Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Czy w Polsce ścieki z szamba trafiają do oczyszczalni?
Czy w Polsce ścieki z szamba trafiają do oczyszczalni?
Dziwię się, że w ogóle w debacie publicznej nie ma tego, że zaledwie 7 proc. ścieków z szamba ląduje tam, gdzie powinno, czyli w oczyszczalniach, a cała reszta gdzieś znika. To z całą pewnością truje nasze środowiska, a o tym się w zasadzie nie mówi.
- Zgodnie z danymi GUS w 2021 roku 6 proc. ścieków przemysłowych i komunalnych nie zostało oczyszczonych.
- Według kontroli NIK z lat 2019–2020 nawet 80,65 proc. ścieków komunalnych wytworzonych w nieruchomościach niepodłączonych do kanalizacji nie trafiło do oczyszczalni ścieków. W przypadku nieruchomości wyposażonych w zbiorniki bezodpływowe, czyli szamba, odsetek ten wynosił średnio 89 proc.
- Oznacza to, że do oczyszczalni trafiało 11 proc. ścieków z nieruchomości wyposażonych w szamba.
- Faktycznie do oczyszczalni ścieków trafia mały odsetek nieczystości z nieruchomości wyposażonych w szamba, a liczba ta jest zbliżona do przytoczonej przez Mentzena. Na tej podstawie oceniamy wypowiedź jako prawdziwą.
Mentzen: obecnie walka z emisjami CO2 nie sprawi, że środowisko będzie czystsze
Sławomir Mentzen podczas wizyty w audycji TOK FM mówił o tym, że jego ugrupowanie chce „zwrotu w relacjach z UE”. Prezes partii Nowa Nadzieja twierdził, że obecnie Unia działa na rzecz ograniczenia przemysłu czy też rolnictwa, chociażby przy użyciu pakietu „Fit for 55”.
Według Mentzena ograniczenie emisji CO2 nie przysłuży się w tym momencie czystszemu środowisku. Kontynuując wywód, polityk zwrócił uwagę, że w debacie publicznej nie podnosi się tematu niskiego wskaźnika ścieków trafiających do oczyszczalni.
Większość ścieków podłączonych do kanalizacji trafia do oczyszczenia
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w raporcie „Ochrona środowiska 2022” w 2021 roku ilość ścieków przemysłowych i komunalnych odprowadzanych do wód lub do ziemi wyniosła 2 254 hm3, z czego większość została poddana oczyszczaniu z podwyższonym usuwaniem biogenów (1 168,7 hm3), oczyszczaniu chemicznemu (101,4 hm3), oczyszczaniu biologicznemu (371,9 hm3) i oczyszczaniu mechanicznemu (487,7 hm3).
Tylko 6 proc. (124,3 hm3) ścieków wymagających oczyszczenia nie zostało oczyszczonych. W 2015 roku było to 4,8 proc., a w 2000 roku 12 proc. (s. 61).
W przypadku ścieków komunalnych odprowadzanych siecią kanalizacyjną (1 367 hm3) ścieki nieoczyszczane stanowiły zaledwie 0,8 proc. (11,2 hm3). Udział ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków był wyższy w miastach (95 proc.) niż na wsiach, gdzie tylko połowa (47 proc.) ludności miała dostęp do tej usługi (s. 67).
Ścieki z obszarów nieskanalizowanych nie trafiają do oczyszczalni
W raporcie Najwyższej Izby Kontroli z 2021 roku o zanieczyszczeniu wód ściekami pochodzącymi z obszarów nieskanalizowanych wykazano, że w latach 2019–2020 aż 80,65 proc. wszystkich ścieków komunalnych wytworzonych w nieruchomościach niepodłączonych do kanalizacji w kontrolowanych obszarach nie zostało oczyszczonych i w takim stanie trafiło do środowiska.
NIK przytacza statystyki GUS, według których w 2019 roku dostępu do kanalizacji nie posiadała prawie połowa budynków mieszkalnych, w których mieszkało prawie 29 proc. ludności Polski. 87 proc. budynków niepodłączonych do kanalizacji wyposażonych jest w zbiorniki bezodpływowe, popularne szamba.
W badanym okresie ok. 5,9 hm3 nieoczyszczonych nieczystości ciekłych zostało wprowadzonych do środowiska w kontrolowanych gminach. Ta ilość stanowiła 81,9 proc. całkowitej objętości ścieków wytworzonych na tych terenach oraz 89 proc. ścieków pochodzących z nieruchomości wyposażonych w zbiorniki bezodpływowe (w skrajnych przypadkach aż 99 proc.).
Poprzednia kontrola przeprowadzona w 2011 roku wykazała, że spośród ścieków wytworzonych w kontrolowanych gminach zaledwie 8,4 proc. nieczystości trafiało do oczyszczalni. Co do pozostałych 91,6 proc. ścieków gminy nie posiadały informacji na temat ich zagospodarowania.
NIK: samorządy niewystarczająco wywiązują się z gospodarowania ściekami
W innym raporcie NIK – nt. zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych, opublikowanym w 2022 roku – oceniono, że administracja publiczna nie zapewniła na poziomie krajowym właściwego planowania oraz monitorowania zadań w zakresie gospodarowania ściekami.
Samorządy natomiast nie wywiązywały się z prawidłowego zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych, a także z nadzoru nad postępowaniem ze ściekami komunalnymi, lub sprawowały go w sposób niewystarczający.
NIK negatywnie ocenia nadzór nad gospodarką ściekową w kontrolowanych gminach ze względu na:
- brak lub niepełną informację organów gmin o sposobie postępowania mieszkańców z nieczystościami ciekłymi,
- niedostateczną kontrolę zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków,
- niepełne dane o nieruchomościach, które powinny być podłączone do sieci kanalizacyjnej.
Nieprawidłowy nadzór doprowadził do niskiego poziomu zbierania nieczystości ciekłych z terenów niepodłączonych do kanalizacji, gdzie w przypadku 2⁄3 gmin nie zapewniono zbierania z tych terenów nawet połowy powstających nieczystości.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter