Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Nagły wzrost zgonów wśród pilotów? Manipulacja kontekstem!
Dane do zestawienia zgonów nie są dokładnym źródłem informacji o wszystkich zgonach pilotów w danym roku.
Nagły wzrost zgonów wśród pilotów? Manipulacja kontekstem!
Dane do zestawienia zgonów nie są dokładnym źródłem informacji o wszystkich zgonach pilotów w danym roku.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Artykuł na stronie kancelarii Lega Artis podaje informację o wzroście zgonów wśród amerykańskich pilotów o 1 700 proc. w 2021 roku w porównaniu z latami 2019 i 2020.
- Dane, na których opiera się wpis, pochodziły z magazynu dla pilotów. W wyjaśnieniu związku zawodowego pilotów, dotyczącym rozbieżności w liczbie zgonów, czytamy, że informacje zawarte w jednym wydaniu czasopisma nie stanowią dokładnego źródła informacji o wszystkich zgonach pilotów w danym roku.
Zgłoszenia przesyłane przez Was, naszych czytelników, to dla nas istotny element poszukiwania informacji do zweryfikowania. Jedno z Waszych ostatnich zgłoszeń dotyczyło sensacyjnej wiadomości o „drastycznym” wzroście liczby zgonów w 2021 roku wśród aktywnych zawodowo pilotów. Artykuł na ten temat został opublikowany na blogu kancelarii Lega Artis. Źródłem tej informacji miały być dane przedstawione w czasopiśmie amerykańskiego związku zawodowego pilotów.
Materiał został udostępniony m.in. na profilach facebookowych Kancelaria LEGA ARTIS, Centrum Usług Prawnych oraz Głos Gminny.pl. W treści nie podano przyczyn zwiększenia liczby zgonów wśród pilotów o ponad 1 700 proc. Jednak jak wynika z komentarzy, część czytelników uznała, że przyczyną są szczepionki: „I pewnie wszyscy zaszczepieni”; „To bedzie prawdziwy reset – nie bedzie lekarzy, pilotów, nauczycieli”; „A ilu z nich było bez szprycy”.
Dane przedstawione w czasopiśmie służą upamiętnieniu zmarłych pilotów i nie można na ich podstawie wyciągać wniosków dotyczących statystyki zgonów
Analizę dotyczącą informacji o nagłym wzroście zgonów wśród pilotów przygotowała fact-checkingowa redakcja Reutersa. Jak dowiadujemy się z ich artykułu, źródłem fake newsa o nagłym wzroście zgonów jest zdjęcie strony z czasopisma branżowego, dystrybuowanego przez Air Line Pilots Association (ALPA). Jak możemy przeczytać na stronie internetowej, jest to związek zawodowy reprezentujący ponad 61 tys. pilotów w 38 amerykańskich i kanadyjskich liniach lotniczych.
Fotografia została opublikowana na Twitterze przez jednego z użytkowników, który skomentował ją słowami: „Jestem pewien, że nie ma to nic wspólnego z #covid19 #szczepionką, której przyjęcie na większości z nich wymuszono”.
https://twitter.com/ToTheLifeboats/status/1468462040431869956?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1468462040431869956%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.usasupreme.com%2Fphotos-pilots-union-magazine-alpa-allegedly-reveal-that-pilot-deaths-increased-1700-post-vaccine-mandate-and-thats-only-the-first-9-months-of-2021-over-2020%2F
Opublikowanie zdjęcia wywołało spekulacje w mediach społecznościowych dotyczące przyczyny nagłego wzrostu zgonów wśród pilotów. Pojawiły się głosy, że odpowiedzialne są za to obowiązkowe szczepienia w części linii lotniczych.
W związku z niejasnościami ALPA opublikowała wpis na Twitterze:
— Air Line Pilots Association (@ALPAPilots) December 9, 2021
Jak dowiadujemy się z treści wyjaśnienia:
„W każdym wydaniu magazynu Air Line Pilot upamiętniamy pilotów ALPA, którzy odeszli – zarówno aktywnych, jak i emerytowanych. (…) Pojawiają się one na łamach, gdy zostaniemy powiadomieni przez rodzinę. Statystyki zawarte w jednym wydaniu czasopisma nie stanowią dokładnego źródła informacji o wszystkich zgonach pilotów w danym roku„.
Jak podkreśla w swojej analizie Reuters, informacja o 111 zgonach w 2021 roku zawarta w czasopiśmie oznacza, że do daty publikacji magazynu tyle rodzin zgłosiło śmierć krewnego będącego pilotem. Jedna rodzina zgłosiła śmierć bliskiego w 2019 roku, a sześć poinformowało o śmierci członków rodziny w 2020 roku. Wbrew temu, co możemy przeczytać we wpisie na blogu Lega Artis, zestawienie opublikowane w piśmie obejmuje także pilotów na emeryturze.
Magazyn „Air Line Pilot” już wcześniej publikował nazwiska zmarłych pilotów. Zdarzały się podobne rozbieżności. W wydaniu z grudnia 2018 roku możemy przeczytać, że w 2014 roku zgłoszono śmierć jednego pilota, w 2017 roku poinformowano o zgonie dwóch osób, natomiast w roku publikacji artykułu do redakcji przysłano informację o śmierci 29 pilotów. Nie można porównywać ze sobą tych danych. Zostały one zebrane w celu uczczenia pilotów, a nie prowadzenia statystyki. Nie są one też dowodem na to, że szczepionki zabijają.
Podsumowanie
Dane opublikowane w magazynie „Air Line Pilot” opierają się na informacjach wysyłanych przez rodziny pilotów. Jak poinformowała sama redakcja: „Informacje zawarte w jednym wydaniu czasopisma nie stanowią dokładnego źródła informacji o wszystkich zgonach pilotów w danym roku”. Dane zostały zebrane w celu uczczenia pamięci pilotów, nie w celach statystycznych. Nie mogą być one dowodem na śmiertelność spowodowaną szczepionkami przeciwko COVID-19.
Z wiarygodnymi informacjami na temat szczepionek na COVID-19 można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka przeciw pandemii.
Nie musisz działać jak automat i udostępniać informacji bez sprawdzenia. Najwyższy czas wyłączyć automatyczny tryb i przełączyć się na myślenie.
Zobacz, co przygotowali dla Ciebie nasi ambasadorzy: Kasia Gandor, Martin Stankiewicz, Ola i Piotr Stanisławscy (Crazy Nauka), Marcin Napiórkowski oraz Joanna Gutral.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter