Wykorzystywanie osób publicznych do dezinformacji jest w mediach społecznościowych zjawiskiem powszechnym. W ten sposób oszuści nierzadko próbują często zdobyć rozgłos, a nawet kraść dane osobowe. Na początku czerwca na Facebooku pojawił się profil o nazwie Karol Friz Wiśniewski, na którym można było znaleźć kilka ogłoszeń konkursów, jak i informacje publikowane w imieniu Karola Wiśniewskiego – popularnego twórcy internetowego i założyciela znanej wśród młodzieży EKIPY.

Profil Karol Friz Wiśniewski, choć w żadnym stopniu nie jest związany z Karolem Wiśniewskim, zyskał prawie tysiąc polubień w ciągu kilkunastu dni, a na zamieszczane tam posty reagowały setki osób. Nie wszyscy zwrócili jednak uwagę na autentyczność profilu (przekonało ich samo zdjęcie i nazwa profilu). Wiele osób zgłaszało się do konkursów publikowanych na fanpage’u, które w rzeczywistości nie były organizowane przez internetowego twórcę.

Źródło: www.facebook.com

Wiele osób ostrzegało przed tym, że profil został spreparowany: „Uwaga OSZUST!!!!!!dowód na to jest na dole przewińcie sobie i tam będzie pisało, że dopiero dodał zdjęcie profilowe a te zdjęcie wziął z internetu on to piszę, bo chce wasze DANE!!!”, „To konto ma 5 postów a ludzie wierzą we wszystko, co ktoś napisze” – pisali użytkownicy, zwracając uwagę na fakt, że konto zostało założone dopiero niedawno i – wbrew zapewnieniom z opisu – nie jest kontem oficjalnym youtubera.

Konto nie zostało założone przez Karola Wiśniewskiego i nie ma związku z EKIPĄ. Jak sprawdzić autentyczność konta?

Facebook umożliwia nam łatwą weryfikację stron dzięki kilku elementom. Pierwszy z nich dotyczy transparentności strony. Korzystając z tej zakładki, możemy sprawdzić, kiedy profil został założony, czy modyfikowano jego nazwę oraz jakie reklamy były na nim publikowane. Na tej podstawie możemy zauważyć, że profil Karol Friz Wiśniewski został założony dopiero 4 czerwca 2021 roku.

Źródło: www.facebook.com

Tymczasem prawdziwy profil Karola Wiśniewskiego na Facebooku nazywa się Friz, gdzie od dłuższego czasu pojawiają się publikowane treści przedstawiające sceny z życia EKIPY lub treści autopromocyjne i reklamowe (ostatni post pochodzi z 2 czerwca). Mimo że konto nie ma oznakowania jako „oficjalne” (nie ma znacznika weryfikacji), to do niego prowadzą pozostałe oficjalne profile Karola Wiśniewskiego na platformie YouTube czy Instagram.

Źródło: www.youtube.com

Prawdziwe profile Karola Wiśniewskiego mają znacznie więcej obserwujących niż profil fałszywy. Ponadto znana postać internetowa nie informowała nigdzie o tym, że założono jakiekolwiek nowe konto na Facebooku, jak również o tym, by ktokolwiek opuszczał jego zespół.

Źródło: www.instagram.com

Dodatkowym aspektem, na który warto zwracać uwagę przy okazji weryfikacji profili w mediach społecznościowych, jest wspomniany wcześniej znacznik weryfikacji. Określa on autentyczność profilu. Jak czytamy w poradniku Facebooka: „Symbol oznaczenia potwierdzającego weryfikację  na stronie lub w profilu oznacza potwierdzenie Facebooka, że jest to autentyczna strona lub profil osoby publicznej, marki lub firmy z branży mediów”. Warto również zwracać uwagę na liczbę polubień/obserwujących i datę założenia strony. Jak możemy zauważyć na przykładzie profilu Karol Friz Wiśniewski „fałszywki” często są świeżo utworzone i nie mają wielu followersów.

Podsumowanie

Tego typu dezinformacja nie dotyczy wyłącznie osoby, której tożsamość jest wykorzystywana do wyłudzania danych. Narażeni są w szczególności użytkownicy, którzy np. poprzez udział w fałszywych konkursach podają swoje wrażliwe dane, m.in. numery kart bankowych z kodami zabezpieczeń. Często przestępcy bazują na niewiedzy i naiwności internautów, którzy darzą sympatią daną osobę publiczną. O sprawie na swoim profilu Netomania pisał też Wojtek Kardys, który trafnie zauważył, że edukacja jest kluczem do ukrócenia takiego procederu. Krytyczne myślenie powinno być podstawą funkcjonowania w mediach społecznościowych w XXI wieku.