Kontekst wypowiedzi

Minister sprawiedliwości, prokurator generalny i lider Solidarnej Polski, Zbigniew Ziobro, 5 sierpnia 2021 roku udzielił wywiadu „Rzeczpospolitej”, w którym odniósł się do orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. 15 lipca TSUE  uznał za sprzeczne z prawem Unii Europejskiej kluczowe elementy systemu sądownictwa dyscyplinarnego sędziów, w tym m.in. zanegował niezależność Izby Dyscyplinarnej. Zbigniew Ziobro określił ewentualne kary nakładane na Polskę jako „radykalne działania sprzeczne z interesami samej Unii”, po czym dodał: „Swoim postępowaniem UE już doprowadziła do tego, że za wystąpieniem z Unii, według ostatniego sondażu, opowiada się 17 proc. Polaków, mimo że przez lata byliśmy jednym z najbardziej proeuropejsko nastawionych narodów”.

Polexit w badaniu dla „Rzeczpospolitej” i innych sondażach

Badanie, na które powołał się Zbigniew Zioboro, zostało przeprowadzone przez agencję badawczą SW Research wśród użytkowników panelu on-line SW Panel w dniach 27-28 lipca 2021 roku. Analizą objęto grupę 800 internautów powyżej 18. roku życia. Ankietowanym zadano pytanie: „Czy Pana/Pani zdaniem Polska powinna opuścić Unię Europejską?”. 

W porównaniu z wcześniejszymi badaniami nastąpił pod tym względem spory wzrost. Przypomnijmy chociażby sondaż Kantar dla „Faktów” TVN i TVN24 z listopada 2020 roku. Opinię, że Polska powinna opuścić UE, wyraziło w nim 8 proc. respondentów. Przeciwnego zdania było 87 proc. uczestników badania.

Również w listopadzie 2020 roku odbył się sondaż Ipsos dla OKO.press, w którym chęć wyjścia z UE zadeklarowało 7 proc. ankietowanych. Ten sam portal przeprowadził analogiczne badanie również w lutym 2020 roku. Wskaźnik poparcia dla opuszczenia UE przez Polskę był w nim jednak nieco niższy i wyniósł 5 proc.

Z kolei badania Kantar dla TVN i TVN24 z listopada 2019 roku pokazały, że za opuszczeniem Wspólnoty postulowało 6 proc. respondentów. Natomiast w sondażu IBRiS dla „Rzeczpospolitej” z października 2018 roku 8 proc. badanych zadeklarowało chęć wyjścia ze struktur unijnych. 

Badania Eurobarometru

Komisja Europejska i Parlament Europejski cyklicznie badają stosunek poszczególnych społeczeństw do różnych kwestii związanych z Unią Europejską. Dane te są następnie publikowane w formie raportów tzw. Eurobarometru.

Jedno z rokrocznie zadawanych pytań brzmi: „Ogólnie rzecz biorąc, członkostwo Twojego kraju w Unii Europejskiej uważasz za…”. W najnowszym raporcie, opublikowanym w lutym 2021 roku, na tak postawione pytanie 70 proc. Polaków uznało członkostwo w UE za „dobrą rzecz”, 8 proc. za „złą rzecz”, natomiast 22 proc. miało obojętny stosunek.

Źródło: Eurobarometr

Dzięki badaniom Eurobarometru możemy zaobserwować, jak wygląda tendencja dotycząca stosunku społeczeństw do UE. Ogólna tendencja poparcia dla UE we wszystkich jej krajach członkowskich jest wzrostowa. Dotyczy to również Polski. Nasz kraj nigdy nie należał jednak do czołówki krajów z najwyższym odsetkiem poparcia dla UE. Odpowiedzi w poszczególnych latach kształtowały się następująco: 

• w 2015 roku: miejsce nr 11 („dobrą rzecz” – 63 proc., „złą rzecz” – 5 proc., „ani dobrą, ani złą” – 28 proc.),
• w 2016 roku: miejsce nr 10 („dobrą rzecz” – 61 proc., „złą rzecz” – 9 proc., „ani dobrą, ani złą” – 27 proc.),
• w 2017 roku: miejsce nr 8 („dobrą rzecz” – 65 proc., „złą rzecz” – 7 proc., „ani dobrą, ani złą” – 26 proc.),
• w 2018 roku: miejsce nr 10 („dobrą rzecz” – 70 proc., „złą rzecz” – 6 proc., „ani dobrą, ani złą” – 22 proc.),
• w 2019 roku: miejsce nr 14 („dobrą rzecz” – 63 proc., „złą rzecz” – 8 proc., „ani dobrą, ani złą” – 22 proc.).

Na łamach Demagoga weryfikowaliśmy już stwierdzenia polityków, jakoby Polacy byli jednym z najbardziej prounijnych społeczeństw. Takie słowa padały z ust m.in. Krzysztofa Bosaka i Jadwigi Emilewicz.

Badania dotyczące poparcia dla UE regularnie przeprowadza również Centrum Badań Opinii Społecznej (CBOS). Poniższy wykres wskazuje trendy od 1994 roku. Wyraźnie widzimy, że od 2006 roku poparcie dla UE jest na stabilnie wysokim poziomie. W grudniu 2020 roku zadowolenie z członkostwa wyraziło 88 proc. respondentów.

Źródło: CBOS

Zachęcamy również do zapoznania się z analizą wypowiedzi Anity Kucharskiej-Dziedzic, w której porównujemy zaufanie Polaków do Unii Europejskiej i krajowego parlamentu.

Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.