Strona główna Wypowiedzi Ile Polska wydaje na edukację, a ile na obsługę długu?

Ile Polska wydaje na edukację, a ile na obsługę długu?

Ile Polska wydaje na edukację, a ile na obsługę długu?

Adam Szłapka

Minister do spraw Unii Europejskiej
Nowoczesna

Teraz, o ile się nie mylę, nie chcę rzucać kwotą, ale my za obsługę zadłużenia polskiego płacimy tyle, ile wydajemy na edukację.

Rozmowa Piaseckiego, 07.11.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

Rozmowa Piaseckiego, 07.11.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

  • Według prognoz obsługa długu w 2023 roku wyniesie 71,1 mld zł. Wydatki przewidziane na edukację w 2023 roku według planu budżetowego miały wynieść 68,04 mld zł.
  • Dług publiczny liczony według metodologii unijnej mieści w sobie instytucje rządowe, samorządowe i fundusze rozliczane poza budżetem. Dla prawidłowego porównania należy go zestawić z wydatkami na edukację z budżetu państwa oraz z nakładami finansowymi pochodzącymi od jednostek samorządu terytorialnego (JST).
  • W latach 2019–2022 wydatki z budżetu na edukację były wyższe od wydatków na obsługę długu. Oprócz tego nakłady na oświatę i wychowanie okazują się dwukrotnie większe, gdy doliczymy środki pochodzące z budżetów JST.
  • W 2023 roku same prognozy wydatków z budżetu na edukację prawie dorównują obsłudze długu. Jeśli zestawimy tę kwotę ze środkami z JST, możemy przypuszczać, że kwota wydatków na edukację będzie wyższa niż obsługa długu.
  • Wypowiedź Adama Szłapki oceniamy jako fałszywą, ponieważ według najbardziej aktualnych danych z lat poprzednich oraz według prognozy na ten rok wydatki na edukację z budżetu państwa oraz ze środków JST przekraczają kwotę obsługi długu.

Adam Szłapka o reakcji rynku na wyniki wyborów i obsłudze długu

Adam Szłapka podczas wizyty w programie TVN24 „Rozmowa Piaseckiego” wypowiadał się m.in. na temat obietnic i ich wpływu na stan budżetu. Poseł zauważył, że rynek zareagował pozytywnie na wynik wyborów, co ma się pozytywnie przełożyć na koszty związane z obsługą długu Polski. 

Co więcej, przewodniczący Nowoczesnej jest przekonany, że rynki zareagują jeszcze lepiej po powołaniu nowego rządu, co dodatkowo pozwoli zaoszczędzić pieniądze. W dalszej części wypowiedzi poseł poinformował, że polski budżet wydaje obecnie tyle samo co na edukację. 

Czym jest koszt obsługi długu?

Koszty obsługi długu publicznego odzwierciedlają wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa w podziale na obsługę długu zagranicznego i krajowego, np. odsetki i opłaty od otrzymanych pożyczek i kredytów.

Eurostat na podstawie polskiej notyfikacji fiskalnej opublikował dane, w których znalazły się koszty dotyczące obsługi polskiego długu w latach 2019–2022 oraz prognoza na rok 2023. 

Ile wynosiły koszty obsługi długu w ostatnich latach?

W latach 2019–2021 roczne koszty obsługi długu Polski wynosiły ok. 30 mld zł. W 2022 roku ta wartość wzrosła niemal o ponad połowę względem roku 2021 i osiągnęła poziom 47,3 mld zł. W roku 2023 szacuje się, że koszty obsługi długu będą dwukrotnie wyższe od kwot na to przeznaczanych w latach 2019–2021 i osiągną 71,1 mld zł.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że dług publiczny liczony według metodologii unijnej mieści w sobie instytucje rządowe i samorządowe oraz fundusze rozliczane poza budżetem. Tym samym, dla dobrego porównania, należy go zestawić z wydatkami na edukację z budżetu państwa oraz z nakładami finansowymi pochodzącymi od jednostek samorządu terytorialnego (JST)

Ile wynoszą wydatki z budżetu na edukację?

Najpierw spójrzmy na wydatki z samej subwencji państwowej. Dane dotyczące wydatków na edukację można znaleźć m.in. w publikacjach Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Według raportowanych danych w latach 2019–2022 wydatki na edukację wzrastały.

Między rokiem 2019 a 2022 wydatki na oświatę i wychowanie wzrosły z poziomu 37 mld zł (w 2019 roku) o 13,3 mld zł i osiągnęły w 2022 roku poziom 50,3 mld zł. Obecnie nie wiemy, ile dokładnie wyniosą wydatki na ten cel w 2023 roku, mamy tylko prognozę. Według projektu budżetu wydatki te zwiększą się do rekordowego poziomu i mogą wynieść 68,04 mld zł. 

Edukację finansują również samorządy

Natomiast gdy doliczymy nakłady finansowe pochodzące od JST, to wydatki na edukację będą znacznie większe niż koszty obsługi długu publicznego. Według danych GUS z 2022 roku środki JST na oświatę i wychowanie stanowiły ponad połowę (56 mld zł) spośród wydanych łącznie 106,3 mld zł.  

W poprzednich latach (2019–2022) wydatki na edukację pochodzące od jednostek samorządu terytorialnego przewyższały nakłady z budżetu państwa.

Ile wyniosą wydatki na edukację w 2023 roku?

Nie znamy jeszcze danych dotyczących wydatków samorządów na ten cel w 2023 roku. Mimo to możemy już podejrzewać, że będą one przewyższać wydatki na obsługę długu. Sam budżet państwa – według prognoz – przeznaczy w tym roku na edukację ok. 68 mld zł.

Tym samym, aby łączne nakłady na edukację okazały się równe wydatkom na obsługę długu, to JST musiałyby wydać na ten cel tylko ok. 3–4 mld zł. Sytuacja z lat poprzednich pozwala przypuszczać, że będą to znacznie wyższe nakłady. Przedtem JST przeznaczały na ten cel więcej środków niż budżet państwa.

Należy pamiętać, że dane dotyczące wydatków na edukację w 2023 roku nadal pozostają jedynie planem, a oficjalne dane poznamy dopiero w 2024 roku w ramach sprawozdania z wykonania budżetu.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!