Sikorski: rząd PiS boi się wprowadzić obowiązkowe szczepienia przeciwko COVID-19

Radosław Sikorski pod koniec listopada gościł w programie „Onet Opinie”. Rozmowa dotyczyła tematu pandemii COVID-19 oraz działań podejmowanych przy walce z jej skutkami.

Polityk skrytykował rząd PiS za niewystarczające kroki oraz podkreślił, że władze boją się wprowadzić więcej obostrzeń, aby nie narazić się przeciwnikom szczepień. Przypomniał również, że niektóre państwa, jak np. Francja czy Belgia, wymagają od swoich obywateli okazywania tzw. paszportów covidowych (czyli dokumentów potwierdzających zaszczepienie dwiema dawkami, negatywny wynik testu lub status ozdrowieńca) podczas wizyt w restauracjach, kinach i innych miejscach publicznych.

Europoseł odniósł się także do pojawiającego się w debacie publicznej pomysłu wprowadzenia obowiązkowych szczepień. Polityk przypomniał, że przecież w naszym systemie ochrony zdrowia już istnieje obowiązek szczepienia się na liczne choroby, a szczepionka przeciw COVID-19 jest tutaj wyjątkiem.

W Polsce istnieje obowiązek szczepień przeciwko czternastu chorobom

Wszystkie obowiązkowe szczepionki są darmowe dla obywateli Polski. Najczęściej szczepionki podawane są dzieciom zgodnie z obowiązującym w danym roku kalendarzem szczepień.

W 2021 roku do chorób, przeciwko którym trzeba było obligatoryjnie się zaszczepić, należą:

• gruźlica,
• wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu B,
• zakażenia wywołane przez rotawirusy,
• błonica,
• tężec,
• krztusiec,
• polio,
• inwazyjne zakażenie Haemophilus influenzae typu b (będącym główną przyczyną zapalenia nagłośni oraz opon mózgowych),
• zakażenie pneumokokami,
• odra,
• świnka,
• różyczka.

Oprócz tego w przypadku osób grup podwyższonego ryzyka wykonuje się szczepienia na takie choroby jak: błonica, tężec, wścieklizna oraz ospa wietrzna.

Pierwsze szczepienie już u niemowląt

Następnie, zgodnie z kalendarzem szczepień, w ciągu pierwszych dwóch miesięcy życia dziecka lekarz w wybranej przez rodziców przychodni podaje dziecku szczepionki przeciwko pneumokokom, błonicy, tężcowi, krztuścowi, WZW typu B i inwazyjnemu zakażeniu Hemophilus influenzea typu b.

Szczepienia odbywają się z jak największą troską o dobrostan dziecka – z tego powodu nie można podać szczepionki dziecku, które w danym momencie jest chore.

Kto musi się szczepić?

Szczepionki na wymienione wcześniej choroby są rozdysponowane wśród obywateli według kalendarza szczepień i są rozłożone na poszczególne lata życia.

Poniżej możemy zapoznać się z kalendarzem szczepień obowiązującym w 2021 roku przygotowanym przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy.

Źródło: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy

Oprócz tego grupy szczególnie narażone na zachorowania są zobowiązanie do dodatkowych szczepień. Są to np. studenci uczelni medycznych, pracownicy ochrony zdrowia lub pracownicy służb weterynaryjnych. 

Szczepienie przeciw COVID-19 nie jest obowiązkowe

Obecnie w Polsce dostępne są 4 szczepionki przeciw COVID-19: 2 szczepionki mRNA (od koncernu BioNTech/Pfizer i Moderna) oraz 2 szczepionki wektorowe (od firmy AstraZeneca i Johnson & Johnson).

Warto pamiętać, że pierwsze trzy są szczepionkami 2-dawkowymi. Oznacza to, że aby szczepionka była w pełni efektywna, należy stawić się w punkcie szczepień dwa razy. Szczepionka Johnson & Johnson jest natomiast 1-dawkowa. Poza tym obecnie osoby pełnoletnie mogą rejestrować się także na tzw. dawkę przypominającą.

Przeciwko COVID-19 mogą zaszczepić się osoby powyżej 12. roku życia, a od 16 grudnia rusza rejestracja na szczepienie dzieci od 5 do 11 lat.

Szczepionki przeciw COVID-19 nie są obowiązkowe, mimo że w debacie publicznej pojawiają się głosy nawołujące do władzy, aby taki obowiązek został wprowadzony – czy to dla określonych grup, czy też całego społeczeństwa.

6 grudnia posłowie Lewicy złożyli projekt ustawy zakładający wprowadzenie obowiązku szczepień przeciw COVID-19 dla osób powyżej 18. rok życia. Zgodnie z założeniem inicjatywy w przypadku uchylenia się od obowiązku, osoba ma podlegać karze grzywny.

Czym są szczepienia zalecane?

Szczepieniami zalecanymi nazywamy preparaty, które nie są obowiązkowe, lecz wciąż rekomenduje się ich przyjęcie przez osoby dorosłe.

Osobom dorosłym zaleca się następujące szczepienia:

• szczepienie przeciw WZW typu B (wszyscy dotychczas niezaszczepieni, 3 dawki),
• szczepienie przeciw grypie (raz w roku – na początku sezonu grypowego, 1 dawka),
• szczepienie przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi szczepionką dTap z obniżoną zawartością antygenów błonicy i krztuśca (dawka przypominająca co 10 lat),
• szczepienie MMR przeciw odrze, śwince i różyczce (wszyscy dotychczas niezaszczepieni, 1 lub 2 dawki),
• szczepienie przeciw ospie wietrznej (wszyscy, którzy nie chorowali i nie byli zaszczepieni, 2 dawki),
• szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu (3 dawki, dawka przypominająca co 3-5 lat),
• szczepienie przeciw meningokokom grupy B (2 dawki) oraz meningokokom grup A, C, W, Y (1 dawka),
• szczepienie przeciw WZW typu A (wszyscy niezaszczepieni, 2 dawki),
• szczepienie przeciw pneumokokom (szczepionka skoniugowana, 1 dawka).

W przeciwieństwie do szczepionek obowiązkowych szczepienia zalecane są odpłatne. Po zakupieniu ich w aptece na receptę powinniśmy udać się do przychodni, w której lekarz zaszczepi nas wybranym preparatem.

Wyjątek stanowi szczepionka na grypę. Od 23 listopada br. wszystkie osoby powyżej 18. roku życia mogą zaszczepić się przeciwko grypie za darmo.

Jak działają szczepionki?

Preparat podany w szczepionce imituje w bezpiecznych warunkach naturalną infekcję, co wywołuje odpowiedź immunologiczną naszego organizmu. Pozwala to naszemu ciału uzyskać odporność, którą inaczej pozyskalibyśmy dopiero po przebyciu danej choroby. Szczepionka posiada jednak substancje pomocnicze, które wzmacniają i przyspieszają pojawienie się odporności.

Głównym celem szczepionek jest ochrona przed ciężkim przebiegiem choroby i powikłaniami, których nie da się przewidzieć.

Z kolei kampanie szczepień mają na celu zaszczepienie jak największej liczby osób, aby osiągnąć odporność stadną w społeczeństwie. Innymi słowy, chodzi o wytworzenie progu odporność społeczeństwie (przeważnie 90 proc.), który będzie znacząco sprzyjał ograniczeniu transmisji wirusa.

Szerzej na temat odporność stadnej przeczytasz tutaj.

Działanie w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej” realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.