Rozwód Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego

Jak czytamy na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości od 2016 roku stanowisko Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości zostały połączone w wyniku przyjęcia znowelizowanej ustawy Prawo o prokuraturze. Jak wyjaśniliśmy w jednej z naszych analiz, na mocy tej nowelizacji stworzono również Prokuraturę Krajową oraz zlikwidowała Krajową Radę Prokuratury i wojskowy pion organizacyjny prokuratury.

19 stycznia Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar przedstawił założenia projektu zmian w prawie, których przyjęcie poskutkowałoby rozdzieleniem funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego.

Na czym dokładnie mają polegać zmiany?

Następnie w lipcu 2024 roku zaprezentowano gotowy projekt ustawy. Jej głównym celem wciąż jest ustanowienie naczelnego organu prokuratury – Prokuratora Generalnego, który nie będzie połączony  z funkcją Ministra Sprawiedliwości.

Po konsultacjach publicznych i uzyskaniu opinii Komisji Weneckiej do projektu ustawy wprowadzono zmiany m.in. dotyczące, kto będzie mógł zgłaszać kandydatów na Prokuratora Generalnego.

Zgodnie z projektem ustawy zatwierdzonym przez Stały Komitet Rady Ministrów wstępne kandydatury na Prokuratora Generalnego będzie mogła przedstawiać Krajowa Rada Prokuratury. Z kolei do KRP kandydatury Prokuratora Generalnego będą mogli zgłaszać czynni prokuratorzy, Krajowa Rada Radców Prawnych, Naczelna Rada Adwokacka i Rada Działalności Pożytku Publicznego (art. 1 pkt 8).

Wyboru Prokuratora Generalnego będzie dokonywał Sejm bezwzględną większością głosów za zgodą Senatu (art. 1 pkt 8).

Czym jest Prokuratura Europejska?

Prokuratura Europejska (EPPO od ang. European Public Prosecutor’s Office) jest niezależnym organem Unii działającym od 1 czerwca 2021 roku. Odpowiada ona za prowadzenie postępowań przygotowawczych, wnoszenie i popieranie oskarżeń oraz wytaczanie powództw przeciwko sprawcom przestępstw naruszających interesy finansowe UE.

Rząd podjął kroki w celu akcesji do Prokuratury Europejskiej

Jedną z pierwszych decyzji po objęciu urzędu Ministra Sprawiedliwości przez Adama Bodnara było przesłanie wniosku do premiera Donalda Tuska o skierowanie notyfikacji do Komisji Europejskiej oraz Rady Unii Europejskiej o przystąpieniu Polski do EPPO.

27 grudnia podczas posiedzenia rządu wniosek Adama Bodnara został przyjęty. 17 stycznia szefowa EPPO Laura Kövesi „wyraziła satysfakcję”  ze złożenia przez Polskę notyfikacji o przystąpieniu do organu. Komisja miala cztery miesiące, na to, by ją uznać lub zgłosić ewentualne zastrzeżenia.

Polska dołączyła do Prokuratury Europejskiej

29 lutego 2024 roku Komisja Europejska podjęła decyzję potwierdzającą udział Polski w Prokuraturze Europejskiej. Decyzja KE weszła w życie w marcu. 24 polskich prokuratorów okręgowych ma zostać prokuratorami europejskimi.

Z kolei w kwestii rozdzielenia funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego nie zmieniło się nic. Adam Bodnar ciągle sprawuje obydwie funkcje, choć zmiany nie są wykluczone. 

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego  pojawił się projekt nowelizacji Prawa o prokuraturze, który zakłada rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego. Nie trafił on jeszcze do Sejmu.

Obietnica została więc częściowo zrealizowana.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam