Fałszywe cytaty osób publicznych często mają na celu spowodowanie utraty zaufania do danego polityka bądź celebryty. Należy pamiętać, że rozpowszechnianie zmyślonych wypowiedzi często służy wyrządzeniu krzywdy domniemanym autorom, co sprawia, że mamy do czynienia z dezinformacją. Przed udostępnieniem grafik czy postów zawierających emocjonalne cytaty warto zwrócić uwagę na ich źródło.

12 lutego w grupie PiS – Plucie i Szczucie pojawił się post z grafiką. Widzimy na niej zdjęcie Jana Dudy, pierwotnie opublikowane w towarzystwie artykułu na portalu Wieści24.pl. Publikacja została zatytułowana „Chorzy na raka to sprawy nie mające znaczenia? Wypowiedź ojca może poważnie zaszkodzić Dudzie”. Wokół zrzutu ekranu z artykułu czytamy: „Pogarda pogarda pogarda dla chorych na raka !!! Ojciec Andrzeja Dudy: »Chorzy na raka to sprawy nie mające znaczenia«. »Są sprawy ważniejsze niż chorzy na raka !!!«. Szok pogarda Dudy na cierpienie ludzi i ich rodzin. Polacy obudźmy się to rodzina barbarzyńców !!!”.

Źródło: www.facebook.com

Post udostępniło ponad 1,1 tys. użytkowników. W sekcji komentarzy mogliśmy przeczytać (pisownia oryginalna): „w tej rodzinie jeden debil większy od drugiego”, „Co za banda nie udacznikuw banda morderców , a ty stary pierniku byś zdech na raka ale nie w szpitalu tylko pod płotem jak ścierwo” czy „Żebyś pierdolona dudo zdechł na raka jeszcze w tym roku”.

Czy Jan Duda wypowiedział te słowa?

Nie. Przypisany mu cytat został zmyślony. Twórca wpisu zasugerował się najprawdopodobniej tytułem artykułu portalu Wieści24.pl. Autor materiału odwołuje się do audycji „Poranna rozmowa” Roberta Mazurka w radiu RMF24, która odbyła się 21 lutego 2020 roku. Poza tytułem w całym tekście nie ma żadnych informacji dotyczących osób chorych na raka. Sam tytuł artykułu może wprowadzać użytkowników w błąd i nosi znamiona clickbaitu.

W nagraniu dostępnym na stronie RMF24 (od 2:53 do 3:11) Jan Duda dyskutował z prowadzącym na temat posłanki Joanny Lichockiej, która podczas posiedzenia Sejmu w lutym 2020 roku przesuwała środkowy palec pod okiem. Ojciec prezydenta skomentował sprawę słowami:

🎥prof. Jan #Duda w #RozmowaRMF o wulgarnym geście @JoannaLichocka: To są sprawy dziesięciorzędne @RMF24pl pic.twitter.com/UvhTgjgwMm

— RozmowaRMF (@Rozmowa_RMF) February 21, 2020

Sprawa posłanki Lichockiej

Środkowy palec pokazany przez Joannę Lichocką wywołał spory skandal. Opozycja odebrała gest jako obraźliwy, łącząc go z faktem, że chwilę wcześniej Sejm odrzucił sprzeciw Senatu, który nie zgodził się na przekazanie 1,95 mld zł dla TVP i mediów publicznych. Zdjęcie posłanki pokazującej środkowy palec zostało wykorzystane na antyrządowych billboardach:

Źródło: www.onet.pl

Jak donoszą media, Joanna Lichocka wystosowała wobec twórców billboardów pozew o naruszenie dóbr osobistych. Organizatorzy akcji billboardowej, czyli Spontaniczny Sztab Obywatelski, otrzymali w czwartek 25 lutego 2021 akty oskarżenia. Sprawę skomentowali na swoim profilu na Twitterze:

Nasze oświadczenie ws aktów oskarżenia, otrzymanych przez @mycielski i @bartek_kramek od posłanki @JoannaLichocka w związku z #BillboardzLichocką👇

Doceniamy determinację Pani Poseł aby jej przyjacielskie pozdrowienie zostało utrwalone jako symbol buty i arogancji władzy PiS👏 pic.twitter.com/n98GDZHw4g

— Spontaniczny Sztab Obywatelski 🦆💥 (@SpontSztab) February 26, 2021

Podsumowanie

Fałszywe cytaty często wynikają z przeinaczania wypowiedzi, jednak w tym przypadku dezinformację najprawdopodobniej zapoczątkował tytuł artykułu na portalu internetowym. Przed udostępnieniem czyjejś wypowiedzi warto sprawdzić u źródła, czy takie słowa rzeczywiście padły.