Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Orlen wprowadza hot dogi i burgery z mąki ze świerszczy? Fałsz!
Nieprawdziwe informacje w facebookowym wpisie.
Fot. Caleb Oquendo / Pexels / Modyfikacje: Demagog
Orlen wprowadza hot dogi i burgery z mąki ze świerszczy? Fałsz!
Nieprawdziwe informacje w facebookowym wpisie.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- W mediach społecznościowych pojawiły się doniesienia, jakoby Orlen planował, by „wszystkie bułki do hot-dogów oraz burgerów były wypiekane z mąki ze świerszczy”.
- Niektórzy uwierzyli w powyższą treść, ale wiadomość ta pochodzi z satyrycznego konta na Twitterze. W ofercie Stop.Cafe na stacjach Orlenu nie ma przekąsek, które mają w składzie mąkę ze świerszcza domowego, i nie zapowiadano wprowadzenia takich dań.
„Orlen zapowiada, że od teraz wszystkie bułki do hot-dogów oraz burgerów będą wypiekane z mąki ze świerszczy” – czytamy w poście opublikowanym na Facebooku. Wiadomość ta została rzekomo potwierdzona przez prezesa Orlenu Daniela Obajtka.
Wpis cieszył się sporą popularnością. Zdobył niemal 250 reakcji i ponad 200 udostępnień. Komentarze pod postem świadczą o tym, że internauci potraktowali zawarte w nim wiadomości jako zgodne z prawdą. Wśród ponad 150 reakcji znalazły się następujące stwierdzenia: „Pewnie żabka będzie następna”, „Na szczęście nie jadam tych frykasow”, „Mają nas za nic”.
Zapowiedzi hot dogów ze świerszczy nie było. Informacja pochodzi z satyrycznego konta
W poście stwierdzono, że „Orlen zapowiada, że od teraz wszystkie bułki do hot-dogów oraz burgerów będą wypiekane z mąki ze świerszczy”, a wiadomość tę miał podobno potwierdzić sam prezes spółki. To nieprawda.
Na zrzucie ekranu zamieszczonym we wpisie widzimy, że doniesienia te pochodzą z konta na Twitterze o nazwie Adi (alias użytkownika to @Witam_Kuzwa). W Demagogu sprawdzaliśmy już wcześniej przekazy publikowane przez ten profil. To satyryczne konto, które co jakiś czas zmienia wyświetlaną nazwę w taki sposób, aby podszywać się np. pod stacje telewizyjne.
https://twitter.com/Witam_Kuzwa/status/1617507658617044994
Wśród wpisów publikowanych przez tego użytkownika można znaleźć m.in. memy oraz całkowicie zmyślone doniesienia.
W menu Orlenu nie ma bułek zawierających mąkę ze świerszczy
Przekąski na stacjach Orlenu można kupić w Stop.Cafe. Na stronie tych lokali znajduje się menu, w którym przedstawione są także składniki oferowanych produktów.
W skład bułek do hot dogów i burgerów wchodzi mąka pszenna lub graham, a nie – mąka ze świerszcza. Przykładowo: „bułka pszenna na zakwasie standard” zawiera: mąkę pszenną, wodę, zakwas pszenny (mąka pszenna, woda, kultura starterowa), drożdże, sól, słód pszenny, gluten pszenny, emulgator E472e, cukier, środek do przetwarzania mąki: E300.
„W Stop.Cafe przywiązujemy ogromną wagę do jakości pieczywa. Do hot dogów na ORLENIE wykorzystujemy bułki na zakwasie pszenne i graham. Oznacza to, że pieczywo powstaje bez dodatku drożdży piekarniczych (…) W Stop.Cafe na stacjach ORLEN wybieramy jedynie te bułki na hot doga, które powstały wyłącznie z polskich zbóż”.
Informacje na stronie Stop.Cafe
Orlen zaprzecza doniesieniom
Co więcej, redakcja AFP Sprawdzam skontaktowała się z zespołem prasowym Orlenu i uzyskała informację, że doniesienia o mące ze świerszczy stosowanej w produkcji przekąsek sprzedawanych na stacjach „nie mają odzwierciedlenia w rzeczywistości”.
„Bułki do hot-dogów oraz burgerów sprzedawane na stacjach paliw ORLEN nie są (i na dziś nie ma planów, aby były) wypiekane z mąki ze świerszczy”.
Zespół prasowy Orlenu w komentarzu dla AFP Sprawdzam
Orlen przekazał także, że Daniel Obajtek nie wygłosił przypisywanego mu w poście komentarza. Zarówno na stronach Orlenu czy Stop.Cafe, jak i w mediach społecznościowych firmy (1, 2) nie znajdziemy informacji o dodawaniu do ich produktów mąki ze świerszcza domowego.
Komisja Europejska zezwoliła na wprowadzenie proszku ze świerszcza domowego… jednej firmie
W analizowanym poście czytamy również, że „mąka ta (ze świerszcza domowego – przyp. Demagog) zgodnie z zarządzeniem KE została dopuszczona do stosowania w UE”. Jest to prawda, jednak bez podania odpowiedniego kontekstu, wiadomość ta może wprowadzać w błąd.
Na dodawanie składników pozyskanych z owadów dozwolono w Unii Europejskiej jedynie w kontekście wybranych produktów. Na początku stycznia 2023 roku Komisja Europejska wydała rozporządzenie wykonawcze zezwalające na wprowadzenie na rynek częściowo odtłuszczonego proszku ze świerszcza domowego. Na ten moment zezwolenie na sprzedaż produktu w UE ma tylko ten jeden wnioskodawca.
Więcej na ten temat przeczytasz w innej naszej analizie.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter