Fake News w pigułce

4 grudnia 2023 roku na Facebooku udostępniono film przedstawiający pożar autobusu, który rzekomo miał być pojazdem elektrycznym. W nagraniu widzimy następujące informacje: „uwaga teraz nowe ekologiczne i bezpieczne dla środowiska autobusy elektryczne. Chyba że się zapalą im baterie średnio po 10.000 ładowań”.

Źródło: www.facebook.com

Użytkownicy Facebooka wyświetlili film blisko 1,7 mln razy. Zostawiono pod nim ponad 12 tys. reakcji, a ponad 8,5 tys. odbiorców go udostępniło. W jednym z ponad tysiąca komentarzy czytamy: „Ekologia to jest dla ciemnego ludu”. W innym napisano: „Super nasze władze podzielają kwestie Eco więc niech myślą nad tym jak gasić te elektryki” [pisownia oryginalna].

Nagranie nie przedstawia pojazdu zasilanego elektrycznie

W powyższym filmie znajdziemy napis „Ekologia – to ściema” oraz drugi, dotyczący pojazdów elektrycznych: „uwaga teraz nowe ekologiczne i bezpieczne dla środowiska autobusy elektryczne”. Dzięki zweryfikowaniu ujęcia z nagrania za pomocą wstecznego wyszukiwania obrazem znajdziemy informacje (1, 2, 3) o tym, że autobus widoczny na nagraniu miał inny napęd. 

Podany autobus to Irisbus Iveco Cityclass, zasilany sprężonym gazem ziemnym (CNG) oraz olejem napędowym. Zbiorniki na gaz CNG znajdowały się na dachu pojazdu. Sytuacja przedstawiona na nagraniu miała miejsce 16 kwietnia 2022 roku we włoskim mieście Perugia.

W jednym z oryginalnych postów znajdziemy informację, że pożar miał miejsce na: „drodze Sp 344, biegnącej z Ponte della Pietra w kierunku Marscianese”. Podajemy dokładną lokalizację tego miejsca.

Pojazdy zasilane sprężonym gazem ziemnym (CNG)

CNG (Compressed Natural Gas) to gaz ziemny sprężony. Używa się go jako paliwo w silnikach pojazdów. Ma zastosowanie także np. w kuchenkach gazowych. Jest alternatywną opcją dla benzyny i oleju napędowego. 

Samochody zasilane sprężonym gazem ziemnym (CNG) niosą za sobą ryzyko samozapłonu. Przyczynami takiej sytuacji może być nieprawidłowe użytkowanie: brak systematycznego sprawdzania zestawu CNG, wypływ gazu, używanie nieoryginalnych akcesoriów, nieodpowiedni montaż zestawu CNG oraz wypadki drogowe.

Jak podaje U.S. Department of Energy, do zalet używania sprężonego gazu ziemnego zalicza się m.in.: zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych oraz cząstek stałych, które mogą być szkodliwe dla zdrowia, oraz niższe koszty w porównaniu do benzyny. Wady, jakie wskazano, to: mniejsza dostępność pojazdu, mniejsza (od benzyny i oleju napędowego) dostępność gazu CNG, a także mniejsza liczba kilometrów możliwa do przejechania na jednym zbiorniku paliwa.

Fałszywe treści o autach elektrycznych

W naszych analizach (1, 2) pisaliśmy już o dezinformacji związanej z pożarami pojazdów elektrycznych. Samochody zasilane elektrycznie są tematem fałszywych treści związanych z zanieczyszczaniem środowiska. Jak podaje Bedfordshire Fire and Rescue Service, pożary z udziałem pojazdów elektrycznych są niebezpieczne, ale występują rzadko.