Wypowiedź

Podczas programu „Kwadrans Polityczny” Bolesław Piecha wypowiadał się m.in. w sprawie istniejących kontrowersji wokół słuszności stosowania leku amantadyny w leczeniu choroby związanej z COVID-em. Powiedział, iż nie ma naukowych podstaw do stwierdzenia, że amantadyna ma jakiekolwiek znaczenie pozytywne w leczeniu nowego koronawirusa.

Czym jest amantadyna?

Amantadyna jest lekiem stosowanym w celu łagodzenia objawów grypy typu A i nerwobólu po przebytym półpaścu oraz w leczeniu objawów choroby Parkinsona, tj. sztywności i drżeń mięśni, bradykinezy czy hipokinezji. Lek ten znajduje zastosowanie również w leczeniu takich schorzeń neurologicznych, jak np. dystonia i akatyzja indukowana innymi lekami (np. przeciwpsychotycznymi) czy zaburzenia świadomości i stanu czuwania.

Czy amantadyna jest skuteczna w leczeniu COVID-19?

Zgodnie z najnowszym raportem Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (05.02.2021) nie zaleca się stosowania amantadyny u pacjentów z COVID-19. Decyzja ekspertów opierała się przede wszystkim na analizie istniejącej literatury naukowej dotyczącej wykorzystywania amantadyny w leczeniu koronawirusa.

Pierwsze badanie, mające charakter obserwacyjny retroperspektywy, objęło 319 pacjentów leczonych tym lekiem, których porównano do ok. 114 tys. chorych, którzy nie otrzymywali leków przeciwwirusowych i antybiotyków. Badanie wykazało brak pozytywnego znaczenia w leczeniu COVID-19 amantadyną. Autorzy zalecają potrzebę przeprowadzenia badań klinicznych z randomizacją, jednak zaznaczają również, iż uzyskane wyniki mogą stanowić przesłankę do zaniechania dalszych badań.

Drugie badanie obejmowało analizę 15 przypadków. Leczenie pacjentów polegało na podaniu jednocześnie kilku różnych leków, w tym amantadynę. W każdym przypadku zaobserwowano obecność przeciwciał IgG po dwóch tygodniach od rozpoczęcia leczenia. Zauważyć należy, że ze względu na istotne ograniczenia tego badania (np. mała próba badawcza, stosowanie kilku leków w jednym czasie, brak grupy kontrolnej i przejrzystej metodologii badań) trudno ocenić realną skuteczność amantadyny w leczeniu COVID-19.

Trzecie badanie przeprowadzone na 22 polskich pacjentach mających potwierdzone zakażenie koronawirusem oraz schorzenia neurologiczne. Osoby te otrzymywały amantadynę przez co najmniej 3 miesiące przed ekspozycją COVID-19. Badanie wykazało, że amantadyna może mieć działanie protekcyjne oraz może wykazywać pozytywny efekt na ograniczenie rozprzestrzenianie się infekcji i występowanie następstw neurologicznych. W tym miejscu warto wskazać na ograniczenie badania względem małej liczebności próby oraz objęcia badaniem jedynie pacjentów z chorobami neurologicznymi, co uniemożliwia uogólnienie wyników badań na całą populację.

Obecnie naukowcy ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach przygotowują pracę nad badaniem skuteczności amantadyny na próbie losowej składającej się z 500 osób hospitalizowanych z potwierdzonym zakażeniem koronawirusa, mających umiarkowany lub ciężki przebieg choroby. Ważnym punktem doboru próby jest również występowanie pierwszych objawów nie wcześniej niż 7 dni przed włączeniem do badania. Oprócz amantadyny i placebo każda grupa badawcza otrzyma standardowe leczenie przeciwko koronawirusowi. Rekrutacja pacjentów ma się rozpocząć w marcu 2021 roku.

Stanowisko Ministerstwa Zdrowia

Stosowania amantadyny u chorych na COVID-19 nie zaleca także Ministerstwo Zdrowia. Na stronie ministerstwa czytamy: