Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
5 min czytania
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
5 min czytania
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Czy Polska ma najniższe bezrobocie i najwięcej zaszczepionych w UE?
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Czy Polska ma najniższe bezrobocie i najwięcej zaszczepionych w UE?
Najniższe bezrobocie w Unii Europejskiej i najwięcej zaszczepionych wśród dużych państw UE. To dziś Polska w dobie pandemii. Czy to właśnie tak boli opozycję, że próbuje to zniweczyć atakując Premiera @MorawieckiM ? Smutne!
Manipulacja
Wypowiedź uznajemy za manipulację, gdy zawiera ona informacje wprowadzające w błąd lub naginające/przeinaczające fakty, w szczególności poprzez:
- pominięcie ważnego kontekstu,
- wykorzystywanie poprawnych danych do przedstawienia fałszywych wniosków,
- wybiórcze wykorzystanie danych pasujących do tezy (cherry picking),
- używanie danych nieporównywalnych w celu uzyskania efektu podobieństwa lub kontrastu,
- wyolbrzymienie swoich dokonań lub umniejszenie roli adwersarza,
- pozamerytoryczne sposoby argumentowania.
Manipulacja
Wypowiedź uznajemy za manipulację, gdy zawiera ona informacje wprowadzające w błąd lub naginające/przeinaczające fakty, w szczególności poprzez:
- pominięcie ważnego kontekstu,
- wykorzystywanie poprawnych danych do przedstawienia fałszywych wniosków,
- wybiórcze wykorzystanie danych pasujących do tezy (cherry picking),
- używanie danych nieporównywalnych w celu uzyskania efektu podobieństwa lub kontrastu,
- wyolbrzymienie swoich dokonań lub umniejszenie roli adwersarza,
- pozamerytoryczne sposoby argumentowania.
- Według najnowszego raportu opublikowanego przez Eurostat w styczniu 2021 roku Polska zajęła pierwsze miejsce w Unii Europejskiej pod względem niskiego bezrobocia. Stopa bezrobocia wyniosła 3,1 proc. i była niższa niż w dotychczas dominujących na tym polu Czechach (3,2 proc.).
- W kwestii łącznej liczby szczepień do 24 marca Polska zajmuje ostatnie miejsce spośród większych państw UE. Wynik Polski – 1,86 mln osób zaszczepionych obiema dawkami – był gorszy niż statystyki Niemiec (3,61 mln), Włoch (2,71 mln), Francji (2,55 mln) i Hiszpanii (2,28 mln).
- Marcinowi Horale mogło chodzić o relatywną liczbę szczepień. W takim kontekście faktycznie do 24 marca Polska była na prowadzeniu. W naszym kraju zanotowano najwięcej szczepień per capita, czyli w przeliczeniu na mieszkańców. Było to 14,22 szczepień na 100 osób. To najwyższy wynik spośród pięciu wspomnianych dużych państw, lecz wcale nie najwyższy w całej Unii Europejskiej. Wyższym wynikiem mogły pochwalić się chociażby Węgry (23,52).
- W kwestii bezrobocia w Polsce poseł mówi prawdę, jednakże dalsza część wypowiedzi sugeruje, że chodzi o łączną liczbę szczepień, a pod tym względem Polska radzi sobie najgorzej spośród dużych państw Unii Europejskiej. Mógł on mieć na myśli wskaźnik szczepień per capita, w którym Polska faktycznie była liderem, jednak nie wynika to z wypowiedzi. W związku z tym wypowiedź uznajemy ją za manipulację.
Kontekst wypowiedzi
Marcin Horała wypowiedział się na Twitterze 25 marca, aby zwrócić uwagę na sytuację Polski w czasach pandemii na tle reszty państw Unii Europejskiej. Wskazał on na dwie istotne statystyki, w których nasze państwo miałoby się wyróżniać: najniższe bezrobocie w całej UE oraz najwięcej zaszczepionych obywateli wśród dużych państw UE. Warto przypomnieć, że niedawno weryfikowaliśmy wypowiedź Mateusza Morawieckiego, w której on również poruszył temat niskiego bezrobocia w Polsce.
Bezrobocie w Unii Europejskiej
Według raportu Eurostatu opublikowanego 4 marca dotyczącego bezrobocia w krajach UE w styczniu 2021 roku Polska wysunęła się na pierwsze miejsce, wyprzedzając Czechy, które zajmowały najwyższą lokatę w poprzednich miesiącach. Kraje z najniższą stopą bezrobocia to kolejno: Polska (3,1 proc.), Czechy (3,2 proc.) i Holandia (3,6 proc.), na drugim końcu listy zaś znajduje się Hiszpania ze wskaźnikiem bezrobocia na poziomie 16 proc.
Analizując dane dotyczące wskaźników bezrobocia, warto jednak pamiętać, że poszczególne państwa przyjęły różne taktyki zwalczania ekonomicznych skutków obostrzeń gospodarczych mających na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się pandemii COVID-19. Niektóre kraje postawiły na wypłacanie ludziom zasiłków, co powodowało wzrost stopy bezrobocia, inne natomiast wypłacały postojowe lub inne dotacje, które pozwalały utrzymać etaty.
Stopa bezrobocia w UE w ciągu roku (od stycznia 2020 do stycznia 2021) wzrosła z 6,6 proc. do 7,3 proc., a liczba osób bezrobotnych wzrosła o 1,465 mln – z 14.198 mln do 15.663 mln.
Liczba zaszczepionych osób w Unii Europejskiej
Warto pamiętać, że tweet posła Horały pochodzi z 25 marca, więc analizując dane dotyczące liczby zaszczepionych osób powinniśmy korzystać informacji dostępnych przed jego wypowiedzią. Polityk użył pojęcia „duże państwa UE”, gdy wskazywał na czołową pozycję Polski, a więc zapewne starał się porównać nas do europejskich państw o większym zaludnieniu niż Polska (w której mieszka ok. 37,9 mln osób). Wspomniane państwa to Niemcy (ok. 83,1 mln), Francja (ok. 67,3 mln), Włochy (ok. 59,6 mln) oraz Hiszpania (ok. 47,3 mln).
Wedle statystyk do dnia 24 marca 2021 roku liczba podanych w Polsce dawek szczepionki na COVID-19 w przeliczeniu na 100 osób wynosiła 14,22, co nie stawiało nas na wysokiej pozycji wśród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Znaleźliśmy się m.in. za Węgrami (23,52), Danią (17,30), Litwą (16,15). Polska jednakże uplasowała się wyżej niż Hiszpania (14,16), Włochy (14,12), Niemcy (14,11) oraz Francja (13,82). Faktycznie oznacza to, że 24 marca pośród dużych państw UE Polska plasowała się na pierwszym miejscu w liczbie szczepień per capita.
Pamiętajmy jednak, że poseł Horała nie sprecyzował, że chodzi mu o relatywną liczbę rozdysponowanych szczepień. W takiej sytuacji nie powinniśmy patrzeć tylko na odsetek zaszczepionych obiema dawkami w przeliczeniu 100 osób. Słowa polityka: „najwięcej zaszczepionych w dużych państwa UE” powinniśmy potraktować jako wskazanie na nominalną wartość i zweryfikować, ile konkretnie osób zaszczepiono w interesujących nas państwach.
Jeśli chodzi o liczbę osób zaszczepionych już obiema dawkami – w Polsce wynosiła ona 1,86 mln. Tymczasem w Hiszpanii 2,28 mln, we Francji 2,55, we Włoszech 2,71 mln, a w Niemczech 3,61 mln. Oznacza to, że w wartościach nominalnych Polska wypadła najgorzej spośród największych państw UE.
Warto jednak dodać, że pośród tych dużych krajów Polska zajmuje miejsce na podium w przeliczeniu procentu szczepień na ludność państwa. Do 24 marca Polska zaszczepiła bowiem 4,9 proc. społeczeństwa, podobnie jak Hiszpania – 4,9 proc. Tymczasem we Francji było to 3,7 proc., we Włoszech 4,5 proc., a w Niemczech 4,3 proc.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
