Polacy są podzieleni w sprawie handlu w niedzielę

Ograniczenie handlu w niedzielę wprowadzono ustawą z dnia 10 stycznia 2018 roku. Zgodnie z art. 5 tej ustawy handel w niedziele i święta jest zakazany. Zakaz ten nie obowiązuje jedynie w kolejne dwie niedziele przed Bożym Narodzeniem, niedzielę przed Wielkanocą i ostatnią niedzielę stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia (art. 7).

Z badania UCE Research opublikowanego 12 lutego 2024 roku przez „Rzeczpospolitą” wynika, że 46 proc. Polaków jest za zniesieniem tych ograniczeń. Podobny odsetek (44 proc.) chciałby ich utrzymania. 

Lewica jest sceptyczna wobec zmian

1 marca ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapytana o zniesienie zakazu handlu w niedziele odpowiedziała, że jest wobec tego pomysłu sceptyczna. Według jej słów nie są prowadzone żadne prace nad projektem ograniczającym ten zakaz. Zdaniem minister pracownicy handlu zasługują na dzień wolny [czas nagrania: 09:00].

Projekt autorstwa Ryszarda Petru

W tym samym miesiącu projekt zmian w ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele i święta zgłosiła Polska 2050. Rozwiązania zaprezentowane przez Ryszarda Petru zakładają zniesienie zakazu handlu w pierwszą i trzecią niedzielę miesiąca (art. 1 pkt 1). 

W ramach rekompensaty pracownik wykonujący pracę w niedzielę otrzymywałby wynagrodzenie w podwójnej wysokości. Pracodawca byłby też zobowiązany do zapewnienia pracownikowi innego wolnego dnia w przeciąg 6 dni przed lub po pracującej niedzieli. Pracownik miałby w zapewnione również w każdy miesiącu dwie niedziele wolne od pracy (art. 1 pkt 2).

Pierwsze czytanie projektu odbyło się dopiero pod koniec czerwca. Wówczas przeciwko odrzuceniu go zagłosowali prawie wszyscy posłowie KO, Polski 2050 i PSL. Przeciw była większość Lewicy, PiS, Konfederacji i Kukiz15. W efekcie projekt ustawy został skierowany do pracy w sejmowych komisjach.

Zamiast pracy nad projektem – debata

Zgodnie z planem pracy Komisja Gospodarki i Rozwoju powinna zająć się projektem we wrześniu 2024 roku. Dopiero jednak pod koniec października na forum komisji dyskutowano o sytuacji handlu w Polsce w związku z ograniczeniem go w niedziele.

Podczas tego posiedzenia Ryszard Petru, jako przewodniczący komisji, przedstawił krótką prezentację na temat ograniczeń handlu w Polsce i w Europie. Zaznaczył, że to forma konsultacji społecznych, a nie spotkanie dotyczące projektu ustawy. 

Według słów Ryszarda Petru projektem nie chce się zająć druga komisja do której został on skierowany, dlatego niemożliwe jest prowadzenie dalszych prac. Chodzi o Komisję Polityki Społecznej i Rodziny – jej przewodniczącą jest Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Dodatkowa handlowa niedziela za wolną wigilię?

Niespodziewana propozycja zmiany w przepisach dotyczących zakazu handlu w niedzielę pojawiła się pod koniec listopada. Sejm pracował wtedy nad ustawą ustanawiającą wigilię Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy. 

Podczas wspólnego posiedzenia komisji gospodarki i komisji polityki społecznej, którym przewodniczył Ryszard Petru, zaproponowano w ramach „zrekompensowania przedsiębiorcom skutków wejścia w życie przepisów o ustanowieniu nowego dnia wolnego” dodatkową niedzielę handlową w grudniu [czas nagrania: 16:33:36]. 

Sejm uchwalił takie rozwiązanie – zgodnie z ustawą ma ono wejść w życie w przyszłym roku. Gdy ustawa trafiła do Senatu, ten zaproponował, aby wobec trzech niedziel handlowych w grudniu pracownik miał zagwarantowane, że przepracuje nie więcej niż dwie niedziele. Poprawkę przyjęto w Sejmie 6 grudnia. Ustawę musi jeszcze podpisać prezydent.

Na razie zakaz handlu w niedzielę bez zmian

Mimo trwających prac legislacyjnych wciąż obowiązują stare zasady dotyczące zakazujące handlu w niedzielę. Dlatego oceniamy, że obietnica nie została zrealizowana.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam