Stan realizacji obietnicy aktualny na dzień 28 września 2023 roku.

Kaczyński: musimy przywrócić tradycję

„Polska musi być Polską, musi być krajem głęboko osadzonym w naszej tradycji, krajem dumnym, który idzie do przodu” – przekonywał Jarosław Kaczyński, gdy ogłaszał plany dotyczące zmiany w polskim systemie oświaty.

Prawo i Sprawiedliwość zapowiedziało w ramach Polskiego Ładu zwiększenie roli historii w procesie nauczania. W szkołach ponadpodstawowych miał powstać przedmiot koncentrujący się na historii XX wieku, zwłaszcza Polski.

Czarnek zapowiada nowy przedmiot. To HiT

„Zapowiadał to hasłowo prezes Jarosław Kaczyński podczas prezentacji Polskiego Ładu. Niezbędna jest nam nauka historii prowadzona w nowoczesny sposób, podzielona na historię Polski i historię powszechną. Wierzę, że to będzie HiT nie tylko z nazwy” – mówił w październiku 2021 roku minister Czarnek.

Według aktualnych ramowych planów nauczania HiT jest realizowany liceach ogólnokształcących w wymiarze dwóch godzin tygodniowo w klasie pierwszej i jednej godziny tygodniowo w klasie drugiej. Z kolei w technikach – w wymiarze jednej godziny w klasach I-III. Stało się to kosztem WOS-u w zakresie podstawowym (dwie godziny) i jednej godziny historii w ostatniej klasie.

W podstawie programowej powojenna historia Polski

Jednym z deklarowanych celów przedmiotu jest zapoznanie ucznia z najnowszymi dziejami Polski i świata. Chodzi o okres po roku 1945 do czasów współczesnych, a dokładnie – o dwie pierwsze dekady XXI wieku.

Nie sposób zwięźle przedstawić cały program nowego przedmiotu. W skrócie zawiera on wybrane wydarzenia z historii świata i Polski z lat 1945–2020. W trzech punktach programu pojawia się Jan Paweł II, a w siedmiu – Kościół katolicki.

W odniesieniu do najnowszych wydarzeń podstawa programowa zakłada, że uczeń będzie umiał wskazać i scharakteryzować najpoważniejsze wyzwania stojące przed Polską u progu trzeciej dekady XXI wieku. Co do nich zaliczono? Zagrożenia geopolityczne, kryzys demograficzny, bezpieczeństwo energetyczne, ale również „utrzymanie tożsamości kulturowej” oraz „finansowe i społeczne koszty polityki klimatycznej”.

HiT krytykowany przez naukowców

Podstawa programowa została przyjęta w proponowanym kształcie pomimo głosów krytyki. W uchwale Rady Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego uczeni stwierdzili, że treść projektu to „jednostronna wizja wydarzeń i procesów historycznych, narzucająca nauczycielom oraz uczniom schematyczne ujęcia przeszłości i współczesności”.

Naukowcy PAN podkreślili, że utworzenie HiT-u w miejsce WOS-u sprawi, że 95 proc. uczniów szkół ponadpodstawowych straci dostęp do edukacji obywatelskiej. Ponadto uczeni nie pozostawili suchej nitki na sposobie opracowania podstawy programowej. Jak uznali:

Podręcznik Roszkowskiego w ogniu krytyki

Podstawa programowa nie była jedyną rzeczą wzbudzającą kontrowersje wokół HiT-u. Dyskusje wywołała również pierwsza część podręcznika prof. Wojciecha Roszkowskiego „Historia i teraźniejszość”. I tym razem pojawiły się uwagi dotyczące stronniczej wizji historii.

Na początku roku szkolnego 2022/2023 – spośród 2 336 przebadanych szkół – 2 089 (89 proc.) nie zdecydowało się na wykorzystanie podręcznika prof. Wojciecha Roszkowskiego.

Nieprawdziwe informacje w podręczniku do HiT-u

Mniejszym echem odbiła się publikacja drugiej części podręcznika, co wcale nie oznacza, że treść książki nie zawiera tez kontrowersyjnych i niezgodnych z faktami. W podręczniku znalazł się fragment mówiący o tym, że homoseksualizm może podlegać terapii. W rzeczywistości terapie są nieskuteczne, a nawet szkodliwe.

Globalne ocieplenie jest niezaprzeczalnym faktem. 99,9 proc. prac naukowych wskazuje, że za zmianę klimatu odpowiada człowiek. Natomiast nieodwracalność skutków antropogenicznego globalnego ocieplenia wynika z praw fizyki i mechanizmów obiegu węgla w przyrodzie.

Obietnica zrealizowana. Kontrowersji nie zabrakło

Od 1 września 2022 roku uczniowie szkół ponadpodstawowych uczęszczają na zajęcia z nowego przedmiotu – historia i teraźniejszość. Pomimo zredukowania liczby zajęć z historii o jedną godzinę, sumarycznie uczniowie spędzają  na zajęciach związanych z historią więcej czasu niż przed wprowadzeniem HiT-u. Obietnice uznajemy więc za zrealizowaną.