Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Rada Europy nie zakazała obowiązkowych szczepień
Głównie dlatego, że żadna rezolucja Rady Europy niczego zakazać nie może.
Rada Europy nie zakazała obowiązkowych szczepień
Głównie dlatego, że żadna rezolucja Rady Europy niczego zakazać nie może.
W mediach społecznościowych pojawiła się informacja o tym, że Rada Europy „zakazała obowiązkowych szczepień” przeciw COVID-19 i innym chorobom. Wiadomość ta jest jednak nieprawdziwa. Osoby rozpowszechniające dezinformujący przekaz dokonały omyłkowo lub celowo błędnej interpretacji, co wprowadziło w błąd wielu internautów.
Fałszywa wiadomość pojawiała się głównie na prywatnych profilach użytkowników Facebooka. W jednym z popularniejszych wpisów zawierających nieprawdziwe informacje można przeczytać, że:
„Rada Europy zakazuje obowiązkowych szczepień
Rada Europy (nie mylić z UE), do której należą wszystkie państwa europejskie z wyjątkiem Białorusi, Kosowa i Watykanu – i która jest sponsorem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, postanowiła 27 stycznia 2021 r. W rezolucji 2361 / 2021, między innymi, że nikt nie może być szczepiony wbrew własnej woli lub pod presją.
Odtąd wszelkie obowiązkowe szczepienia są sprzeczne z rezolucją Rady Europy.
Na przykład dyskryminacja w pracy lub zakaz podróżowania dla osób nieszczepionych są zatem całkowicie wątpliwe z punktu widzenia praw człowieka.
Odtąd można się wnieść na każde postępowanie prawne przeciwko władzom, każdemu pracodawcy, każdemu agentowi turystycznemu, każdemu zarządcy domu, każdemu dyrektorowi szkoły, itp.”
Post uzyskał ponad 300 udostępnień. Internauci uwierzyli w treść przedstawioną we wpisie: „Co innego mówią a co innego robią”, „Nareszcie głos rozsądku. To dopiero początek” – komentowali użytkownicy Facebooka.
Rada Europy wcale nie zakazała „obowiązkowych szczepień” poprzez rezolucję
Rezolucja 2361 (2021) „Covid-19 vaccines: ethical, legal and practical considerations” odnosi się stricte do szczepionek przeciw COVID-19 i została wydana przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, stanowiące demokratyczne forum dla debaty i monitorowania wyborów przy Radzie Europy, w którym każde z państw członkowskich posiada kilku reprezentantów. Liczba przedstawicieli w Zgromadzeniu zależna jest od wielkości państwa.
Z treści rezolucji dowiadujemy się, że akt traktuje głównie o bezpieczeństwie i dystrybucji szczepionek przeciw COVID-19. W dokumencie można przeczytać, że Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wzywa państwa członkowskie i państwa Unii Europejskiej do szybkiego i bezpiecznego wprowadzenia szczepionek przeciw COVID-19 oraz zagwarantowania ich potwierdzonej skuteczności, a także rozdystrybuowania ich na zasadzie sprawiedliwego podziału. Wbrew temu, do czego próbują przekonać autorzy postów na Facebooku, dokument w żaden sposób nie odnosi się do innych programów szczepień niezwiązanych ze szczepionkami przeciw COVID-19.
Rezolucje Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nie są prawnie wiążące, stąd też nie może być mowy o tym, by wspomniany akt rozstrzygał, co jest legalne, a co nielegalne. Rezolucja Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy może być jedynie prawnym zaleceniem lub formą nacisku do stworzenia praw w określonych sprawach. W konsekwencji w samej treści aktu prawnego nie znajdziemy wzmianki o tym, że wprowadzanie obowiązkowych szczepień jest „nielegalne” w kontekście szczepionek przeciw COVID-19, a tym bardziej wszelkich pozostałych. Zamiast tego w dokumencie znalazło się wskazanie do poinformowania o tym, że szczepienia nie są prawnie nakazane, oraz przeciwskazanie odnoszące się do dyskryminacji osób niezaszczepionych.
W tym kontekście Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w rezolucji 2361 (2021) wzywa państwa członkowskie i Unię Europejską m.in., by:
„7.3.1. upewnić się, że obywatele zostali poinformowani, że szczepienie NIE jest nakazane i że nikt nie jest politycznie, społecznie lub w inny sposób naciskany, aby się zaszczepić, jeśli nie chce zrobić tego sam;
7.3.2. zapewnić, że nikt nie jest dyskryminowany z powodu braku szczepienia ze względu na możliwe zagrożenie dla zdrowia lub niechęć do szczepień”.
Obowiązek szczepień jest regulowany przez każde państwo członkowskie z osobna
Decyzja co do obowiązkowych szczepień, w tym szczepień przeciw COVID-19, jest zależna od rządów poszczególnych państw Unii Europejskiej oraz pozostałych państw przy Radzie Europy. W wielu krajach europejskich funkcjonują obowiązkowe programy szczepień przeciwko różnym chorobom. Z podobnym rozwiązaniem mamy do czynienia również i w Polsce, a obowiązek ten reguluje ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Jak dotąd żadne europejskie państwo nie uznało szczepionek przeciw COVID-19 za obowiązkowe ani nie umieściło ich w kalendarzu szczepień na 2021 rok.
Harmonogramy programów szczepień i sposób ich egzekwowania na całym świecie są różne. Państwa decydują się na wprowadzenie obowiązkowych szczepień najczęściej ze względu na konieczność podniesienia poziomu wyszczepialności w ramach odpowiedzi na spadające wskaźniki szczepień (np. jak było to w przypadku odry). Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH wskazuje, że istnieją także państwa, w których takiego obowiązku nie ma lub ogranicza się on do minimum, a mimo to udaje się utrzymać wysokie wskaźniki wyszczepialności dzięki wysokiemu poziomowi edukacji i zaufania do kampanii szczepień. Przykładami takich krajów są m.in. Szwecja, Finlandia i Norwegia.
Podsumowanie
W weryfikacji treści warto posiłkować się oficjalnymi i nieprzetworzonymi źródłami tak, by zawsze mieć pewność, że mamy do czynienia z informacją w jej oryginalnym brzmieniu. Już na podstawie treści samej rezolucji „Covid-19 vaccines: ethical, legal and practical considerations” można zauważyć, że Rada Europy nie zdecydowała o tym, że obowiązkowe szczepienia będą nielegalne. O dezinformującym charakterze facebookowych postów świadczy także fakt, że rezolucje wspomnianej organizacji nie są prawnie wiążące, a stanowią jedynie formę prawnego zalecenia lub wyrażenia opinii.
Wszystkie zweryfikowane przez nas informacje na temat szczepień gromadzimy w tekście „Szczepionki – zestawienie fałszywych informacji. Sprawdź, jaka jest prawda!”. Z rzetelnymi informacjami na temat szczepionek można zapoznać się również w raporcie „Cała prawda o szczepieniach na COVID-19”.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter