocznych wyborach parlamentarnych
W drugiej części facebookowego filmu pada stwierdzenie, że pracownicy DPS mają wskazywać podopiecznym, aby głosowali na Beatę Szydło: „Powiedział, że Monika mówiła, teraz zmienili, bo przedtem mówili, że na Kaczyńskiego […] na Beatę Szydło” [czas nagrania 0:36].
Następnie informuje się, że wspomniany DPS znajduje się w okolicach Oświęcimia, z którego to okręgu rzekomo kandyduje polityczka: „Koło Oświęcimia, więc pasowałoby, że na Beatę Szydło” [czas nagrania 1:21].
W tegorocznych wyborach do Sejmu powiat oświęcimski przypisany jest do okręgu wyborczego numer 12. W wyborach do Senatu jest to okręg wyborczy numer 30. Na oficjalnej stronie Państwowej Komisji Wyborczej zamieszczono wszystkich kandydatów startujących w określonych okręgach.
Jak się okazuje, dane Beaty Szydło nie znajdują się w spisie kandydatów w wyborach do Sejmu i Senatu w 2023 roku. Oznacza to, że nie jest ona również kandydatką do Sejmu ani do Senatu w okręgach wyborczych, do których należy powiat oświęcimski. Nie ma więc możliwości, aby pracownicy wspomnianego w filmie ośrodka instruowali podopiecznych DPS, aby oddali swój głos na wspomnianą polityczkę.
Osoby te nie mogłyby również głosować na Jarosława Kaczyńskiego, ponieważ kandydował on do Sejmu w okręgu wyborczym numer 33. Informacje podane w nagraniu są więc całkowicie zmyślone i w żaden sposób nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistości.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter