FAKE NEWS W PIGUŁCE

Na Twitterze został opublikowany skan dokumentu, z którego wynika, że Marcin Przydacz podsekretarz stanu w ministerstwie spraw zagranicznych podjął decyzję o kilku działaniach na rzecz uhonorowania Stepana Bandery. To zmarły ponad 60 lat temu ukraiński działacz polityczny, którego ocena dzieli Polaków i Ukraińców. 

W dokumencie, który sprawia wrażenie oficjalnego pisma MSZ, czytamy m.in., że prezes IPN „ma wydać na piśmie opinię ekspercką w sprawie możliwości zmiany nazwy ulicy w m.st. Warszawie ku czci bohatera narodowego Ukrainy Stepana Bandery”. MSZ zwraca się także do władz Warszawy, by te rozważyły „możliwość podjęcia decyzji o przemianowaniu ulicy Belwederskiej w Warszawie, przy której znajduje się ambasada Rosji, na ulicę Stepana Bandery”.

Źródło: www.twitter.com

Tweet błyskawicznie poniósł się po Twitterze, gdzie podano go dalej niemal 220-krotnie. Informacja z tweeta trafiła także na Facebooka (1, 2, 3).

MSZ informuje, że dokument jest fałszywy

Do wiadomości odniósł się na Twitterze sam wiceminister spraw zagranicznych Marcin Przydacz, którego podpis został wykorzystany na dokumencie. Wiceszef polskiej dyplomacji poinformował, że dokument jest fałszywy. W swoim komentarzu napisał: „To fake. Nigdy takie pismo nie powstałoby w polskim MSZ. Błędy językowe jasno wskazują na potencjalnych autorów tej prowokacji”.

To fake. Nigdy takie pismo nie powstałoby w polskim MSZ. Błędy językowe jasno wskazują na potencjalnych autorów tej prowokacji.

— Marcin Przydacz (@marcin_przydacz) August 17, 2022

Warto zwrócić także uwagę, że wbrew sugestii wyrażonej w sfałszowanym dokumencie nadawanie nazw ulic należy do wyłącznej właściwości rady miejskiej, co reguluje ustawa o samorządzie gminnym (art. 18 ust. 2 pkt 13). Zatem MSZ mógłby apelować co najwyżej do warszawskich radnych, a nie prezydenta Warszawy o podjęcie decyzji o – jak czytamy w sfałszowanym dokumencie – „przemianowaniu ulicy Belwederskiej w Warszawie, przy której znajduje się ambasada Rosji, na ulicę Stepana Bandery”.

Ulica Stepana Bandery w Warszawie? Dlaczego taki pomysł wzbudza kontrowersje?

Fake newsy, które mają na celu antagonizowanie Polaków i Ukraińców, często odwołują się do postaci Stepana Bandery, jednego z najbardziej znanych dowódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN), odpowiedzialnej za zbrodnię na ludności polskiej w czasie II wojny światowej. 

Dr Marek Wojnar z Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk zwraca uwagę na kontrowersje związane z postacią Stepana Bandery:

Dr Wojnar pisze dalej:

Ekspert zwraca uwagę na odpowiedzialność Bandery za rzeź wołyńską, na którą – jego zdaniem – nie miał realnego wpływu.

Tak poszczególne kraje zmieniają adresy rosyjskich ambasad

Warto zwrócić uwagę, że fake news o działaniach na rzecz zmiany nazwy ulicy, przy której w Warszawie znajduje się rosyjska ambasada, z ulicy Belwederskiej na ulicę Stepana Bandery mógł wydawać się prawdopodobny ze względu na kroki podejmowane przez wiele państw. Niektóre kraje w geście solidarności z Ukraińcami zmieniają nazwy ulic, przy których znajdują się rosyjskie ambasady.

I tak Czesi zmienili nazwę ulicy, przy którym znajduje się rosyjska ambasada na Bohaterów Ukrainy. 

Rosyjska ambasada w Pradze formalnie mieści się przy ulicy Bohaterów Ukrainy już od kilku tygodni, ale dziś zawieszono tablicę z nową nazwą. @Praha6 @PR24_pl pic.twitter.com/c5HH1XTO5J

— Wojtek Stobba (@w_stobba) April 22, 2022

Słowacy zdecydowali się przemianować ulicę, przy której w Bratysławie znajduje się rosyjska ambasada, na ulicę Borisa Niemcowa, rosyjskiego opozycjonisty zamordowanego w Moskwie. Za to krakowscy radni zdecydowali o nazwaniu części placu, przy którym znajduje się budynek rosyjskiego konsulatu skwerem Wolnej Ukrainy. Podobne działanie podjęli także Litwini.

Podsumowanie

Publikowanie sfałszowanych dokumentów jest jednym ze sposobów działania rosyjskiej dezinformacji. Warto pamiętać o tym, aby weryfikować informacje i korzystać z wiarygodnych źródeł, co pozwoli nam ustrzec się przed dezinformacją.