ANALIZA W PIGUŁCE

Fałszywe informacje dotyczące zdrowia ciągle pojawiają się w mediach społecznościowych, co na bieżąco opisujemy na łamach Demagoga. Tym razem przyglądamy się nietypowym zaleceniom żywieniowym.

23 października na facebookowym profilu Oskar Dorosz – Holistyczne Wsparcie Zdrowia opublikowano post, w którym poinformowano, że w zdrowej diecie wcale nie musi być owoców i warzyw, ponieważ te są szkodliwe [pisownia oryginalna]: „Im bardziej monotematyczna dieta, tym lepsze zdrowie. Przestań wierzyć w bajki o tym, że potrzebujesz warzyw i owoców. Dieta ma być ODŻYWCZA, a nie »różnorodna«. Warzywa mają Ponad 5 tysięcy antyodżywczych związków”. 

Źródło: Facebook.com, 23.10.2024

Jaka dieta to zdrowa dieta?

W analizowanym wpisie pojawiają się informacje, że monotematyczna dieta gwarantuje lepsze zdrowie i że nie musi być ona różnorodna, lecz „odżywcza”. Te twierdzenia nie pokrywają się z aktualną wiedzą naukową.

Dokładny skład zdrowo zbilansowanej diety będzie różny w zależności od indywidualnych cech i potrzeb konkretnej osoby. Potrzeby organizmu mogą się zmieniać w zależności od np.: 

• wieku, 
• aktywności fizycznej, 
• chorób, 
• nietolerancji pokarmowych. 

Przykładowo, zdrowa dieta dorosłego człowieka powinna zawierać:

• co najmniej 400 g owoców i warzyw dziennie, z wyłączeniem ziemniaków, słodkich ziemniaków, manioku i innych korzeni skrobiowych,
• rośliny strączkowe, orzechy, pełne ziarna,
• mniej niż 10 proc. spożywanych kalorii powinno pochodzić z wolnych cukrów (50 g dla osoby o zdrowej wadze ciała spożywającej ok. 2000 kalorii dziennie),
• mniej niż 30 proc. spożywanych kalorii powinno pochodzić z tłuszczów. Tłuszcze nienasycone są lepsze niż tłuszcze nasycone oraz wszelkiego rodzaju tłuszcze trans,
• mniej niż 5 g soli dziennie.

Owoce i warzywa – dlaczego nie należy z nich rezygnować?

Zgodnie z informacjami przekazanymi we wpisie, w zdrowej diecie nie potrzebujemy uwzględniać owoców i warzyw, ponieważ [pisownia oryginalna] „Warzywa mają Ponad 5 tysięcy antyodżywczych związków”. Kwestia ta wymaga wyjaśnienia.

Spożywanie owoców i warzyw jest jednym z najważniejszych elementów pozwalających na utrzymanie zdrowej, zbilansowanej diety, o czym możemy przeczytać zarówno w polskich, jak i w zagranicznych źródłach (1, 2, 3). Są one bogate w witaminy, minerały, błonnik i inne niezbędne dla naszego organizmu składniki odżywcze. Jak czytamy na stronie Harvard T.H. Chan School of Public Health: 

Czym są substancje antyodżywcze?

Termin substancji antyodżywczych, jak sama nazwa wskazuje, odnosi się do związków, które mogą blokować wchłanianie składników odżywczych z pokarmów. Naturalnie występują one w produktach zwierzęcych i roślinnych. Jednak nie należy się ich obawiać. 

Jill Joyce, adiunkt ds. żywienia w zakresie zdrowia publicznego Uniwersytetu Stanu Oklahoma w artykule dla The Conversation wskazała:

Składniki antyodżywcze, wbrew swojej nazwie, mogą również przynosić pewne korzyści zdrowotne. Jak podaje Harvard T.H. Chan School of Public Health, badania wskazują, że fityniany obniżają poziom cholesterolu, spowalniają trawienie i zapobiegają gwałtownym wzrostom poziomu cukru we krwi. Wiele z substancji antyodżywczych wykazuje również działanie przeciwutleniające i przeciwnowotworowe. Nie zaleca się więc ich całkowitego unikania.

Dbajmy o swoje zdrowie odpowiedzialnie

W sieci nietrudno natknąć się na osoby podszywające się pod ekspertów z dziedziny żywienia (np. 1, 2, 3). Dlatego tak ważne jest, aby decyzje o zmianie diety podejmować w porozumieniu z wykwalifikowanym dietetykiem bądź lekarzem. Przydatną bazę wiedzy na temat żywienia w języku polskim znajdziesz np. na stronie Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej lub w serwisie Narodowego Funduszu Zdrowia.