Spór dotyczący bezrobocia

Zgodnie z postanowieniem sądu w trybie wyborczym PiS ma zakaz rozpowszechniania spotu, w którym znalazła się nieprawdziwa informacja. Chodzi o nagranie, w którym stwierdzono, że bezrobocie za rządów PO-PSL wynosiło 15 proc. PiS zastosował w spocie cherry picking, polegający na przytoczeniu danych z miesiąca, w którym bezrobocie za rządów poprzedników było najwyższe.

Prezes PiS Jarosław Kaczyński zapowiedział, że Prawo i Sprawiedliwość będzie od tego momentu bardziej precyzyjne. Jak wspomniał podczas spotkania z mieszkańcami Sokołowa Podlaskiego, bezrobocie za rządów PO-PSL wynosiło 14,4 proc. Donald Tusk – ówczesny premier – został określony „królem bezrobocia”.

Hanna Gill-Piątek podczas programu Woronicza 17 na zarzut prezesa PiS wobec przewodniczącego PO odparła, że w takim wypadku Kaczyński musiał być „cesarzem bezrobocia”. Posłanka uzasadniła to tym, że kiedy PiS doszedł po raz pierwszy do władzy, bezrobocie wynosiło 17 proc. Ponadto zwróciła uwagę, że dzisiaj – wbrew narracji o niskim 5 proc. bezrobociu – w 19 powiatach stopa bezrobocia przekracza 15 proc.

Jak zmieniało się bezrobocie na przestrzeni lat?

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w styczniu 2005 roku stopa bezrobocia była równa 19,4 proc., a w kolejnych latach spadała aż do stycznia 2009 rok. Wówczas bezrobocie spadło do poziomu 10,4 proc.

Następnie w styczniu 2010 roku stopa bezrobocia wzrosła do 12,9 proc. i pozostawała w trendzie wzrostowym do 2013 roku (14,2 proc.). Od 2014 roku widać systematyczny spadek stopy bezrobocia. W listopadzie 2015 roku, po przejęciu władzy przez PiS, stopa bezrobocia wynosiła 9,6 proc. W styczniu 2016 roku stopa bezrobocia osiągnęła 10,2 proc. a 4 lata później: 5,5 proc.

W styczniu 2021 roku doszło do przerwania trendu spadkowego (stopa bezrobocia wyniosła wówczas 6,5 proc.). W ciągu kolejnych dwóch lat bezrobocie zaczęło znów spadać, a w styczniu 2023 roku osiągnęło poziom 5,5 proc.

Polityczne przepychanki o bezrobociu

Temat bezrobocia stał się elementem kampanii wyborczej. Politycy PiS stale przypominają, że za rządów PO-PSL poziom bezrobocia był wyższy niż obecnie. W mediach społecznościowych politycy związani z obozem rządzącym zamieszczali wpisy, w których wskazywali, że za rządów poprzedników bezrobocie w niektórych powiatach sięgało 30 proc.

Politycy PO oraz sympatycy partii nie pozostawali dłużni i odpowiadali oponentom w mediach społecznościowych. Jedna z ich narracji mówiła, że obecnie w Polsce są powiaty z podwyższonym bezrobociem. Na portalu X krążyła grafika, z której wynikało, że w 2022 roku powiatów z bezrobociem powyżej 15 proc. jest blisko 30.

Powiaty z bezrobociem na poziomie wyższym niż 15 proc.

Na ten problem uwagę zwróciła również Hanna Gil-Piątek. Jak wskazała, obecnie w 19 powiatach bezrobocie przekracza powyżej 15 proc. Faktycznie, według stanu na lipiec 2023 roku dokładnie 19 powiatów miało stopę bezrobocia powyżej wymienionego poziomu, a 2 powiaty miały stopę bezrobocia równą 15 proc.

Od 2014 roku liczba powiatów o bezrobociu powyżej 15 proc. zaczęła spadać, a od 2018 roku pozostaje na względnie zbliżonym poziomie. Liczba takich powiatów wyraźnie zmalała w porównaniu z poprzednimi latami.