FAKE NEWS W PIGUŁCE

5 września 2023 roku na kilku grupach na Facebooku (1, 2, 3) pojawiła się wiadomość o rzekomym zaginięciu 14-letniej Pauliny. Treść ogłoszenia różniła się w zależności od miejsca publikacji: „Lwówek – Wczoraj, w biały dzień zniknęła 14 letnia Paulinka, jej rodzina nagłaśnia, że mogło dojść do tragedii na tle…” lub: „Wolsztyn – Wczoraj, w biały dzień zniknęła 14 letnia Paulinka, jej rodzina nagłaśnia, że mogło dojść do traged…” albo: „Słupsk – Wczoraj, w biały dzień zniknęła 14 letnia Paulinka, jej rodzina nagłaśnia, że mogło dojść do tragedii na tle…”.

Do tych wpisów (1, 2, 3) dołączano ten sam link, pod którym rzekomo miało się pojawić więcej informacji na temat zaginięcia dziewczyny.

Fot. Facebook

Jak Paulina mogła zaginąć naraz w trzech innych miastach?

Z treści wpisów (1, 2, 3) wynika więc, że 14-letnia Paulina rzekomo zaginęła w tym samym czasie w Wolsztynie, w Słupsku i we Lwówku. Jak już pisaliśmy w naszych wcześniejszych analizach – taki zabieg często jest wykorzystywany przez oszustów i przemawia za tym, że dana osoba tak naprawdę nie zaginęła.

Autorem każdego z wpisów (1, 2, 3) jest rzekomo inna osoba. Szybki wgląd w aktywność tych użytkowników pokazuje, że to nie pierwszy raz, kiedy publikują oni podobne treści na grupach na Facebooku. Publikacji towarzyszą również opisy wzbudzające emocje i nakłaniające do udostępnienia i reakcji: „Udostępnij ten post, aby pomóc jej wrócić do domu” lub „Jest kimś więcej niż tylko zaginioną osobą; jest czyimś dzieckiem”, a także: „Wykorzystajmy media społecznościowe na dobre i pomóżmy ją odnaleźć”.

W przypadku każdego z postów (1, 2, 3) została zablokowana możliwość komentowania, co sprawia, że użytkownicy Facebooka nie mogą się nawzajem ostrzegać przed tym, że posty nie przedstawiają prawdziwej treści, lecz stanowią próbę oszustwa. Pod wpisami (1, 2, 3) widnieje jedynie po jednym komentarzu, dodanym przez autora treści. Każdy z tych komentarzy jest nacechowany emocjonalnie i ma nakłonić do udostępnienia i reakcji: „Społeczność jednoczy się, znajdź ją”, „Zakończ ból”, „Bądźcie silni, społeczność”.

Domena, którą podlinkowano we wpisach, stanowi zagrożenie – znajduje się na liście CERT

Wpisy (1, 2, 3) dotyczące rzekomego zaginięcia 14-latki to oszustwo. Odsyłają nie do dalszych informacji na temat zaginięcia, lecz do strony o domenie comiconjohn.com, która znajduje się na liście ostrzeżeń CERT Polska. Organizacja ta prowadzi rejestr stron internetowych stanowiących zagrożenie i mających np. na celu wyłudzenie danych osobowych. Skoro adres comiconjohn.com znajduje się na tej liście, świadczy to o tym, że bywał on już wcześniej wykorzystywany do oszustw internetowych.

Fot. https://tuzgierz.pl/wiadomosci-zgierz/link-hakerow-na-jednej-ze-zgierskich-grup-nie-klikajcie-to-oszustwo/3TbuhSc8l6lm79GB1PfQ

Obecnie strona, do której odsyła podany w postach link, jest już nieaktywna, ale – jak wynika z obecności na liście CERT oraz z historii opisanej na tuzgierz.pl – wcześniej mógł służyć do wyłudzania danych.

Podsumowanie

Oszuści internetowi często bazują na bardzo emocjonujących tematach. Zaginięcia dzieci, samobójstwa, zgony i brutalność – to tematy, które nie pierwszy raz zostały wykorzystane do próby wyłudzenia danych osobowych. Warto o tym pamiętać, zanim kliknie się w niepewne linki.