Wypowiedź Roberta Biedronia oceniamy jako manipulację, ponieważ wynika z niej, że każda osoba duchowna w Polsce płaci podatek ryczałtowy w wysokości 426 zł. W rzeczywistości odprowadzane przez kapłanów kwoty różnią się w zależności od tego, czy mowa jest o proboszczu, czy wikarym, a także od wielkości i w niektórych przypadkach siedziby parafii. Przytoczone przez kandydata na prezydenta 426 zł to średnia kwota podatku ryczałtowego odprowadzanego tylko przez wikariuszy. W przypadku proboszczów wartość ta jest ponad dwukrotnie większa.

Manipulacją jest również druga część wypowiedzi Roberta Biedronia. Może ona bowiem sugerować, że każda osoba fizyczna odprowadzająca podatek PIT płaci również ryczałt. W rzeczywistości jednak jest to jedna z trzech form opodatkowania, możliwych do wyboru przez przedsiębiorcę. W zależności od prowadzonej działalności stosuje się też różne stawki ryczałtu albo kilka stawek jednocześnie. Wysokość odprowadzanego podatku zależy także od wielkości przychodów. 

Czym jest ryczałt?

Przedsiębiorca ma do wyboru trzy formy opodatkowania:

• zasady ogólne, czyli opodatkowanie według skali podatkowej albo podatek liniowy,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• kartę podatkową.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest uproszczoną formą rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych. Może być stosowany przez osoby fizyczne, przedsiębiorstwo w spadku, spółki cywilne osób fizycznych oraz spółki jawne osób fizycznych. Przeznaczony jest dla małych podmiotów, a jego zaletą jest m.in. uproszczona księgowość.

Ryczałt jest najczęściej wybierany przez podatników, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej. Mogą go również wybrać przedsiębiorcy już aktywni, jednak tylko wtedy, kiedy ich przychody w poprzednim roku nie przekroczyły równowartości 250 000 euro (zgodnie z kursem euro ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy). Na ryczałt zdecydować się mogą także podatnicy uzyskujący przychody z tytułu najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze uzyskiwane poza działalnością gospodarczą.

Przedsiębiorca, który dopiero rozpoczął wykonywanie działalności w danym roku podatkowym i nie korzysta z opodatkowania w formie karty podatkowej, może wybrać ryczałt bez względu na wysokość przychodów do końca tego roku (nawet, jeżeli w tym roku przekroczy 250 tys. euro obrotu).

Opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie stosuje się do podatników osiągających w całości lub w części przychody m.in. z tytułu:

• prowadzenia aptek,
• działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów),
• prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż określone w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym (lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny),
• działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
• działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych.

Pełny katalog usług wyłączonych z możliwości opodatkowania ryczałtem zawarty jest w załączniku nr 2 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Podatek oblicza się przy zastosowaniu określonych stawek zależnych od rodzaju prowadzonej działalności. Mogą one wynosić: 20 proc., 17 proc., 12,5 proc., 8,5 proc., 5,5 proc., 3 proc. lub 2 proc. przychodów. Możliwe jest również stosowanie wielu różnych stawek równocześnie. Gdy podatnik nie prowadzi ewidencji w sposób zapewniający ustalenie przychodów dla każdego rodzaju działalności, ryczałt wynosi 8,5 proc. przychodów, a jeśli stawka normalnie byłaby wyższa – wynosi on 20 proc. albo 17 proc.

Nie istnieje zatem coś takiego jak uniwersalna stawka podatku ryczałtowego. To, jaką sumę przedsiębiorca będzie zmuszony odprowadzić do urzędu skarbowego, zależy od rodzaju prowadzonej przez niego działalności i uzyskanych przychodów.

Ryczałt opłaca się do 20. dnia następnego miesiąca po upływie miesiąca, za który ryczałt ma być opłacony, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania. Podatnicy, których przychody w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 25 tys. euro, mogą dokonywać obliczenia podatku i wpłacana należnego podatku kwartalnie. W tym przypadku należy złożyć informacje o wyborze tej metody płatności w zeznaniu podatkowym za rok, w którym stosowano rozliczanie kwartalne. 

Ryczałt dla osób duchownych

Podatek dochodowy w formie ryczałtu opłacają również osoby duchowne, które osiągają przychody z opłat otrzymywanych w związku z pełnionymi funkcjami o charakterze duszpasterskim. Dotyczy to nie tylko Kościoła katolickiego, ale wszystkich prawnie uznanych wyznań. W przeciwieństwie do przedsiębiorców stawki ryczałtu odprowadzanego przez osoby duchowne są określone kwotowo.

Znajdują się one w obwieszczeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 5 listopada 2019 roku w sprawie stawek karty podatkowej i kwoty, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług, z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 2020 roku. Stawki różnią się w zależności od tego, czy podatek dotyczy proboszcza (załącznik nr 2), czy wikarego (załącznik nr 3). Kwoty zmieniają się także wraz ze wzrostem liczby parafian, a w przypadku wikariuszy zależą również od lokalizacji parafii. 

Obowiązujące w 2020 roku kwartalne stawki ryczałtu to:

• w przypadku przychodów proboszczów – od 443 zł do 1 591 zł, średnio ok. 924 zł (przy 16 różnych stawkach),
• w przypadku przychodów wikariuszy – od 133 zł do 513 zł, średnio ok. 426 zł (przy 18 różnych stawkach).

Odprowadzane w tym roku przez osoby duchowne kwoty zwiększyły się nieznacznie w stosunku do roku poprzedniego, kiedy to proboszczowie płacili ryczałt w wysokości od 434 zł do 1 559 (średnio ok. 906 zł), a wikariusze – od 131 zł do 503 zł (średnio ok. 417 zł).

Podsumowanie

Robert Biedroń mylnie sugeruje, że wszystkie osoby duchowne odprowadzają ryczałt w wysokości 426 zł kwartalnie. W rzeczywistości jest to średnia kwota, dodatkowo odprowadzana tylko przez jedną grupę księży, czyli wikariuszy.

W błąd wprowadza również druga część wypowiedzi lidera Lewicy. Wyliczenie średniej kwoty ryczałtu odprowadzanego przez podatników jest niemal niemożliwe ze względu na to, że każdorazowo zależeć ona będzie od uzyskanego przychodu oraz typu prowadzonej działalności. Należy również podkreślić, że ryczałt jest jedną z form opodatkowania do wyboru i nie płaci go każda osoba fizyczna. Z tych powodów wypowiedź Roberta Biedronia oceniamy jako manipulację.