Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Jak działa różdżka radiestezyjna i czy potrafi „odpowiadać” na pytania? Wyjaśniamy – to pseudonauka
Czy aby uzyskać odpowiedź na nurtujące pytania, wystarczy „zapytać” różdżkę radiestezyjną, która potrafi odczytywać „subtelne drgania energii”? W naszej analizie wyjaśniamy, na czym polega radiestezja i jaka jest jej skuteczność.
fot. Pexels / Instagram / Modyfikacje: Demagog
Jak działa różdżka radiestezyjna i czy potrafi „odpowiadać” na pytania? Wyjaśniamy – to pseudonauka
Czy aby uzyskać odpowiedź na nurtujące pytania, wystarczy „zapytać” różdżkę radiestezyjną, która potrafi odczytywać „subtelne drgania energii”? W naszej analizie wyjaśniamy, na czym polega radiestezja i jaka jest jej skuteczność.
Analiza w pigułce
- Jeden z naszych czytelników zgłosił nam nagranie na Instagramie, na którym pewna kobieta trzyma różdżki radiestezyjne i zadaje różne pytania z zakresu duchowości oraz dietetyki. Z treści materiału wynika, że różdżki są w stanie odpowiadać na zadawane pytania poprzez ruch w jedną ze stron.
- Techniki radiestezji nie są skuteczne – potwierdzają to badania zarówno przeprowadzone w latach 80. XX wieku, jak i te współczesne. Powodem, dla którego „magiczne pręty się poruszają, nie jest oddziaływanie nadprzyrodzonej mocy, a mimowolne ruchy mięśni pod wpływem własnych sugestii – jest to tzw. efekt ideomotoryczny.
Radiestezja to technika, która podobno może być wykorzystywana do odnajdywania ukrytych pod ziemią surowców lub przedmiotów, m.in.: złóż ropy, wód podziemnych czy szczątków. Niektórzy zwolennicy tej metody przypisują jej również szereg innych właściwości. Mechanizm rzekomo opiera się na oddziaływaniu pól magnetycznych ukrytych materiałów, które „wyczuwa” różdżka – jednak nauka nigdy nie potwierdziła skuteczności takiego rozwiązania, nie ma też żadnych dowodów, które potwierdzałyby nadprzyrodzone działanie radiestezji.
Niedawno otrzymaliśmy zgłoszenie od czytelnika dotyczące właśnie tego zagadnienia, a dokładnie – nagrania, które przedstawia różdżki radiestezyjne. W materiale widać, jak metalowe pręty rzekomo „odpowiadają” na zadawane przez kobietę pytania. Z treści możemy dowiedzieć się, że ponoć dzięki bioenergii jesteśmy w stanie uzyskać informacje o naszym życiu.
Różdżka nie „odpowie” zgodnie z prawdą – to tylko pseudonauka
Na nagraniu widzimy, jak różdżki rzekomo „odpowiadają” na kilka pytań związanych z zawyżaniem cen zdrowej żywności oraz ze zdolnościami telepatycznymi ludzkiego mózgu. Przykładowo w pewnym momencie kobieta pyta: „czy GMO ma negatywny wpływ na ludzkie DNA?”, a różdżka to potwierdza – choć jak wynika z ustaleń naukowych, modyfikowana żywność nie wpływa na nasz kod genetyczny. Zatem co dzieje się na filmie? Nauka ma na to odpowiedzi i nie są one związane z „bioenergią”.
Nie ma dowodów na to, że różdżki czy inne podobne narzędzia są w stanie samodzielnie odpowiadać na pytania dzięki bioenergii lub innej nieznanej zewnętrznej sile o nadprzyrodzonym charakterze. Zgodnie z dostępnymi ustaleniami naukowymi to osoba, która trzyma urządzenie, porusza nim poprzez podświadome ruchy mięśniami – może wykonywać ja np. pod wpływem swoich wcześniejszych doświadczeń i przekonań. Jest to tzw. efekt ideomotoryczny, polegający na wykonywaniu czynności pod wpływem myśli lub oczekiwań.
„Wczesne koncepcje dotyczące efektu ideomotorycznego zostały zsyntetyzowane przez amerykańskiego filozofa i psychologa Williama Jamesa w The Principles of Psychology (1890). James zaproponował, że samo myślenie o działaniu wystarczy, aby wywołać fizyczne wykonanie tego działania, nawet jeśli ruch jest bardzo subtelny lub nieświadomy. Jego teoria opierała się na idei, że ludzkie ciało jest stale na granicy reagowania na myśli i tylko świadoma siła woli albo inne procesy hamujące mogą zapobiegać ruchom lub modyfikować je w odpowiedzi na myśli. Ta idea jest kluczowa dla koncepcji automatyzmu ludzkiego zachowania — zdolności do wykonywania zadań szybko i wydajnie bez większego wysiłku lub świadomości”.
Efektywność radiestezji nie została wykazana w badaniach
Najczęściej wskazuje się, że różdżki mogą służyć m.in. do wykrywania wody – dlatego w przeszłości przeprowadzono testy weryfikujące skuteczność radiestezji. Jednym z takich badań było „Testing Dowsing: The Failure of the Munich Experiments”, przeprowadzone w połowie lat 80. XX wieku w Niemczech na zlecenie rządu. Celem było udowodnienie, że jest to technika prawdziwa i przydatna społeczeństwu. Badanie polegało na zlokalizowaniu rury z wodą znajdującej się na parterze stodoły przez radiestetów będących na jej pierwszym piętrze. Lokalizacja przewodu z wodą była znana jedynie badaczom. Tylko 6 osobom z 500 udało się poprawnie zlokalizować rurę, co wskazuje, że ich sukces miał charakter losowy.
Inne badanie – „Dowsing for Bone A Blind Test”, przeprowadzone w 2021 roku polegało na próbie odnalezienia zakopanych kości za pomocą różdżek radiestezyjnych. Ono także nie wykazało skuteczności tego narzędzia w poszukiwaniach. Bywa też, że stosowanie techniki radiestezji może mieć bardzo negatywne konsekwencje – w 2010 roku informowano o tym, że z Wielkiej Brytanii eksportowano „różdżki”, które miały wykrywać bomby w zagrożonych obszarach na świecie. Z doniesień BBC wynikało, że ludzie ginęli przez ich użycie, ponieważ urządzenie w ogóle nie nadawało się do tego zadania – w rzeczywistości była to zwykła plastikowa rura.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter