Fake news w pigułce

Na Facebooku pojawiły się posty (1, 2, 3, 4, 5), w których stwierdza się, że „talibowie uznali Kreml za organizację terrorystyczną i odwołali swoich ambasadorów”. Wpisy powielające tę informację pojawiły się w różnych grupach na portalu, m.in.: Zjednoczona Prawica Rzeczypospolitej oraz Wolna Polska.

Post, na którym opierają swoje wpisy pozostali użytkownicy mediów społecznościowych, opublikował na Twitterze Sebastian Kucharczyk, radny miasta Starogard Gdański z ramienia Prawa i Sprawiedliwości.

Źródło: www.facebook.com

Jeden z użytkowników Facebooka, który udostępnił informację, jakoby talibowie mieli uznać Kreml za organizację terrorystyczną, dodał do niej opis zawierający słowa: „No proszę, nawet okrutni Talibowie uznali Putina i Kreml za terrorystów, odwołali ambasadorów i zerwali wszelkie stosunki z Rosją”.

Podobne przekazy w formie memów

Na Facebooku i Twitterze pojawiły się również posty, w których zamieszczany jest mem. Na grafice widoczne jest zdjęcie bojowników oraz tekst o treści: „Rosjanie poprosili talibów o broń pozostawioną przez Amerykanów. Talibowie odpowiedzieli, że nie wspierają terrorystów”. Pierwotnie obrazek został opublikowany w serwisie Demotywatory.

Talibowie nie uznali Kremla za organizację terrorystyczną – to informacja z satyrycznego konta

Sebastian Kucharczyk, który rozpowszechnił fałszywą informację na Twitterze, przekazał portalowi, że wiadomość tę znalazł Facebooku.

Wiadomość o uznaniu Kremla za organizację terrorystyczną przez talibów i o odwołaniu ambasadorów znalazła się pierwotnie na Twitterze, gdzie została udostępniona 4 kwietnia 2022 roku przez profil o nazwie Pezduža.

W opisie konta znajdujemy informację, że „wszystkie posty są fikcją satyryczną, to nie są prawdziwe wiadomości”. Inne treści opublikowane przez Pezdužę to m.in.: informacja, że „Macron obiecał osobiście zadzwonić do każdego wyborcy, jeśli wygra wybory” oraz wpis głoszący, że „wszystkie dzieci w wieku szkolnym, które nie zdają egzaminu z języka angielskiego, są uznawane za agentów zagranicznych”.

Stare zdjęcia w błędnym kontekście

Fotografia dołączona do wpisu radnego Starogardu Gdańskiego została wykonana w 2019 roku. Pojawiła się w artykule na stronie kommersant.ru na temat konferencji w Moskwie, w której wzięli udział m.in. talibowie.

Z kolei zdjęcie użyte do stworzenia mema przedstawia talibskich bojowników w sali pałacu prezydenckiego w Kabulu i pochodzi z sierpnia 2021 roku, kiedy to mężczyźni wkroczyli do pałacu.

Aby samodzielnie sprawdzić, skąd pochodzi zdjęcie, wystarczy użyć jednej z wyszukiwarek obrazu, np. Google Grafika lub Yandex. Należy skopiować adres grafiki lub pobrać ją i wkleić do wyszukiwarki. Więcej na temat samodzielnej weryfikacji zdjęć możesz przeczytać w tej analizie.

Prawdziwe relacje między Rosją a talibami

Informacje z ostatnich tygodni również sygnalizują dobre relacje między Rosją a talibami. Pod koniec marca Kreml akredytował talibskiego dyplomatę w Rosji.

Wojna w Ukrainie może pomóc talibom

Co więcej, z analizy przeprowadzonej przez United States Institute of Peace wynika, że rosyjska inwazja na Ukrainę może pomóc talibom. Wojna w Europie odciąga uwagę świata od Afgańczyków, którzy również potrzebują podstawowych produktów takich jak żywność czy środki higieniczne, a przede wszystkim przywrócenia praw człowieka.

W świetle analizy talibowie mogą skorzystać na wojnie w Ukrainie, ponieważ nie jawią się już jako najbardziej znany agresor na świecie, co z kolei może prowadzić do uznania ich na arenie międzynarodowej.

Obecna sytuacja humanitarna w Afganistanie

Z raportu przygotowanego przez Integrated Food Security Phase Classification wynika, że ponad połowa Afgańczyków (22,8 mln) cierpi z powodu braku żywności. Z kolei Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) szacuje, że w 2022 roku 3,2 mln dzieci w Afganistanie będzie cierpieć z powodu ostrego niedożywienia, a milionowi z nich grozi śmierć.

Z informacji udostępnionych przez Misję Wsparcia Narodów Zjednoczonych w Afganistanie (UNAMA) wynika, że kobiety są nieproporcjonalnie bardziej dotknięte skutkami kryzysu w Afganistanie. Od czasu przejęcia władzy przez talibów kobietom odmawia się prawa do swobodnego przemieszczania się, utrudnia się dostęp do pracy, udziału w życiu publicznym i edukacji.

Podsumowanie

Informacje zamieszczane w mediach społecznościowych nie zawsze znajdują potwierdzenie w źródłach, nawet jeśli przekazuje je znana osoba czy polityk. Tak jest w przypadku analizowanych postów. Talibowie nie uznali Kremla za organizację terrorystyczną i nie odwołali swoich ambasadorów, a informacja na ten temat pochodzi z satyrycznego konta na Twitterze.