Strona główna Fake News Rakieta „wie, gdzie jej nie ma”? Kaczyński tego nie powiedział

Rakieta „wie, gdzie jej nie ma”? Kaczyński tego nie powiedział

Nagranie z wystąpienia zostało przerobione.

Screenshot zmanipulowanego nagrania z Jarosławem Kaczyńskim, który występował w Ostrowcu Świętokrzyskim z podpisem: „Rakieta zawsze wie, gdzie się znajduje!”

Źródło: Facebook / Modyfikacje: Demagog

Rakieta „wie, gdzie jej nie ma”? Kaczyński tego nie powiedział

Nagranie z wystąpienia zostało przerobione.

Fake news w pigułce

  • Na grupach facebookowych (1, 2) opublikowano nagranie, w którym Jarosław Kaczyński miał w zawiły sposób tłumaczyć, że „Rakieta zawsze wie, gdzie się znajduje. Wie to, bo wie, gdzie jej nie ma”.
  • Film zmanipulowano poprzez nałożenie sztucznie wygenerowanego głosu wiceprezesa Rady Ministrów. W oryginalnym nagraniu z wystąpienia w Ostrowcu Świętokrzyskim takie słowa nie padają.

Na facebookowym profilu o satyrycznym charakterze Sok z Buraka udostępniono 2 sierpnia 2023 roku film z przemówieniem Jarosława Kaczyńskiego. Wiceprezes Rady Ministrów miał w nim tłumaczyć w zawiły sposób: „Rakieta zawsze wie, gdzie się znajduje. Wie to, bo wie, gdzie jej nie ma”. Post na profilu oznaczono jako „satyra”. 

Materiał wideo pojawił się również na innym profilu opisującym się jako satyryczne: Racjonalna Polska Alternatywnie. W poście nie poinformowano o tym, że nagranie nie przedstawia autentycznej wypowiedzi prezesa Prawa i Sprawiedliwości.

Zrzut ekranu omawianego posta. Widoczny jest Jarosław Kaczyński na tle biało-czerwonych flag. Przed nim napis: „PiS #DobryRządNaTrudneCzasy” oraz „Ostrowiec Świętokrzyski”.

Źródło: www.facebook.com

Nagranie zyskało spore zasięgi: ponad 9,6 tys. wyświetleń na samym profilu Sok z Buraka. Mimo satyrycznego charakteru w sekcji komentarzy można się natknąć na wpisy, z których wynika, że użytkownicy uznają nagranie za autentyczną relację z przymówienia polityka. Jak napisali: „Co oni mu dają że takie pierdół wygaduje”, „Co on pier li”, „On na prawdę to powiedział?! Proszę, powiedzcie, że to jakiś kawał, fotomontaż?”.

Kaczyński w Ostrowcu Świętokrzyskim nie rozwodził się nad „wiedzą” rakiet

W odpowiedzi na ostatni z przytoczonych wyżej komentarzy możemy napisać, że omawiane przez nas nagranie w istocie jest przeróbką.

Odnaleźliśmy relację z wystąpienia Jarosława Kaczyńskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim z 3 lipca 2022 roku. Opublikowano ją na kilku kanałach w serwisie YouTube, m.in. na kanale Prawo i Sprawiedliwość, Polskie Radio Kielce czy Telewizja Republika.

Jarosław Kaczyński w swoim wystąpieniu odnosił się do sytuacji politycznej i ekonomicznej w Polsce. Nie pojawił się wątek rakiet.

Klonowanie głosu może być wykorzystywane do tworzenia fałszywych treści

Jak już wspomnieliśmy, profile, które udostępniły nagranie, mają charakter satyryczny, a jeden z nich umieścił taką informację w poście. Wideo trafiło również na inne platformy (np. na TikToka), gdzie nie poinformowano odbiorców, że nie jest to autentyczna relacja z wystąpienia Jarosława Kaczyńskiego ani że stanowi ono satyrę.

Mogło to niektórych użytkowników wprowadzić w błąd. Byli tacy, którzy nie mieli pewności, czy nagranie jest autentyczne, czy przerobione. Podobne przypadki materiałów przerobionych w celach satyrycznych omawialiśmy w naszych analizach.

Rozwój technologiczny sztucznej inteligencji oraz programów opartych na uczeniu maszynowym sprawił, że zmanipulowane nagrania mogą wyglądaćbrzmieć bardzo wiarygodnie.

W tym przypadku zamiast prawdziwego przemówienia Jarosława Kaczyńskiego możemy usłyszeć wywód o możliwościach poznawczych rakiet. Nie znaleźliśmy dowodów na to, że podobne słowa padły publicznie z ust prezesa PiS. Można zatem przychylić się do tego, że jest to efekt klonowania głosu przy pomocy dostępnych narzędzi i próbek.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać