Kontekst wypowiedzi

Katarzyna Lubnauer była gościem programu „Tak jest” na antenie TVN24. Posłanka odniosła się do podnoszonych w ostatnim czasie przez opozycję kontrowersji wokół wyników drugiej tury dofinansowania z Funduszu Inwestycji Lokalnych. Zwracając się bezpośrednio do drugiego gościa programu, wiceministra funduszy i polityki regionalnej Waldemara Budy, Lubnauer obarczyła go odpowiedzialnością za to, że Łódź, z której pochodzi Buda, „nie dostała ani grosza z Funduszu Inwestycji Lokalnych”. Dodała również, że środków nie otrzymała także Warszawa.

W reakcji na wypowiedź Katarzyny Lubnauer Waldemar Buda zaznaczył, że Łódź w istocie otrzymała wsparcie z Funduszu, ale w ramach pierwszej tury wypłat. Odnosząc się do tych wyjaśnień, posłanka Nowoczesnej stwierdziła, że „obecnie” (a zatem najprawdopodobniej w ramach grudniowej tury konkursowej) żadne z dużych miast nie dostało wsparcia, ponieważ w każdym z nich rządzi opozycja.

Podział wielkości miast według Głównego Urzędu Statystycznego

Do oceny wypowiedzi Katarzyny Lubnauer niezbędne jest zdefiniowanie, czym jest duże miasto. GUS przyjmuje następujący podział miast ze względu na liczbę mieszkańców: 

• miasta małe – liczba ludności poniżej 20 tys. mieszkańców, 
• miasta średnie – 20-100 tys., 
• miasta duże – powyżej 100 tys.

Miasta duże według definicji GUS podzielić możemy na: 

• powyżej 1 000 000 mieszkańców – Warszawa
• od 500 000 do 999 999 mieszkańców – Kraków, Łódź, Wrocław oraz Poznań,
• od 250 000 do 499 999 mieszkańców – Gdańsk, Szczecin, Bydgoszcz, Lublin, Białystok oraz Katowice, 
• od 100 000 do 249 999 mieszkańców – Gdynia, Częstochowa, Radom, Toruń, Sosnowiec, Kielce, Rzeszów, Gliwice, Zabrze, Olsztyn, Bielsko-Biała, Bytom, Zielona Góra, Rybnik, Ruda Śląska, Opole, Tychy, Gorzów Wielkopolski, Płock, Dąbrowa Górnicza, Elbląg, Wałbrzych, Włocławek, Tarnów, Chorzów oraz Koszalin.

Fundusz Inwestycji Lokalnych

Fundusz Inwestycji Lokalnych to projekt finansowany z funduszu COVID-19. Zakłada on bezzwrotną wypłatę pieniędzy dla gmin, powiatów i miast w dwóch turach, w tym jednej konkursowej. Łączna wartość projektu to 12 mld zł. Środki pozyskane przez władze lokalne w ramach Funduszu mogą być wykorzystane na różnego rodzaju inwestycje, np. budowę żłobków, przedszkoli czy dróg. 

Pierwsza tura wypłat była realizowana na podstawie wniosków składanych przez poszczególne samorządy terytorialne (łącznie około 6 mld zł). Wysokość wypłat dla poszczególnych jednostek wahała się od 0,5 mln do ponad 93 mln zł. Kwoty dotacji wynikały z relacji wydatków majątkowych oraz zamożności gmin i powiatów. 

W ramach drugiej tury (dodatkowe 6 mld zł) środki rozdysponowane zostały na konkretne inwestycje proponowane przez samorządy. Pieniądze zostały przyznane przez Prezesa Rady Ministrów. 

Sierpniowa tura wypłat 

Na stronie Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii opublikowano listę jednostek samorządu terytorialnego, które otrzymały wsparcie z rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Według dostępnych danych zarówno Łódź, jak i Warszawa w ramach tej tury wypłat otrzymały po 93 500 000 zł. 

Informacja o otrzymaniu wsparcia w ramach pierwszej tury Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych znajduje się również na stronie Urzędu Miasta Łódź. Środki pozyskane przez miasto zostaną przeznaczone na sfinansowanie m.in. rozbudowy stadionu miejskiego przy al. Unii (20 mln zł), termomodernizację szkół i przedszkoli (7,7 mln zł) czy przebudowę ul. Traktorowej wraz z budową ronda (2,2 mln zł). 

Warszawa natomiast przeznaczyła swoje środki na inwestycje odtworzeniowe, dotyczące remontów, napraw czy przebudowy działającej infrastruktury.

Grudniowa tura wypłat – część konkursowa 

W ramach tej tury wypłat środków z Funduszu Inwestycji Lokalnych zarówno Łódź, jak i Warszawa nie otrzymały dofinansowania. Stolica w drugim naborze złożyła łącznie pięć wniosków o dofinansowanie. Dotyczyły one infrastruktury drogowej, zakupu autobusów, opieki zdrowotnej, edukacji oraz kultury. Łączna kwota dofinansowania miałaby wynosić 1,2 mld zł. 

Łódź złożyła wnioski o dofinansowanie na kwotę 431 mln zł w takich obszarach tematycznych, jak inwestycje drogowe, komunikacja zbiorowa, sport i rekreacja, gospodarka komunalna, edukacja i zdrowie.

II tura wypłat w innych miastach

Oprócz Warszawy i Łodzi spośród dużych miast środków nie otrzymają również: Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Lublin, Białystok, Gdynia, Toruń, Sosnowiec, Kielce, Rzeszów, Olsztyn, Bielsko-Biała, Zielona Góra, Opole, Płock, Elbląg, Włocławek oraz Chorzów.

