Jak kształtowały się ceny przed przejęciem władzy przez PiS?

Temat inflacji wciąż podgrzewa polityczne spory

Od kilku miesięcy mamy w Polsce do czynienia z problemem rosnącej inflacji. Główny Urząd Statystyczny podaje, że w listopadzie br. nastąpił wzrost cen o 7,7 proc. w porównaniu do listopada ub.r.

Temat wzrastających cen usług i towarów często podnoszony jest przez polityków, którzy krytykują Prawo i Sprawiedliwość za ten problem dotykający Polaków. Pod koniec listopada rząd ogłosił tzw. tarczę antyinflacyjną, która ma załagodzić i zamortyzować skutki inflacji w najbliższych miesiącach.

Powraca również temat podwyżki stóp procentowych. Politycy opozycji twierdzą, że rząd zdecydował się na ten krok za późno, co utrudni pokonanie inflacji. Więcej na ten temat przeczytasz w analizie wypowiedzi Kosiniaka-Kamysza.

Izabela Leszczyna również wypowiedziała się na temat wzrostu cen towarów i usług. Goszcząc w audycji radia TOK FM, posłanka PO podkreśliła, że w momencie, gdy jej partia przekazywała w 2015 roku władzę PiS, mieliśmy do czynienia wręcz z deflacją, ponieważ w tamtych czasach ceny spadały, a nie rosły tak jak dzisiaj.

Ceny w 2015 roku

Prawo i Sprawiedliwość objęło władzę pod koniec 2015 roku po wyborach parlamentarnych 25 października. Wcześniej przez dwie kadencje rząd tworzyła koalicja Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Inflacja może być mierzona na różne sposoby. Istnieje różnica pomiędzy metodologią przyjmowaną przez polski Główny Urząd Statystyczny i europejski Eurostat. Dokładne wyjaśnienie na ten temat znajdziesz w analizie wypowiedzi Jacka Sasina.

Według danych GUS ceny towarów i usług konsumpcyjnych w 2015 roku były o 0,9 proc. niższe w ujęciu rocznym w porównaniu z cenami z 2014 roku. Oznacza to, że faktycznie mieliśmy do czynienia z deflacją. W roku 2016 również ceny w Polsce spadały, o średnio 0,6 proc.

W kolejnych latach ceny już jednak rosły: w 2017 roku o 2 proc., w 2018 roku o 1,6 proc., w 2019 roku o 2,3 proc., a w 2020 roku o 3,4 proc.

Podobnie w ujęciu miesięcznym – gdy spojrzymy na dane GUS z 2015 roku, zobaczymy, że od kwietnia do sierpnia ceny pozostawały na identycznym poziomie, a pomiędzy lipcem a wrześniem spadały. W samym październiku, kiedy odbyły się wygrane przez PiS wybory, ceny nieznacznie wzrosły (o 0,1 proc.), jednak w listopadzie znowu nastąpił ich spadek o 0,1 proc., a w grudniu o 0,2 proc.

Inflacja według Eurostatu

Podobnych danych dostarcza Eurostat. Według statystyk unijnych w całym 2015 roku (w porównaniu z 2014 rokiem) mieliśmy do czynienia z deflacją na poziomie 0,7 proc. Tymczasem po uśrednieniu na szczeblu unijnym ceny w państwach członkowskich wzrastały o 0,1 proc.

Według danych Eurostatu deflacja utrzymała się w Polsce jeszcze w 2016 roku, kiedy ceny spadały o średnio 0,2 proc. 

Działanie w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej” realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.