Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
6 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
6 min czytania
Po co są wprowadzane strefy czystego transportu? Wyjaśniamy
W tekście wyjaśniamy, dlaczego na niektórych obszarach wprowadzane są strefy czystego transportu. Sprawdzamy również, jak na klimat wpływa lotnictwo, a jak użytkowanie samochodu.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Po co są wprowadzane strefy czystego transportu? Wyjaśniamy
W tekście wyjaśniamy, dlaczego na niektórych obszarach wprowadzane są strefy czystego transportu. Sprawdzamy również, jak na klimat wpływa lotnictwo, a jak użytkowanie samochodu.
Analiza w pigułce
- Na Facebooku pojawił się post, w którym podważono zasadność stref czystego powietrza w miastach. Przedstawiono tu błędny tok myślenia, w którym powiązano zużycie paliwa przez samoloty z ograniczeniami dotyczącymi obecności samochodów w centrach miast: „samolot pasażerski zużywa tyle samo paliwa, co 247 samochodów przez cały rok…Ot, cała ekologia… a ja nie mogę wjechać samochodem do centrum miasta, bo zniszczę planetę”.
- Lotnictwo tworzy większy ślad węglowy niż samochody na odcinkach krótszych niż 1 000 km. Dokładne wyliczenia dotyczące emisji podczas lotu zależą od wielu zmiennych. Jak podaje Nauka o klimacie: „różnice w podawanych wartościach emisji CO2 mogą wynikać z różnic w metodyce obliczeń”.
- Strefy czystego transportu nie powstają dlatego, że wjazd „samochodem do centrum zniszczyłby planetę”. Ich głównym zadaniem jest ograniczenie zanieczyszczeń powietrza w miastach i polepszenie jego jakości.
Emisja ze środków transportu jest często podejmowanym zagadnieniem w kontekście walki z globalnym ociepleniem. Na ten temat powstają również fałszywe lub wprowadzające w błąd informacje (1, 2, 3). Autorzy takich treści bagatelizują wpływ człowieka na klimat, a czasem podważają stanowiska klimatologów.
We wpisie na Facebooku podjęto próbę podważenia wpływu lotnictwa na klimat.
Jak czytamy we wpisie [pisownia oryginalna]: „Boeing 747 w ciągu godziny spala 10 800 litrów paliwa, a w ciągu 24 godzin 259 200 litrów. Przyjmując, że spalający 7 litrów/100 km samochód przejeżdża średnio w ciągu roku 15 000km, to jego roczne zużycie paliwa wyniesie 1050 litrów. Oznacza to, że w ciągu 24-godzinnego lotu samolot pasażerski zużywa tyle samo paliwa, co 247 samochodów przez cały rok…Ot, cała ekologia… a ja nie mogę wjechać samochodem do centrum miasta, bo zniszczę planetę…”.
Źródło: www.facebook.com, 22.07.2024
Post zdobył bardzo dużą popularność. Uzyskał ponad 36 tys. reakcji i 17 tys. udostępnień. Internauci skomentowali wpis około 3 679 razy. W jednym z komentarzy napisano: „Piękna manipulacja”.
Jaki jest cel stref czystego transportu?
W omawianym poście napisano: „ot, cała ekologia… a ja nie mogę wjechać samochodem do centrum miasta, bo zniszczę planetę…”.
Strefy czystego transportu i redukcja śladu węglowego poprzez ograniczanie podróży lotniczych nie są ze sobą bezpośrednio powiązane (1, 2).
Strefa czystego transportu (SCT) to obszar, po którym mogą przemieszczać się pojazdy spełniające określone standardy emisji spalin. Ich głównym zadaniem jest ograniczenie zanieczyszczeń powietrza w miastach i polepszenie jego jakości. Nie chodzi wyłącznie o walkę z globalnym ociepleniem. Strefy czystego transportu mają umożliwić redukowanie toksycznych emisji.
Europejska Agencja Środowiska (EEA) informuje:
„Zgodnie z opublikowaną dziś najnowszą oceną jakości powietrza przeprowadzoną przez Europejską Agencję Środowiska, w Unii Europejskiej można by uniknąć 253 tys. zgonów, gdyby stężenie drobnego pyłu zawieszonego spełniało zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia. Zgodnie z nowymi szacunkami wpływu na zdrowie, narażenie na zanieczyszczenie powietrza powoduje lub nasila niektóre choroby, takie jak rak płuc, choroby serca, astma i cukrzyca”.
Porównanie spalania z samochodów i z samolotów
We wpisie przeliczano bezpośrednio litry paliwa lotniczego na litry paliwa samochodowego. Dlaczego postawienie znaku równości pomiędzy jednym a drugim nie jest uprawnione?
Po pierwsze, paliwa samochodowe i samolotowe nie są tym samym, więc nie można pomiędzy jednym a drugim litrem postawić znaku równości. Po drugie, emisję spalin przeliczono na podstawie godziny lotu lub użytkowania samochodu. To nieprawidłowy zabieg, chociażby dlatego, że podczas godzinnego lotu samolotem największa emisja związana jest ze startem i lądowaniem.
Po trzecie, podane obliczenia wskazują na to, że jedynym czynnikiem wpływającym na ślad węglowy lub klimat jest paliwo spalane przez maszynę. Tymczasem samoloty oddziałują na klimat również w inny sposób, np. smugi kondensacyjne również intensyfikują globalne ocieplenie.
Przeliczenia dotyczące emisji są złożone i zależne od wielu czynników
Samoloty poruszają się z większą prędkością niż samochody i dzięki temu pokonują o wiele dłuższe trasy w krótszym czasie. W ciągu sekundy Boeing 747 spala około 4 litrów paliwa. W czasie jednej godziny zużywa od 10 do 11 ton paliwa. Podczas 10-godzinnego lotu może wykorzystać 150 000 litrów. Te liczby wydają się duże, jednak model Boeing 747–400 mieści nawet do 660 pasażerów. W przeliczeniu na jedną osobę samolot spala ok. 0,01 galona na pasażera na milę, co wynosi około 0,04 litra.
Na stronie Statista czytamy: „Od 2021 roku komercyjne linie lotnicze zwiększyły zużycie paliwa, które według prognoz wzrosło do 348 i 374 mld litrów odpowiednio w 2023 i 2024 roku”.
Lepiej wybrać lot samolotem czy jazdę samochodem?
Zarówno latanie samolotem, jak i jazda samochodem wpływają na ocieplenie klimatu. Oba środki transportu emitują gazy cieplarniane.
W 2019 roku sektor lotniczy stanowił 2,5 proc. światowej emisji dwutlenku węgla, który w 2021 roku odpowiadał za ok. 4 proc. globalnego ocieplenia. W 2019 roku lotnictwo wyemitowało ok. 1 mld ton gazów cieplarnianych. W 1990 roku było to ok. 0,5 mld ton.
W 2022 roku światowa emisja CO2 pochodzącą z samochodów osobowych i dostawczych zwiększyła się do 3,53 mld ton metrycznych (GtCO2). Pojazdy te są odpowiedzialne za ok. 10 proc. globalnej emisji CO2. Jak podaje Environmental Protection Agency (EPA), standardowy pojazd osobowy generuje około 4,6 ton metrycznych dwutlenku węgla w ciągu roku.
Na stronie Our World in Data czytamy, że:
„To, czy wybierzesz samochód benzynowy, czy samolot, zależy od odległości. Latanie powoduje większy ślad węglowy, w przypadku podróży krótszych niż 1 000 kilometrów, w porównaniu do średniej wielkości samochodu. W przypadku dłuższych podróży latanie miałoby w rzeczywistości nieco niższy ślad węglowy na kilometr niż jazda samochodem na tym samym dystansie”.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
