FAKE NEWS W PIGUŁCE

Dezinformacja wokół wojny trwającej w Ukrainie nie traci na popularności. Tematem doniesień niezgodnych z prawdą nierzadko staje się sam prezydent tego kraju oraz treści jego wystąpień. Tak stało się również ostatnio – w mediach społecznościowych pojawiło się nagranie z udziałem Wołodymyra Zełenskiego, w którym mówi on, że: „USA będą musiały wysłać swoich synów i córki, dokładnie tak jak my wysyłamy swoich synów i córki na wojnę. I będą musieli walczyć (…) i będą umierali”. 

„Zełenski wezwał NATO do dołączenia do wojny” – stwierdzono w jednym z postów na Facebooku, w którym zamieszczono nagranie. Z kolei użytkownik, który udostępnił film na Twitterze, napisał: „To przestaje być komiczne, to zaczyna być niebezpieczne”.

Źródło: www.twitter.com

Nagranie obejrzano na Twitterze ponad 121 tys. razy, a wśród licznych komentarzy możemy znaleźć reakcje świadczące o tym, że internauci potraktowali przekazane we wpisie treści jako zgodne z prawdą.

„Gościu odpłynął. Przez globalną narracje ,że bronią świata a nie swojej ojczyzny gościu sie odkleił. Potrzebne im wiadro z zimną wodą. Bronicie własnego kraju przez swoje zaniedbania i korupcje. NIe próbujcie zrzucić tego na tych ,którzy swoją prace domową odrobili”; „Bić banderowców tak jak oni nas niegdyś !”; „Kto z was wie jakie ziemie z przed lat zamieszkiwali Żydzi ? Wtedy zrozumiecie jaki jest plan na ukraine” – pisali użytkownicy portalu.

Słowa Zełenskiego wyrwano z kontekstu

Udostępnione w postach nagranie to fragment wystąpienia Zełenskiego podczas konferencji w rocznicę pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Całość jego wypowiedzi można znaleźć w serwisie YouTube na kanale Kancelarii Prezydenta Ukrainy (w języku ukraińskim) oraz na kanale dziennika „The Telegraph” (po angielsku).

Wcześniejsze słowa prezydenta Ukrainy wprowadzają istotny kontekst dla fragmentu zaprezentowanego w analizowanym nagraniu (czas nagrania 01:39:44).

Na temat omawianego wideo pisały liczne redakcje factcheckingowe, takie jak factcheck.org, faktograf.hr oraz AFP.

Zełenski odnosi się do hipotetycznej sytuacji, w której jeden z krajów NATO zostałby zaatakowany

Prezydent Ukrainy nie zachęcał Stanów Zjednoczonych do przystąpienia do wojny. Mówił o hipotetycznej sytuacji, do której by doszło, gdyby Rosja zaatakowała któreś z państw członkowskich NATO.

Zgodnie z art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego państwa należące do NATO „zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim, i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, (…) udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym”.

Dlatego też Zełenski stwierdził, że w przypadku ataku na któreś z państw Sojuszu USA wysłałoby tam swoich żołnierzy.

Amerykańscy żołnierze nie walczą w Ukrainie

W przeszłości pojawiały się już niezgodne z prawdą doniesienia, że amerykańscy żołnierze walczą w Ukrainie. W rzeczywistości USA wysyła sprzęt wojskowy do kraju ogarniętego wojną, jednak jak podkreśla generał Pat Ryder, sekretarz prasowy Pentagonu:

Generał Ryder zaznacza, że „żadne siły amerykańskie nie prowadzą operacji bojowych w Ukrainie. To personel przydzielony do prowadzenia współpracy i pomocy w zakresie bezpieczeństwa w ramach Biura Attaché Obrony”.

Autorzy dezinformujących materiałów przekonywali również, że w Ukrainie walczą polscy żołnierze. Pisaliśmy na ten temat w innych naszych analizach.