Strona główna Wypowiedzi Kto decyduje o liczbie godzin religii w szkole?

Kto decyduje o liczbie godzin religii w szkole?

Kto decyduje o liczbie godzin religii w szkole?

Barbara Nowak

Prawo i Sprawiedliwość

Pani minister Nowacka przede wszystkim nie ma pojęcia o funkcjonującym prawie: i oświatowym, i prawie Rzeczypospolitej Polskiej, najwyraźniej. […] To jest bardzo przykra sprawa, kiedy ona opowiada takie bzdury. Nie ma pojęcia, że ustawa konkordatowa w polskim Sejmie jest wyjątkowo mocno usytuowana. Że ta ustawa jest obowiązująca. I oczywiście, że są do tego rozporządzenia wykonawcze ministra, ale one są wykonawcze, a nie – zmieniające konkordat. Więc jeżeli tak, no to ja już mówiłam, dla mnie przerażająca jest informacja […] że oto będzie jedna godzina lekcji religii. A o tym, czy jest jedna, czy dwie, decyduje zawsze biskup. 

Radio Maryja, 16.12.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

Radio Maryja, 16.12.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

  • Zgodnie z art. 12 ust. 1 konkordatu szkoły publiczne są zobowiązane do organizacji nauki religii w ramach planu zajęć.
  • Ustawa o systemie oświaty mówi, że stosowny minister określa warunki organizacji lekcji religii w porozumieniu z władzami kościołów i związków wyznaniowych. Liczbę godzin zajęć reguluje rozporządzenie (art. 12. ust. 2). 
  • Według par. 8 stosownego rozporządzenia nauka religii w szkołach publicznych odbywa się w wymiarze dwóch godzin tygodniowo. Jeśli np. szkoła chce, aby liczba godzin była mniejsza, zgodę musi wyrazić biskup diecezjalny.
  • Minister edukacji może zmienić liczbę godzin nauczania religii w drodze rozporządzenia. Nie ogranicza go w tym zakresie ani konkordat, ani ustawa. Do redukcji liczby godzin lekcyjnych religii przez ministra nie jest wymagana zgoda biskupa. 
  • W związku z powyższym wypowiedź  Barbary Nowak oceniamy jako fałsz.

Barbara Nowak o zmniejszeniu liczby godzin lekcji religii w szkołach

Barbara Nowacka została powołana na stanowisko ministra edukacji w rządzie Donalda Tuska. Jedną z pierwszych zapowiadanych zmian przez ministrę jest zmniejszenie liczby godzin lekcyjnych religii z dwóch do jednej. Nowacka nie wyklucza jednak możliwości, żeby lekcji religii było więcej niż jedna godzina. „Jeżeli będzie decyzja samorządu, rodziców, że chcieliby tych godzin więcej, będzie to ich decyzja, w tym decyzja finansowa” – powiedziała.

Barbara Nowak – niedawno odwołana małopolska kurator oświaty –  w połowie grudnia gościła na antenie Radia Maryja, gdzie wypowiadała się m.in. na temat planowanych zmian w zakresie liczby godzin religii. Była już kurator sprzeciwia się planom Nowackiej (czas nagrania: 8:15).

Z wypowiedzi Barbary Nowak wynikało, że zmiany proponowane przez nową ministrę edukacji są „bzdurami”, ze względu na kluczową rolę obowiązującego konkordatu, czyli umowy międzynarodowej regulującej stosunki Stolicy Apostolskiej z Polską. W dalszej części wypowiedzi  była kurator oznajmia, że rozporządzenia ministra edukacji są jedynie wykonawcze, a w przypadku liczby godzin religii decyzję podejmuje biskup.

O liczbie lekcji religii nie decyduje konkordat

Konkordat nie precyzuje, ile godzin lekcji religii powinno odbywać się w szkołach. Zgodnie z jego treścią szkoły publiczne organizują naukę religii w ramach planu zajęć (art. 12 ust. 1). W art. 19 ust. 2 ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego uznano, że nauczanie religii uczniów szkół publicznych może odbywać się w szkołach na zasadach określonych w odrębnej ustawie.

Chodzi  o ustawę o systemie oświaty, w której również nie określono wymiaru nauczania religii. Zgodnie z art. 12 ust. 2 tej ustawy minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z władzami kościołów i związków wyznaniowych określa warunki organizacji nauki religii w drodze rozporządzenia.

Rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach nauka religii odbywa się w wymiarze dwóch godzin tygodniowo (par. 8). Liczba tych godzin może być mniejsza, jeśli zgodę wyrazi na to biskup diecezjalny. O zmniejszenie liczby godzin może wystąpić szkoła lub przedstawiciele władzy samorządowej, jak miało to miejsce w przypadku Krakowa.

„W praktyce wygląda to najczęściej tak, że dyrektor szkoły występuje do proboszcza lub kieruje pismo do kurii biskupiej. W dokumencie podaje, dlaczego chce, by liczbę godzin religii ograniczono”.

 

Dr hab. Paweł Borecki w rozmowie z portalem prawo.pl

 

Minister może zmniejszyć liczbę godzin religii

Zgoda biskupa jest wymagana w obecnym w stanie prawnym, w którym podmiot na poziomie lokalnym wnioskuje o zmniejszenie liczby godzin: z obowiązkowych dwóch godzin do jednej godziny.  W Polsce funkcjonuje 14 archidiecezji i 27 diecezji. Zgoda biskupa diecezjalnego dotyczy zmiany na poziomie lokalnym. 

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby minister edukacji mógł zmienić liczbę religii w szkołach publicznych za pomocą rozporządzenia. Nie ogranicza go w tym zakresie ani  konkordat, ani ustawa. Żeby zmniejszyć liczbę godzin z dwóch do jednej za pomocą rozporządzenia, minister nie musi uzyskać zgody biskupa.

rozmowie z Onetem wytłumaczył to dr hab. Paweł Borecki z Katedry Prawa Wyznaniowego Uniwersytetu Warszawskiego: „Zmieniając rozporządzenie MEN z 1992 roku, można np. zmniejszyć liczbę godzin religii z dwóch do jednej godziny tygodniowo. Można także wprowadzić zasadę, że te lekcje będą na początku lub na końcu dnia szkolnego, ale można także przywrócić to, co już było, czyli osobne świadectwo dla religii lub etyki oraz osobne świadectwo dla przedmiotów świeckich”.

Jednocześnie, zgodnie z ustawą o systemie oświaty (art. 12 ust. 2), taka zmiana musi nastąpić w porozumieniu z władzami kościołów i związków wyznaniowych. Bp Artur Miziński, sekretarz Konferencji Episkopatu Polski, w komentarzu do propozycji ministry Nowackiej zaznaczył, że wszelkie prace nad tymi zmianami powinny być prowadzone przede wszystkim w dialogu z Kościołem.

Organizacja lekcji religii. Kto wnioskuje?

Według wspomnianego rozporządzenia lekcje religii organizowane są na wniosek rodziców (par. 1). W przypadku szkół ponadpodstawowych lekcje religii są organizowane na wniosek rodziców lub uczniów, pod warunkiem że ci osiągnęli pełnoletniość. Wniosek musi zostać złożony w formie pisemnego oświadczenia.

Przedszkola i szkoły mają obowiązek zorganizowania lekcji religii, jeśli grupa wyrażająca chęć uczestnictwa jest nie mniejsza niż 7 osób (par. 2). W przypadku, w którym oddział lub klasa jest mniejsza, lekcje religii powinny zostać zorganizowane w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej. 

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Masz prawo do prawdy!

Przekaż 1,5% dla Demagoga

Wspieram

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!