Obietnica budowy Narodowego Instytutu Onkologii i stworzenia Narodowego Programu Zdrowia Kardiologicznego pojawiła się w exposé premiera Mateusza Morawieckiego. Wspomniał on o problemie chorób nowotworowych i układu krążenia, stwierdzając, że są to „dwie najczęstsze przyczyny śmierci Polaków”. Instytut i Program miały stać się rozwiązaniem tego problemu.

Słowa premiera potwierdzają dane GUS. W 2017 roku choroby układu krążenia stanowiły 45% wszystkich zgonów, a nowotwory – 25,8%.

8 marca 2018 roku, niecałe 3 miesiące po objęciu stanowiska Ministra Zdrowia, Łukasz Szumowski powołał Zespół do opracowania koncepcji organizacji i funkcjonowania Narodowego Instytutu Onkologii. Eksperci zakończyli pracę w czerwcu 2018 roku, prezentując koncepcję Krajowej Sieci Onkologicznej (KSO). Autorzy KSO odrzucili ideę tworzenia Narodowego Instytutu Onkologii, uznając, że „nawet najlepszy instytut nie jest w stanie rozwiązać problemów onkologii polskiej w skali globalnej, jak i w znaczący sposób usprawnić opieki onkologicznej w całym kraju”. Na KSO miały się składać:

• Narodowa Rada Onkologii (centralny organ zarządzający i koordynujący),
• Krajowe Ośrodki Koordynujące (trzy: dla onkologii dorosłych, hematoonkologii dorosłych i hematoonkologii dzieci),
• Wojewódzkie Ośrodki Koordynujące (w każdym z województw po trzy ośrodki),
• ośrodki uniwersyteckie, centra kompetencji i doskonałości,
• ośrodki satelitarne i współpracujące.

Realizując koncepcję KSO, 13 grudnia 2018 roku minister zdrowia wydał rozporządzenie ws. programu pilotażowego opieki nad świadczeniobiorcą w ramach sieci onkologicznej. 18-miesięczny pilotaż rozpoczął się w województwie dolnośląskim i świętokrzyskim w lutym 2019 roku. W ramach programu funkcjonuje całodobowa infolinia dla pacjentów onkologicznych. W większości szpitali zatrudniono dodatkowych koordynatorów, którzy pomagają pacjentom w umawianiu terminów i przygotowaniu do badań. W trakcie opiniowana jest zmiana rozporządzenia, która umożliwi rozszerzenie pilotażu na województwo podlaskie i pomorskie. Z kolei o sprawę stworzenia Narodowego Programu Zdrowia Kardiologicznego zapytał w interpelacji poseł Paweł Skutecki. W odpowiedzi z 20 grudnia 2018 roku minister zdrowia poinformował go o aktualnie trwających pracach nad Narodowym Programem Zdrowego Serca, nie podając bliższych szczegółów. O program ten zapytała później posłanka Beata Małecka-Libera. Odpowiedź udzielona 10 czerwca 2019 roku nie zawiera żadnych nowych informacji na temat Programu. Ministerstwo przekazało zapewnienie o nieustannej analizie nowych rozwiązań, których wdrożenie „wymaga jednak czasu”.

Zarówno odpowiedź z 2018 jak i ta z 2019 roku wymieniają szereg innych, skoordynowanych działań w zakresie opieki kardiologicznej.

Wśród nich wymieniony został program Kompleksowej Opieki nad Chorymi na Niewydolność Ser- ca (KONS). Propozycje rozwiązań organizacyjnych w tej kwestii ogłosiła grupa naukowców na łamach czasopisma „Kardiologia Polska” w lutym 2018 roku. Rozporządzenie ws. pilotażu KONS minister zdrowia wydał w styczniu 2019 roku. W trwającym dwa lata programie grupa nie większa niż 5000 pacjentów ma szansę na leczenie według indywidualnego programu opieki medycznej (IPOM). W oparciu o IPOM każdemu pacjentowi udzielane są porady lekarskie, pielęgniarskie i psychologiczne oraz badania diagnostyczne i świadczenia z zakresu edukacji zdrowotnej.

Ministerstwo Zdrowia, w kontekście pracy nad Narodowym Programem Zdrowego Serca, poinformowało także o prowadzeniu Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego POLKARD 2017-2020. Jego obecna edycja została opublikowana lipcu 2017 roku, a więc przed złożeniem przez premiera obietnicy stworzenia Narodowego Programu Zdrowia Kardiologicznego. Programu POLKARD realizowano już w poprzednich latach, np. w edycji 2013-2016 czy 2003-2005. W jego ramach m.in. dokonuje się zakupu nowego sprzętu, przeprowadza badania przesiewowe i wspomaga procesy konsultacji medycznych.

Podsumowując, inicjatywa budowy Narodowego Instytutu Onkologii ostatecznie przekształciła się w koncepcję Krajowej Sieci Onkologicznej. Program KSO obecnie jest na etapie pilotażu. Możliwe, że wciąż trwają prace nad Narodowym Programem Zdrowia Kardiologicznego/Zdrowego Serca. Wyniki tych prac nie zostały jednak opublikowane. Wszelkie inne działania Ministerstwa Zdrowia nie obejmują całej opieki kardiologicznej, bądź też zostały zainicjowane przed złożeniem obietnicy. W związku z powyższym, obietnicę uznajemy za częściowo zrealizowaną.