Wykorzystywanie istniejących już cytatów, a następnie przypisywanie ich osobom, które nigdy takich słów nie wypowiedziały, jest zjawiskiem obecnym w mediach społecznościowych. Ofiarami tej praktyki szczególnie często padają politycy. Wypowiedzi im przypisywane często są kontrowersyjne i wywołują duży hejt. Aby zminimalizować ryzyko powielania dezinformacji, przed udostępnieniem wypowiedzi, które wydają się podejrzane, warto przeszukać sieć w poszukiwaniu ich oryginalnego źródła.

Parę dni temu na Facebooku pojawiła się grafika, którą udostępniono m.in. w grupach KONCEPCJONALIZM 1 i Fani Jarosława Kuźniara.

www.facebook.com

Czytamy na niej:

W internecie nic nie ginie. 

“Jeśli zdobędziemy władzę, nie oddamy jej już nigdy, chyba że zostaniemy wyniesieni z naszych gabinetów jako trupy – Jarosław Kaczyński, 2013.” 

Na spotkaniu z działaczami PiS

Grafika ta od wielu miesięcy krąży po Facebooku. Wcześniej publikowały ją takie fanpage’e jak PISlam, Zjednoczeni dla Polski czy Polska wolna od PiS. Wywołuje ona bardzo agresywną reakcję użytkowników, którzy nierzadko „życzą” Jarosławowi Kaczyńskiemu spełnienia się wizji zawartej w przytoczonym cytacie (wszystkie komentarze z pisownią oryginalną): „Często życzenia się spełniają!!!”, „Tak się wkrótce skończy śmierdzielu z nowogrodzkiej”, „Już jesteś trupem. Stary Dziadzie. Nie jesteś Wieczny. Tak Myślał Stalin. A Zdechł na Syfilis. Ciebie to też Czeka”, „Oby słowo ciałem się stało, Ty podła kreaturo”.

Czy Jarosław Kaczyński zapowiedział, że nigdy nie odda zdobytej władzy?

Nie. To fake news. Cytat z grafiki krąży po polskiej sieci od wielu lat, a jego autorstwo przypisywane jest Josephowi Goebbelsowi, ministrowi propagandy III Rzeszy.

Wypowiedź została wspomniana m.in. w polskojęzycznej wersji Wikicytatów, siostrzanym projekcie Wikipedii. Twórcy portalu nie podali jednak oryginalnego źródła cytatu. Historyk Arkadiusz Stempin w artykule na łamach „Rzeczpospolitej” twierdzi, że Goebbels wypowiedział te słowa po objęciu przez Adolfa Hitlera urzędu kanclerza Rzeszy, co miało miejsce 30 stycznia 1933 roku.

AKTUALIZACJA 28.08

Udało nam się ustalić oryginalne pochodzenie cytatu Josepha Goebbelsa. W rzeczywistości jest to fragment jego wpisu do pamiętnika datowanego na 7 sierpnia 1932 roku, a więc z czasów jeszcze przed objęciem władzy przez Hitlera. W oryginale cytat brzmi:

Wir werden die Macht niemals wieder aufgeben, man muß uns als Leichen heraustragen.

W tłumaczeniu:

Nigdy nie oddamy władzy, nasze ciała trzeba będzie wynosić.

W oryginale cytat ten jest więc nieco inny niż krążące po sieci jego polskie tłumaczenie, niemniej zachowuje ono jego pierwotny sens.

O podobnych wypowiedziach Goebbelsa donoszą też inne źródła. Według niemieckiego historyka Joachima Festa, autora książki „Upadek. Hitler i koniec III Rzeszy”, Goebbels miał powiedzieć na jednej z konferencji prasowych w marcu 1945 roku następujące słowa:

Wenn wir untergehen sollten, dann wird mit uns das ganze deutsche Volk untergehen, und zwar so ruhmreich, dass selbst noch nach tausend Jahren der heroische Untergang der Deutschen in der Weltgeschichte an erster Stelle steht.

W tłumaczeniu:

Jeśli mamy ulec zagładzie, zginie z nami cały niemiecki naród i to w sposób tak chwalebny, że nawet za tysiąc lat heroiczna zagłada Niemców stać będzie na pierwszym miejscu w historii dziejów świata.

Kim był Joseph Goebbels?

Joseph Goebbels był początkującym dziennikarzem i pisarzem, kiedy jesienią 1924 roku zaprzyjaźnił się z grupą narodowych socjalistów, co stało się wstępem do jego kariery politycznej w ramach NSDAP. W partii z początku objął funkcję gauleitera (koordynatora) partii w Berlinie, był także redaktorem partyjnej gazety „Der Angriff”.

To właśnie Goebbels był odpowiedzialny za wizerunek polityczny Adolfa Hitlera i jego propagandową kreację jako „wodza” Rzeszy – ostatecznym efektem tych działań było przyjęcie przez Hitlera tytułu Führera. Po dojściu do władzy nazistów Goebbels stał się odpowiedzialny za całokształt machiny propagandowej Trzeciej Rzeszy jako minister propagandy i oświecenia publicznego.

Był jednym z najbardziej oddanych współpracowników Hitlera, pozostając z nim aż do jego samobójczej śmierci 30 kwietnia 1945 roku, po której objął formalnie urząd kanclerza Rzeszy. Sam popełnił samobójstwo dzień później, 1 maja, otruwając siebie, swoją żonę i sześcioro swoich dzieci.