Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
5 min czytania
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
5 min czytania
Jaki jest udział sektora energetycznego w eksporcie i PKB Rosji?
Jaki jest udział sektora energetycznego w eksporcie i PKB Rosji?
Energetyka, która stanowi 1⁄3 rosyjskiej gospodarki i połowę wpływów z eksportu.
Częściowa prawda
Wypowiedź uznajemy za częściową prawdę, gdy:
- zawiera połączenie informacji prawdziwych z fałszywymi. Obecność nieprawdziwej informacji nie powoduje jednak, że teza zawarta w weryfikowanym stwierdzeniu zostaje wypaczona bądź przeinaczona,
- rzeczywiste dane w jeszcze większym stopniu przemawiają na korzyść tezy autora.
Częściowa prawda
Wypowiedź uznajemy za częściową prawdę, gdy:
- zawiera połączenie informacji prawdziwych z fałszywymi. Obecność nieprawdziwej informacji nie powoduje jednak, że teza zawarta w weryfikowanym stwierdzeniu zostaje wypaczona bądź przeinaczona,
- rzeczywiste dane w jeszcze większym stopniu przemawiają na korzyść tezy autora.
- W 2020 roku, według szacunków Rosstatu, udział sektora naftowo-gazowego w rosyjskim PKB wyniósł 15,2 proc., w 2019 roku było to 19,2 proc., a w 2018 roku – 21,1 proc.
- Wpływy z ropy i gazu do budżetu państwa w 2021 roku stanowiły 36 proc. łącznych dochodów. W ostatnich latach udział ten wynosił od 28 proc. (2020 rok) do 46 proc. (2018 rok).
- Produkty paliwowo-energetyczne (do których zalicza się także węgiel) stanowiły w 2021 roku 54 proc. eksportu. Sama ropa (i jej pochodne) oraz gaz – 49 proc. Sektor energetyczny regularnie stanowi co najmniej połowę wartości rosyjskiego eksportu (poza rokiem 2020).
- Posłanka Hanna Gill-Piątek trafnie podała udział sektora energetycznego w rosyjskim eksporcie. Przytoczyła jednak błędną informacją dotyczącą jego udziału w rosyjskim PKB. W związku z tym jej wypowiedź uznajemy za częściową prawdę.
Aktualizacja 18.01.2024
Z początkiem 2024 nazwę oceny „częściowy fałsz” zmieniliśmy na „częściowa prawda”. Z tego powodu nazwę oceny zmieniliśmy także w opublikowanych wcześniej analizach wypowiedzi.
Sankcje Zachodu potencjalnym ciosem dla gospodarki Rosji
W programie „Woronicza 17” wyemitowanym w TVP Info 13 lutego udział wzięła m.in. Hanna Gill- Piątek. Głównym tematem rozmowy była napięta sytuacja na granicy ukraińsko-rosyjskiej.
Posłanka wspomniała o sankcjach, które zostały zapowiedziane przez Unię Europejską i USA w przypadku inwazji Rosji na Ukrainę. Potencjalnie mają one przede wszystkim uderzyć w dwa obszary rosyjskiej gospodarki: energetykę i sektor finansów. Zdaniem Hanny Gil-Piątek sektor energetyczny stanowi ⅓ rosyjskiej gospodarki oraz odpowiada za połowę wpływów z eksportu.
Udział sektora w PKB to mniej niż ⅓
W 2021 roku Rosstat, czyli Federalna Służba Statystyki Państwowej, opublikowała analizę dotyczącą udziału sektora naftowo-gazowego w rosyjskim PKB. Pomimo dużego znaczenia tego sektora dla rosyjskiej gospodarki takie wyliczenie zostało dokonane przez Rosstat po raz pierwszy. Dane za ostatnie kilka lat przedstawiają się następująco:
- 2017 rok: 16,9 proc.,
- 2018 rok: 21,1 proc.,
- 2019 rok: 19,2 proc.,
- 2020 rok: 15,2 proc.
Oznacza to, że w 2020 roku przemysł naftowo-gazowy odpowiadał za wartość dodaną w wysokości 16,3 bln rubli (całkowity PKB Rosji wyniósł 107 bln rubli).
Niestety nie dysponujemy jeszcze danymi za rok 2021. Biorąc jednak pod uwagę, że istnieje zależność pomiędzy udziałem sektora energetycznego w PKB a cenami ropy i gazu, prawdopodobnie uległ on zwiększeniu (wartość rosyjskiego PKB w 2021 roku wyniosła prawie 131 bln rubli).
Sektor naftowo-gazowy w metodologii Rosstatu odnosi się do przedsiębiorstw zajmujących się wydobyciem ropy naftowej, gazu ziemnego oraz produktami ich przetworzenia. To podsektor podstawowy, który stanowi ok. 72 proc. całego sektora naftowo-gazowego.
Pozostałe 28 proc. stanowią podmioty zajmujące się produkcją towarów i usług związanych z wydobyciem ropy naftowej i gazu, transportem i sprzedażą konsumentowi, a także przedsiębiorstwa prowadzące działalność pomocniczą (podsektor wtórny).
Ropa i gaz ważnym składnikiem budżetu
Według danych dostępnych na stronie rosyjskiego Ministerstwa Finansów dochody budżetu państwa z ropy i gazu wyniosły w ubiegłym roku ponad 9 bln rubli. Stanowiło to 36 proc. wszystkich budżetowych wpływów (ok. 25,3 bln rubli).
W poprzednich latach udział sektora energetycznego wynosił:
- 2016 rok: 36 proc. (4,8 bln rubli),
- 2017 rok: 39,6 proc. (5,9 bln rubli),
- 2018 rok: 46,4 proc. (9,0 bln rubli),
- 2019 rok: 39,3 proc. (7,9 bln rubli),
- 2020 rok: 28,0 proc. (5,2 bln rubli).
Rok 2021 – rokiem wzrostu cen
Warto odnotować jak przedstawiały się ceny surowców energetycznych w ostatnich latach. Za baryłkę ropy URAL płacono średnio:
- w 2016 roku: 41,7 dolarów,
- w 2017 roku: 53 dolarów,
- w 2018 roku: 70 dolarów,
- w 2019 roku: 63,6 dolarów,
- w 2020 roku: 41,7 dolarów,
- w 2021 roku: 69 dolarów.
Z kolei średnia cena za 1 tys. m3 gazu eksportowanego za granicę (poza kraje byłego ZSRR) wynosiła:
- w 2016 roku: 167 dolarów,
- w 2017 roku: 195 dolarów,
- w 2018 roku: 245 dolarów,
- w 2019 roku: 189 dolarów,
- w 2020 roku: 126 dolarów.
Według wstępnych, grudniowych szacunków „Gazpromu” średnia cena w 2021 roku przekroczyła 280 dolarów.
Ponad połowa eksportu to produkty paliwowo-energetyczne
Według danych Federalnej Służby Celnej Rosji w 2021 roku rosyjski eksport wyniósł 493,3 mld dolarów i wzrósł o 45,7 proc. w porównaniu z 2020 rokiem.
Podstawą rosyjskiego eksportu były tradycyjnie produkty paliwowo-energetyczne, których udział w strukturze towarowej eksportu wyniósł 54,3 proc. (w 2020 roku – 49,6 proc., w 2019 roku – 62,1 proc, a w 2018 roku – 63,8 proc.).
W porównaniu do 2020 roku wartość towarów paliwowo-energetycznych wzrosła o 59,3 proc., podczas gdy wolumen fizyczny utrzymał się na tym samym poziomie.
Wartość eksportu gazu naturalnego wyniosła 55,5 mld dolarów, gazu skroplonego 7,3 mld dolarów, ropy naftowej 110 mld dolarów, a produktów naftowych 70 mld dolarów. Udział samego sektora naftowo-gazowego (bez np. węgla) w eksporcie wyniósł 49 proc. W roku 2020 było to 44 proc., w 2019 – 56 proc., w 2018 roku – 58 proc.
Ryzyko związane z sankcjami w sektorze energetycznym
W ostatnich dniach informacja dotycząca sektora energetycznego w Rosji oraz ewentualnych sankcji pojawiła się w analizie think tanku Atlantic Council pt. „For Biden, wreaking havoc on Russia’s economy is the least bad option”.
Według analizy sektor energetyczny odpowiada za „15 proc. rosyjskiego PKB, więcej niż jedną trzecią budżetu państwa oraz za ponad połowę przychodów z eksportu”. Na przeszkodzie we wprowadzeniu sankcji w tym obszarze, przynajmniej w początkowej fazie, mogą stanąć – zdaniem autorów – wysokie ceny ropy oraz możliwość załamania się dostaw gazu ziemnego, szczególnie w państwach europejskich.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