Pieniądze przyznano za to np. Bydgoszczy (25 mln zł) czy Szczecinowi (ponad 8 mln zł). Wśród dużych miast środki otrzymały również: Katowice, Częstochowa, Radom, Gliwice, Zabrze, Bytom, Rybnik, Ruda Śląska, Tychy, Gorzów Wielkopolski, Dąbrowa Górnicza, Wałbrzych, Tarnów oraz Koszalin. 

Szczecin oraz Bydgoszcz – dwa największe miasta, które otrzymały wsparcie z Funduszu Inwestycji Lokalnych

Prezydentem Bydgoszczy jest Rafał Bruski, który w 2018 w wyborach samorządowych był kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a prezydent Szczecina, Piotr Krzystek, startował w ramach komitetu wyborczego wyborców Piotra Krzystka Bezpartyjni. Pokonał on w drugiej turze wyborów Bartłomieja Sochańskiego (komitet wyborczy PiS). Opozycja w Szczecinie wystawiła swojego kandydata (Sławomira Nitrasa), który w pierwszej turze wyborów otrzymał ponad 21 proc. ważnych głosów i nie wszedł do drugiej tury.

Dodatkowo w bydgoskiej Radzie Miasta 16 na 31 mandatów należy do Koalicji Obywatelskiej. W Szczecinie ta sama partia posiada w Radzie Miasta 13 mandatów na 31, jednak kolejnych 8 mandatów należy do ugrupowania urzędującego prezydenta. Prawo i Sprawiedliwość ma 10 mandatów.

Ugrupowanie prezydenta Krzystka współrządzi z Koalicją Obywatelską, czego przykładem może być głosowanie nad przyjęciem budżetu dla miasta Szczecin na 2021 rok. Udział wzięło w nim 30 osób (jedna była nieobecna), 20 radnych głosowało za przyjęciem budżetu, a 10 było przeciw. Radni, którzy głosowali „za”, należą do klubu KO lub Bezpartyjnych. Przeciwko budżetowi był natomiast cały klub PiS (jeden przedstawiciel partii był tego dnia nieobecny) oraz jedna osoba niezrzeszona. 

Pozostałe miasta

Spośród pozostałych dużych miast, które otrzymały wsparcie w części konkursowej, można zauważyć, że: 

• prezydentem Częstochowy jest Krzysztof Matyjaszczyk, który kandydował z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej (Częstochowa otrzymała wsparcie w kwocie 1 500 000 zł),
• prezydentem Radomia jest Radosław Witkowski wybrany z ramienia własnego komitetu wyborczego z poparciem m.in. Koalicji Obywatelskiej (Radom otrzymał wsparcie w kwocie 30 000 000 zł),
• prezydentem Bytomia jest Mariusz Wołosz, który kandydował z ramienia Koalicji Obywatelskiej (Bytom otrzymał wsparcie w kwocie 15 000 000 zł),
• prezydentem Rybnika jest Piotr Kuczera, który kandydował z ramienia Koalicji Obywatelskiej (Rybnik otrzymał wsparcie w kwocie 10 000 000 zł),
• prezydentem Dąbrowy Górniczej jest Marcin Bazylak, który kandydował z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej (Dąbrowa Górnicza otrzymała wsparcie w kwocie 6 500 000 zł),
• prezydentem Wałbrzycha jest Roman Szełemej, który kandydował z ramienia własnego komitetu, ale był członkiem Platformy Obywatelskiej (Wałbrzych otrzymał wsparcie w kwocie 2 872 000 zł),
• prezydentem Tarnowa jest Roman Ciepiela, który kandydował z ramienia Koalicji Obywatelskiej (Tarnów otrzymał wsparcie w kwocie 4 000 000 zł).

Z listą zadań, które w poszczególnych województwach będą realizowane ze środków pozyskanych z Funduszu Inwestycji Lokalnych w części konkursowej, można się zapoznać, klikając w poniższe linki:

• województwo dolnośląskie,
• województwo kujawsko-pomorskie,
• województwo lubelskie,
• województwo lubuskie,
• województwo łódzkie,
• województwo małopolskie,
• województwo mazowieckie,
• województwo opolskie,
• województwo podkarpackie,
• województwo podlaskie,
• województwo pomorskie,
• województwo śląskie,
• województwo świętokrzyskie,
• województwo warmińsko-mazurskie,
• województwo wielkopolskie,
• województwo zachodniopomorskie.

Podsumowanie

Analiza beneficjentów, którzy otrzymali wsparcie w ramach tury konkursowej, wskazuje, że wypowiedź Katarzyny Lubnauer należy uznać za fałszywą. Okazuje się bowiem, że duże miasta rządzone przez przedstawicieli ugrupowań opozycyjnych wobec partii rządzącej otrzymały wsparcie w ramach konkursowej tury wypłat środków z Funduszu Inwestycji Lokalnych. Do miast tych należy m.in. Bydgoszcz, której prezydent w wyborach samorządowych w 2018 roku był kandydatem Koalicji Obywatelskiej. Ponadto 16 na 31 radnych tego miasta to przedstawiciele partii stanowiącej opozycję w parlamencie. Pieniądze otrzymał również Szczecin, gdzie w Radzie Miejskiej ugrupowanie urzędującego prezydenta współrządzi z Koalicją Obywatelską.

Wśród innych dużych miast, które otrzymały wsparcie, a w których prezydentem jest polityk popierany przez partie opozycji parlamentarnej, znalazły się: Radom, Częstochowa, Rybnik, Dąbrowa Górnicza, Wałbrzych oraz Tarnów.